Transcript
Publikacja Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) Wiedeń/Bruksela, dnia 22 kwietnia 2009 r.
Badanie UE na temat mniejszości i imigrantów rzuca nowe światło na skalę rasizmu w UE Znaczne niedoszacowanie skali przestępstw o charakterze rasistowskim, nękania i dyskryminacji Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) opublikuje dzisiaj wyniki pierwszego ogólnoeuropejskiego badania na temat doświadczeń imigrantów i przedstawicieli mniejszości etnicznych w zakresie dyskryminacji i przestępstw o charakterze rasistowskim. Badanie wykazało, że dyskryminacja, nękanie i przemoc motywowana rasizmem to zjawiska znacznie bardziej powszechne niż wynikało to z oficjalnych statystyk. Wyniki badania ujawniły także poczucie rezygnacji wśród mniejszości i imigrantów, przejawiające się brakiem pełnego przekonania do mechanizmów służących ochronie ofiar. Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej wzywa rządy państw członkowskich UE do poprawy sytuacji poprzez ulepszenie systemu zgłaszania i ewidencjonowania przypadków dyskryminacji oraz przestępstw o charakterze rasistowskim przy pełnym zastosowaniu prawa antydyskryminacyjnego oraz informowania w szerszym zakresie mniejszości zagrożonych dyskryminacją na temat przysługujących im praw. Zgodnie ze słowami dyrektora FRA Mortena Kjaeruma, „badanie ujawnia, jak wielka jest niechlubna liczba przypadków dyskryminacji i przestępstw o charakterze rasistowskim na obszarze UE. Oficjalne dane na temat przejawów rasizmu stanowią jedynie wierzchołek góry lodowej”. 55 % migrantów i przedstawicieli mniejszości objętych badaniem prowadzonym przez FRA jest zdania, że dyskryminacja ze względu na pochodzenie etniczne jest w ich kraju powszechna, a 37 % twierdzi, że osobiście doświadczyło dyskryminacji w ciągu ostatnich 12 miesięcy. 12 % osobiście padło ofiarą przestępstwa o charakterze rasistowskim w ciągu ostatnich 12 miesięcy. 80 % tych zdarzeń nie zostało jednak zgłoszonych policji.
Największy poziom dyskryminacji odnotowano wobec Romów, z pośród których jeden na dwóch respondentów twierdził, że padł ofiarą dyskryminacji w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Wysoki poziom dyskryminacji odnotowano także wobec osób pochodzących z Afryki Subsaharyjskiej (41 %) i Afryki Północnej (36 %). Znaczne niedoszacowanie charakterze rasistowskim
skali
dyskryminacji
i
przestępstw
o
Jak twierdzi Morten Kjaerum, „badanie wykazało, że przytłaczająca większość poszkodowanych nie zgłasza przypadku dyskryminacji lub przestępstwa o charakterze rasistowskim żadnemu właściwemu organowi. Tysiące przypadków dyskryminacji i przestępstw o charakterze rasistowskim nie zostaje ujawnionych. Oznacza to, że sprawcy pozostają bezkarni, ofiary nie dochodzą sprawiedliwości, a ustawodawcy nie są w stanie podjąć odpowiednich kroków w celu przeciwdziałania powtarzającym się przypadkom naruszenia prawa. Najnowsze wyniki badania mają spowodować wzrost przekonania o konieczności wypracowania bardziej ukierunkowanych przepisów dla przeciwdziałania tej chorobie społecznej”. Poczucie rezygnacji wśród przedstawicieli mniejszości i migrantów 82 % respondentów, którzy - jak twierdzili - padli ofiarą dyskryminacji, nie zgłosiło ostatniego przypadku dyskryminacji. Na pytanie o główny powód niezgłoszenia dyskryminacji, 63 % respondentów odpowiedziało, że ich zdaniem zgłoszenie incydentu nie skutkowałoby podjęciem żadnych działań czy zmianą sytuacji. Jednocześnie 80 % respondentów nie znało żadnej organizacji udzielającej porad lub wsparcia ofiarom dyskryminacji. Ujawnia to