Transcript
Łańcuchy pokarmowe w lesie i na łące
Pierwszym ogniwem każdego łańcucha są zawsze rośliny zielone jako organizmy samożywne, ponieważ tylko ta grupa potrafi przyswoić i zmagazynować w związkach organicznych energię słoneczną. Są one producentami. Nazywa się to łańcuchem spasania. Kolejne organizmy, począwszy od organizmu, który skonsumował tą roślinę nazywamy konsumentem. Każdy konsument należy do rzędu pierwszy organizm, zjadający roślinę jest konsumentem 1 rzędu, a kolejnym odpowiadają kolejne liczby.
Natomiast łańcuch detrytusowy zaczyna się od martwej materii organicznej zjadanej przez mikroorganizmy i saprobionty, które są pokarmem drapieżców.
Organizmy zajmujące taką samą pozycję w łańcuchu pokarmowym stanowią jeden POZIOM TROFICZNY. Jeżeli org. są monofagami (jeden rodzaj pokarmu) należą do jednego poziomu, ale jeśli ich pokarm jest zróżnicowany (polifagi) mogą należeć do różnych poziomów troficznych. W biocenozie łańcuchy pokarmowe tworzą gęstą sieć troficzną (wzajemnych zależności pokarmowych) Dzięki temu w naturalnych biocenozach wytwarza się stan równowagi biologicznej.
Łańcuchy pokarmowe są powszechnie obecne w przyrodzie. To one kształtują nasze środowisko oraz zachodzące współzależności. Od setek lat łańcuchy pokarmowe przekształcały się w miarę rozwoju cywilizacji. Wiadomo, że przyroda rządzi się swoimi prawami i należy to uszanować. To dzięki niej człowiek może istnieć. Łańcuchy pokarmowe to szereg zależności pomiędzy roślinami a zwierzętami. Rośliny i zwierzęta żyją w ścisłej symbiozie ze sobą. Rośliny żywią się mikroelementami i substancjami odżywczymi, które czerpią z gleby. To właśnie ziemia dostarcza im niezbędnych składników odżywczych, aby mogły prawidłowo rosnąć. Czerpią z niej wszystkie potrzebne substancje odżywcze oraz wodę. Rosną, aby móc stać się pokarmem dla zwierząt i ptactwa. Zwierzęta, aby przetrwać są zmuszone do polowania. Wszystko jest uzależnione od hierarchii jaka panuje w przyrodzie. Łańcuchy pokarmowe to szereg przemian i zależności zachodzącymi podczas upływu czasu. Poprzez kolejne ery zwierzęta przechodziły kolejne etapy rozwoju. Łańcuchy pokarmowe to szereg współzależności. Chore i najsłabsze organizmy giną. Rośliny są potrzebne owadom, ptakom oraz zwierzętom, które się nimi odżywiają.
Łańcuchy pokarmowe i sieci troficzne. Łańcuch troficzny (pokarmowy) – szereg grup organizmów ustawionych w takiej kolejności, że każda poprzednia jest podstawą pożywienia dla następnej Przykład prostego łańcucha zależności pokarmowych występujących na polu: Liście ziemniaka-> stonka-> bażant-> lis Łańcuch pokarmowy występujący w lesie: Liście drzew-> mszyce-> biedronka-> pająk-> strzyżyk
Ekosystem Na ekosystem składa się biocenoza i biotop. Biotop to elementy przyrody nieożywionej. Biocenoza to elementy przyrody ożywionej. W ekosystemach naturalnych jest duża różnorodność gatunków. Nazywamy je ekosystemami bogatymi. Są one trwałe- utrzymuje się w nich równowaga. W ekosystemach sztucznych jest mała różnorodność gatunków, natomiast występuje w nich dużo osobników tego samego gatunku. Nazywamy je ekosystemami ubogimi. Na przykład ekosystem pola ziemniaków nie jest trwały, a względna równowaga może zostać łatwo zakłócona przez, na przykład bakterie chorobotwórcze lub masowe wystąpienie stonki ziemniaczanej.
