Zalacznik Nr 2 Projekt ścieżki Dydaktycznej Finał 11.08.2014

Transcript

Projekt ŚcieŜki Edukacyjnej na Miejskiej Oczyszczalni Ścieków w śydomicach „Eko- Filtrem do Rawki’’ 1 Spis treści: I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. Opis koncepcji 1. Wstęp 2. Cel 3. Wytyczne koncepcji projektowej 4. Inwentaryzacja terenu 5. Założenie projektowe 6. Szczegółowy opis trasy Zestawienie materiału roślinnego Charakterystyka materiału roślinnego Sadzenie i pielęgnacja roślin 1. Sadzenie 2. Pielęgnacja Zestawienie materiału nawierzchniowego Zakładanie nawierzchni- wytyczne Elementy małej architektury Harmonogram prac Załączniki Bibliografia 2 I. Opis projektu 1. Wstęp W wyniku reform systemu edukacji, obecne programy nauczania kładą większy nacisk na wiedzę praktyczną niżeli zdobywanie wyłącznie wiedzy teoretycznej. Zapotrzebowanie na kształcenie dzieci pod względem ekologii i środowiska naturalnego jest duże, dlatego tego typu inwestycje są potrzebne. Pozwolą one w dogodny i przystępny sposób kształcić dzieci i młodzież w wieku szkolnym, co zaprocentuje w przyszłości większą świadomością ekologiczną oraz obszerną wiedzą dotyczącą tego zagadnienia. 2. Cel Ścieżka dydaktyczna ma na celu zapoznanie młodych osób z odmianami roślin występującymi w Polsce, sposobem ich pielęgnacji oraz naturalnym środowiskiem, w których możemy je spotkać. Barwne tablice informacyjne i gatunkowe, plenerowe gry logiczne oraz mała architektura na trasie ścieżki dydaktycznej pozwalają odbycie ciekawej lekcji oraz miłe spędzenie czasu wśród zieleni. Podstawowym celem ścieżki edukacyjnej RAWiK będzie podniesienie wśród młodzieży z terenu powiatu rawskiego i ościennych świadomości funkcjonowania człowieka w środowisku w kontekście wykorzystywanych zasobów oraz generowanych zanieczyszczeń. Cel powstania ścieżki dydaktycznej: • • • • Zdobywanie wiedzy na temat roślin i ich środowiska naturalnego Zwiększanie świadomości ekologicznej Tworzenie więzi z regionem Udoskonalenie umiejętności obserwacji i analizy zjawisk przyrodniczych 3. Wytyczne koncepcji projektowej: • • • • • • • Wykorzystanie podstawowych gatunków drzew i krzewów liściastych Wykorzystanie podstawowych gatunków drzew i krzewów iglastych Zaprojektowanie zestawień interesujących pokrojowo drzew i krzewów Ogród naturalistyczny Stworzenie terenu umożliwiającego zielone lekcje tudzież odpoczynek na łonie natury Oczko wodne z wykorzystaniem roślin charakterystycznych dla środowisk nadwodnych Oznaczenie przystanków edukacyjnych za pomocą tablic informacyjnych. 4. Inwentaryzacja terenu Podstawą do inwentaryzacji były: • mapa terenu do celów projektowych • wizja lokalna (dokumentacja fotograficzna, ocena istniejących elementów zieleni) • literatura: „Katalog roślin” polecany przez Związek Szkółkarzy Polskich. 3 Inwentaryzacją został objęty teren należący do oczyszczalni ścieków w Rawie Mazowieckiej. Istniejące drzewa zostały oznaczone na rzutach oraz scharakteryzowane gatunkowo w załączniku: „Zestawieniem roślin”. 