nie tylko pilną konieczność szerszego informowania, ale także i rzeczywisty brak organów wsparcia w niektórych państwach członkowskich. Zdaniem Mortena Kjaeruma „rodzi to kolejne istotne pytanie dotyczące sposobu podnoszenia świadomości przysługujących praw, a także budowania zaufania do istniejących mechanizmów ochrony”. „Niezwykle istotne jest zachęcanie ofiar dyskryminacji lub nękania do zgłaszania tych incydentów i upewnienia ich, że wniesiona skarga będzie potraktowana poważnie”. Romowie jako grupa najbardziej narażona na dyskryminację Spośród wszystkich grup objętych badaniem FRA, Romowie okazali się być społecznością najbardziej narażoną na dyskryminację i przestępstwa o
charakterze rasistowskim. Wobec powyższego FRA podsumowało sytuację Romów w sprawozdaniu „Kluczowe dane”, pierwszym z serii sprawozdań dotyczących sytuacji grup mniejszości i kwestii objętych badaniem. Jak ujawniło sprawozdanie, sytuacja 12 milionów Romów mieszkających na obszarze UE jest bardzo niekorzystna. Ogólny wskaźnik dyskryminacji we wszystkich obszarach objętych badaniem okazał się być najwyższy wobec Romów. W zależności od kraju od 66 do 92% Romów nie zgłosiło ostatniego przypadku dyskryminacji żadnej upoważnionej instytucji. Wątpliwości w odniesieniu do egzekwowania prawa oraz brak zaufania do wymiaru sprawiedliwości odnotowano u 65-100 % respondentów narodowości romskiej. Jak twierdzi Morten Kjaerum, „dane te pokazują, że wśród Romów doświadczanie dyskryminacji i przestępstw o charakterze rasistowskim jest codziennością”. Politycy i inne osoby publiczne powinny poprzez media zaangażować się w promocję ochrony praw człowieka. W celu przeciwdziałania dyskryminacji niezbędny jest wzrost świadomości przysługujących praw w połączeniu z zastosowaniem rygorystycznych kar wobec osób dyskryminujących Romów. Romowie różnią się także w sposób znaczny od pozostałych grup objętych badaniem w związku z najwyższym wskaźnikiem bezrobocia i najniższym poziomem wykształcenia. Problem społecznego wykluczenia Romów należy niezwłocznie rozwiązać”. Dokumenty „EU MIDIS at a glance” oraz sprawozdanie „Kluczowe dane część 1: Romowie” dostępne są pod adresem: http://fra.europa.eu/eumidis/ W razie pytań lub wątpliwości prosimy o kontakt z zespołem ds. mediów Agencji Praw Podstawowych: Tel.: +43 1 58030-642
[email protected]
Uwagi do wydawcy Kontekst sprawozdania: Mimo rosnącego zróżnicowania składu ludności państw członkowskich, sprawozdania FRA w wielu krajach wielokrotnie wykazały znaczny brak danych dotyczących mniejszości. Dane te są niezbędne do oceny stopnia asymilacji mniejszości etnicznych i grup imigrantów, jak również skali zachowań dyskryminacyjnych i wiktymizacji kryminalnej, włączając przestępczość na tle rasowym wobec przedstawicieli mniejszości. W świetle powyższego, FRA przeprowadziło badanie na dużej, reprezentatywnej próbie (zrealizowane przez Instytut Gallupa). Badanie skupiło się na doświadczeniach zachowań dyskryminacyjnych, przestępstw o charakterze rasistowskim, wiktymizacji, świadomości przysługujących praw oraz skali zgłaszania skarg. W ramach EU-MIDIS przeprowadzono badanie metodą „twarzą w twarz” na losowej próbie respondentów z wybranych grup imigrantów i mniejszości ze wszystkich 27 państw członkowskich Unii Europejskiej. W badaniu wzięło udział 23 500 przedstawicieli mniejszości etnicznych i grup imigrantów. Badanie to jest pierwszym tego rodzaju przedsięwzięciem mającym na celu systematyczne monitorowanie sytuacji grup mniejszości na obszarze UE przy wykorzystaniu jednakowego, standardowego kwestionariusza.