W ekosystemach żyją następujące grupy organizmów: • Samożywne organizmy, czyli producenci związków pokarmowychrośliny, glony i niektóre bakterie. • Cudzożywne organizmy, czyli konsumenci, którzy czerpią wytwarzane przez producentów substancje, • a wśród nich: -roślinożercy- żywią się roślinami -mięsożercy- zjadają inne zwierzęta żywe- drapieżcy lub martwepadlinożercy - destruenci, reducenci- organizmy te zjadają i rozkładają martwe ciała roślin lub zwierząt na proste substancje- między innymi na wodę i sole mineralne, których część wykorzystują do budowy swojego ciała, a resztę przywracają glebie. Należą do nich zwierzęta padlinożerne, wiele bezkręgowców, na przykład: dżdżownica, żuk gnojowy, roztocze, nicień i mikroorganizmy glebowe, na przykład: bakterie, grzyby.
Łańcuch pokarmowy często bywa skomplikowany, ponieważ wiele zwierząt odżywia się urozmaiconym pożywieniem. Ludzi i wiele zwierząt, cechuje wszystkożerność. Wiewiórki żywią się głównie nasionami, owocami i grzybami, ale również zjadają jaja i pisklęta. Łańcuchy pokarmowe splatają się zatem pomiędzy sobą, tworząc złożone sieci pokarmowe.
Roślina (producent)- sarna(kons.1 rz.)- wilk (kons. 2 rz.)
Łańcuch pokarmowy na polu
Łańcuchy pokarmowe w lesie 1.kora --> kornik --> dzięcioł --> jastrząb 2.orzech laskowy --> wiewiórka --> kuna leśna --> wilk --> 3.Sosna -> Kornik -> dzięcioł -> kuna leśna 4. igły sosny-> larwy owada-> wilga-> kuna
Łańcuchy pokarmowe na łące 1.trawa->zając->lis 2. mniszek pospolity --> zając --> wilk 3.liście -> chrabąszcze –> dzik 4.trawa-> biedronka ->wróbel-> sroka/jastrząb
5.zioła, grzyby –>ślimaki –>żaby ->zaskrońce-> bocian
Przykłady łańcuchów pokarmowych: 1.orzech laskowy => wiewiórka => kuna 2.świerk => kornik => dzięcioł 3.owoc jeżyny => mysz => lis
1.
Łańcuch pokarmowy w lesie
• Łańcuchy pokarmowe powinny być szanowane przez człowieka. Nie powinniśmy w nie ingerować. Człowiek jest istotą ludzką, która ma najlepiej wykształcony umysł. Posiada rozum i wolną wolę, może świadomie podejmować decyzje oraz kształtować otaczające go środowisko. Wykorzystuje tę wiedzę do swoich celów. Korzysta z dóbr oferowanych przez przyrodę. Czasem jednak człowiek zachowuje się nieodpowiedzialnie. Zatruwa środowisko naturalne, nie dba o ekologię oraz prawa przyrody. W efekcie sam sobie szkodzi. Stosując pestycydy i nawozy do uprawy roślin, świadomie w mniejszym lub większym stopniu truje sam siebie. Pragnąc wyhodować jak największe rośliny, nie dba o skutki podejmowanych decyzji. Wykorzystuje nawozy, które wpływają na szybki wzrost roślin. Wszystko kosztem środowiska naturalnego oraz zdrowia poszczególnych ogniw łańcucha pokarmowego. Łańcuchy pokarmowe są uszkadzane. Rośliny oraz zwierzęta, które są ofiarami prowadzonej gospodarki człowieka są systematycznie niszczone. Wiele odmian cennych gatunków roślin ginie podczas stosowania nawozów na polach. Rośliny które są wytrzymalsze na nawozy zostają zatrute przez chemikalia. Następnie zjadają je zwierzęta, które w efekcie trafiają do organizmu człowieka. Takie łańcuchy źle wpływają na nasz organizm. Człowiek zjada mięso zawierające konserwanty. W skutek zanieczyszczenia organizmu zaczyna chorować.
Zwierzęta i rośliny to łańcuchy pokarmowe, które kierują się swoimi prawami, należy je szanować. Prawidłowy wzrost roślin i zwierząt to krok w kierunku zdrowego trybu życia. Dbajmy o prawidłowe łańcuchy pokarmowe, który eliminuje słabe ogniwa, ale również dostarczają niezbędnych składników potrzebnych do prawidłowego wzrostu organizmu.
Opracowała: Wioleta Niestępska