5. Założenie projektowe • Opis koncepcji Koncepcja projektowa ścieżki dydaktycznej zakłada wykorzystanie rodzimych odmian roślin. W dużej mierze są to drzewa i krzewy liściaste o ciekawym pokroju i barwie ulistnienia oraz aromatycznych kwiatostanach. Natomiast rośliny iglaste tworzą osnowę rabat dając tym samym ciekawy efekt zarówno w okresie wegetacji jak również miesiącach chłodniejszych. Ponadto wykorzystane w projekcie pnącza, byliny, rośliny wrzosowate oraz ozdobne drzewa owocowe dają szerokie spektrum poznawcze dla odwiedzających ścieżkę uczniów. Zaprojektowane różnokolorowe byliny i niskie krzewy pozwalają uzyskać ciekawy efekt wizualny jak również łatwiejszy dostęp dla ciekawych świata dzieci. Możliwość dotyku i zapachu wzmaga wrażenia optyczne jak również pozwala na łatwiejsze zapamiętanie informacji dotyczących danej rośliny. Trasa ścieżki dydaktycznej pokryta jest utwardzoną nawierzchnią, a usytuowane tablice informują nas o miejscu, w którym aktualnie się znajdujemy. Teren podzielony jest na siedem części kompatybilnych ze sobą pod względem wykorzystanych rozwiązań projektowych. Początek trasy to południowo zachodnia część działki. Zmierzając dalej w stronę zachodnią poznajemy kolejne odmiany roślin oraz poszczególne etapy charakterystyczne dla instytucji oczyszczalni ścieków. Ostatni przystanek to okolice rzeki i zaprojektowany mostek oraz obszerna łąka kwietna tworząca ogród naturalistyczny idealnie komponujący się z pobliskim lasem. Całość wzbogacona jest elementami małej architektury oraz wytyczonymi miejscami odpoczynku (siedziska, altanki, drewniane gry logiczne, fotościanka, budki lęgowe, karmniki) jednocześnie uatrakcyjniając otoczenie i umożliwiając prowadzenie zielonych lekcji. 6. Szczegółowy opis trasy ścieżki 4 Przystanek 1 Przy wejściu na trasę ścieżki „zaprasza” nas drewniany witacz z rzeźbionymi elementami ozdobnymi oraz duża tablica informacyjna powtarzająca się przy każdym, kolejnym Przystanku. Bramę w postaci witacza kontynuują pergole porośnięte winobluszczem o barwnych liściach, szczególnie w okresie jesiennym. Kręta ścieżka poprowadzona przez środek rabat kwiatowych przenosi nas do niesłychanie barwnego i pachnącego świata roślin. Kwitnące wiśnie, barwne śliwy i rodzime jarzębiny to tylko niektóre z akcentów kolorystycznych części ścieżki, w której się znajdujemy. Krocząc poprzez kolorowe kwiatostany bylin docieramy do źródełka w postaci kamienia, który położony na drobnych otoczakach daje niepowtarzalny szum oraz piękny widok na wodę spływającą po kamieniu. Źródełko spełnia jeszcze jedną ważną funkcję, oprócz wrażeń estetycznych jakich nam dostarcza. Pełni rolę poidełka dla ptaków, motyli i innych małych zwierząt. Projektując taką ozdobę nie tylko uatrakcyjniamy ogród, ale również pomagamy zwierzętom. Mijając źródełko zauważamy „zatoczkę „iglaków” z dominującą sosną, której otulony w bluszcz pień znika wśród zieleni liści. Elementy małej architektury wykorzystane na terenie Przystanku 1: • tablica informacyjna (1 szt.) • tabliczki gatunkowe (20 szt.) • witacz (1 szt.) • pergole (3 szt.) • kosz na śmieci (1 szt.) • budki lęgowe (3 szt.) • kamienne źródełko (1 szt.) Przystanek 2 Pozostawiając za sobą pierwszy przystanek ścieżki dydaktycznej gładko przechodzimy do następnej części. Dominujące na tym terenie sosny czarne, jak zauważamy, miały swój początek już w części pierwszej. Drugi przystanek na naszej ścieżce wita nas dostojnymi koronami drzew iglastych oraz przysadzistymi krzewami z majaczącymi pomiędzy nimi bylinami, co nadaje swoisty charakter piętrowości lasu. Jako, że jest to największa powierzchniowo część naszej ścieżki, stała się przestrzenią do odpoczynku i rekreacji. Idąc dróżką w głąb sosnowego gaju rzuca się w oczy podłużna w kształcie prostokąta, drewniana wiata, nie przytłaczająca przyrody z łatwością się z nią komponując. Przysiadając na chwilę, dostrzegamy wszystkimi zmysłami bliskie sąsiedztwo otaczającej nas natury. Zaciekawieni odgłosami zmierzamy dalej. Tuż za łagodnym zakrętem naszym oczom ukazuje się niewielkie oczko wodno z kamienną kaskadą. Otoczone kosaćcami i kaczeńcami daje wrażenie naturalnego zbiornika wodnego z majestatycznie opadającymi nań pędami wierzby. Ułożone niedbale płaskie łupki dają namiastkę ścieżki, która otaczając jeziorko pozwala je podziwiać z każdej strony. Łupki prowadzą nas również do fotościanki, która przyciągnie dzieci i młodzież, dając świetną okazję do pamiątki fotograficznej. Natomiast pozostawiona trawiasta polana z rozproszonymi grami logicznymi to znakomita przestrzeń na zabawy dla młodszych dzieci. Mijając raz jeszcze urokliwe źródełko żegnamy się z Przystankiem nr 2, aby niebawem powrócić do niego ponownie. Elementy małej architektury wykorzystane na terenie Przystanku 2: • tablica informacyjna (1 szt.) • tabliczki gatunkowe (20 szt.) • wiata (1 szt.) • kosze na śmieci (3 szt.) • ławki (6 szt.) 5 • • • • • • • eko kółko i krzyżyk (1 szt.) światowid (2szt.) koło wiedzy („fortuny”) fotościanka (1 szt.) tablica układanka - zagadki (1 szt.) budki lęgowe (5 szt.) oczko wodne z kaskadą (1 szt.) Przystanek 3 W tej części możemy podziwiać różne odmiany rodzimych drzew liściastych. Wchodząc na obszar Przystanku 3 otaczają nas różnokolorowe byliny, pięknie wyglądające na tle soczyście zielonych krzewów iglastych. Patrząc na drugą stronę ścieżki zauważamy krzewy liściaste w odcieniach żółcieni i zieleni, a tuż za nimi robinia Małgorzaty z obfitymi kwiatostanami. Idąc dalej docieramy do okrągłego placyku, gdzie słuchając wykładu na temat ekologii możemy przysiąść na niewysokich murkach wyłożonych drewnem. Sięgając wzrokiem pozostałą część obszaru, zauważamy niewielki zagajnik brzozowy. Uwagę zwraca charakterystyczna kora, opadająca plastrami z pnia drzewa. Pod brzozami rośliny zadarniające oraz płożące krzewy iglaste dostosowane do szczególnego środowiska otaczających drzew. Elementy małej architektury wykorzystane na terenie Przystanku 3: • tablica informacyjna (1 szt.) • tabliczki gatunkowe (20 szt.) • kosz na śmieci (1 szt.) • murek z siedziskiem (2 szt.) Przystanek 4 Tym sposobem docieramy do półmetka naszej ekologicznej przygody. Przystanek 4 to mnogość owocowych drzew i krzewów ozdobnych. Przyciągają wzrok dekoracyjnymi owocami, a także barwą kwiatów. Gdzieniegdzie wspomagane krzewami iglastymi, radzącymi sobie o niebo lepiej w pobliżu konstrukcji silosów, gdzie ziemia może ulegać przesuszeniu. Całość zachowana w odcieniach żółcieni, poprzeplatana fioletowym dywanem ukwieconych bylin. Szybkim krokiem wychodzimy na drogę główną w poszukiwaniu następnego, nieco bardziej oddalonego przystanku. Elementy małej architektury wykorzystane na terenie Przystanku 4: • tablica informacyjna (1 szt.) • tabliczki gatunkowe (18 szt.) • kosz na śmieci (2 szt.) Przystanek 5 Najmniejszy z wszystkich wydzielonych części obszar zwraca swoją uwagę minimalizmem zastosowanych roślin. Czerwone żurawki kontrastują z jasną kolorystyką żwiru. Natomiast lekkość traw nadaje miękkości rozległej betonowej nawierzchni, otaczającej rabatę. Nad bylinami migocą w słońcu białe obwódki liści klonu jesionolistnego. A strzeliste pędy jałowców wybijają się spośród miękkich kęp trawy. Elementy małej architektury wykorzystane na terenie Przystanku 5: • tablica informacyjna (1 szt.) 6 • tabliczki gatunkowe (9 szt.) • kosz na śmieci (1 szt.) Przystanek 6 Przechodni punkt ścieżki dydaktycznej zatrzymuje nas mimowolnie. Bordowe perukowce przyciągają wzrok pięknem charakterystycznych owocostanów. Ich zimozielony charakter pozwala na atrakcyjność również poza sezonem wiosenno-letnim. Opuszczając Przystanek 6 zauważamy podobny akcent kolorystyczny w postaci żurawek tworzących bordowy dywan, jako tło dla czysto zielonych bukszpanowych kul. Elementy małej architektury wykorzystane na terenie Przystanku 6: • tablica informacyjna (1 szt.) • tabliczki gatunkowe (5 szt.) • kosz na śmieci (1 szt.) Przystanek 7 Zmierzając w stronę kresu zielonej wędrówki, naszym oczom ukazuje się urokliwy, drewniany mostek. Solidna konstrukcja z litego drewna pozwala na bezpieczne, jednocześnie atrakcyjne urozmaicenie cieku wodnego wpływającego do rzeki Rawki. Docierając bliżej zauważamy tysiące drobnych, polnych kwiatów po obydwu stronach ścieżki kierującej nas na mostek. Brzegi rzeki zabezpieczone barierkami zapobiegają niechcianym wypadkom w trakcie podziwiania kwietnej łąki. Sąsiedztwo lasu nadaje spokojny charakter przestrzeni, zamykając ją jednocześnie w naturalne ramy. Tym samym kończąc nasz edukacyjny spacer możemy powrócić na zasłużony odpoczynek pod strzechę wiaty na obszarze Przystanku 2, oddając się przemyśleniom na temat wrażeń z minionej trasy. Elementy małej architektury wykorzystane na terenie Przystanku 7: • tablica informacyjna (1 szt.) • kosz na śmieci (1 szt.) • mostek (1 szt.) II. Zestawienie materiału roślinnego Przystanek 1 Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Nazwa rośliny Bukszpan wiecznie zielony Wierzba purpurowa „Nana” Tawuła japońska „Golden Princes” Tawuła japońska „Goldmound” Jaśminowiec „Innocence” Azalia „PinkDelight” Tawuła Thunberga Klon palmowy „Atropurpureum” Wierzba„Erythrofexuosa” Wiśnia piłkowana „Amangawa” Wielkość sadzonki [cm] 40-60 40-50 40-50 20-40 40-50 20-30 10-30 60-80 150-180 60-80 Ilość sztuk 6 4 7 3 5 3 6 1 1 3 7 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 Śliwa wiśniowa „Pissardii” Jarząb pospolity Żywotnik wschodni „Justyna” Świerk kłujący „Śleszyn” Jałowiec płożący „Agnieszka” Funkia Miodunka pstra Funkia Kosaciec syberyjski Kosaciec żółty Łubin trwały Poziomka ozdobna Bodziszek kantabryjski Zawilec wielkokwiatowy Rozchodnik Kocimiętka Karmnik ościsty Winobluszcz Bluszcz pospolity 60-80 120-150 60-80 10-30 10-30 10-20 0-10 10-20 10-20 10-20 10-20 0-10 0-10 0-10 0-10 10-20 0-10 10-20 10-20 1 1 5 5 15 30 30 30 5 8 6 30 50 30 40 20 30 6 2 Wielkość sadzonki [cm] 20-30 40-60 20-30 20-30 40-60 40-60 40-60 20-30 150-170 80-100 150-170 30-50 20-30 40-60 20-30 20-30 20-30 20-30 10-20 0-15 0-15 20-30 70-90 Ilość sztuk Przystanek 2 Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Nazwa rośliny Azalia Śliwa dziecięca Azalia Pigwowiec pośredni Dereń biały Berberys Thunberga‘Green carpet’ Berberys Thunberga ‘Kelleris’ Trzmielina ‘Canadale Gold’ Wierzba ‘Erythrofexuosa’ Leszczyna pospolita ‘Contorta’ Modrzew szczepiony na pniu Sosna kosodrzewina Cis pośredni ‘Oliwka’ Kosaciec syberyjski Kaczeniec błotny Funkia Funkia Trzmielina Fortune’a‘Minimus’ Wrzos Barwinek pospolity Konwalia majowa Bluszcz pospolity Sosna czarna 6 3 4 1 4 3 3 6 1 2 2 5 7 8 8 30 30 30 60 35 35 16 6 Przystanek 3 8 Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 Nazwa rośliny Bukszpan wiecznie zielony Dereń rozłogowy Berberys Thunberga‘Tiny Gold’ Berberys Thunberga‘Maria’ Hortensja kosmata ‘Macrophylla’ Brzoza brodawkowata Brzoza papierowa Robinia Małgorzaty Jesion mannowy Cis pośredni ‘Oliwka’ Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’ Żywotnik zachodni ‘GoldenSmaragd’ Jałowiec płożący ‘Blue Chip’ Żywotnik zachodni ‘Hoseri’ Modrzew europejski ‘Kórnik’ Żywotnik zachodni ‘Hoveyi’ Wietlica samicza ‘Victoriae’ Rogownica kutnerowata Rozchodnik ogrodowy ‘Herbstfrende’ Funkia Odętka wirginijska ‘BougetRose’ Wietlica japońska ‘Red beauty’ Rozchodnik okazały Macierzanka piaskowa ‘Pygmaeus’ Macieżanka piaskowa ‘Pseudolanuginosus’ Wielkość sadzonki [cm] 40-60 60-80 10-20 40-60 40-60 140-160 200-300 130-150 200-250 20-30 20-30 20-30 10-20 20-30 150-170 20-30 40-60 0-10 0-10 20-30 20-30 20-30 10-20 0-10 0-10 Ilość sztuk 5 3 10 5 3 1 3 1 1 8 4 4 8 9 6 4 30 30 30 30 20 30 20 25 25 Przystanek 4 Lp. Nazwa rośliny 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Bukszpan wiecznie zielony ‘LatifoliaMaculata’ Bukszpan wiecznie zielony ‘Suffruticosa’ Dereń biały ‘SiberianPearls’ Pęcherznica kalino listna ‘Luteus’ Tawuła japońska ‘Goldmound” Tawuła japońska ‘Goldflame’ Tawuła van Houtte’a‘Pink Ice’ Jabłoń ‘Evereste’ Jabłoń ‘Profusion’ Jarząb pospolity ‘Pendula’ Jabłoń japońska ‘Tina’ Dereń jadalny ‘Variegata’ Jabłoń POM’ZAI ‘Courtabri’ Głóg jednoszyjkowy ‘Compacta’ Świerk biały ‘Piccolo’ Świerk biały ‘Conica’ Cis pośredni ‘Wojtek’ Jałowiec płożący ‘Blue Chip’ Wielkość sadzonki [cm] 40-60 40-60 40-60 40-60 20-40 20-40 40-60 140-160 200-220 200-250 40-60 40-60 40-60 40-60 60-70 60-80 40-60 10-20 Ilość sztuk 5 3 4 3 4 3 3 1 1 1 2 3 1 1 6 5 3 10 9 19 20 21 22 23 24 Wisiołekmissouryjski Funkia Gęsiówka macedońska ‘Variegata’ Posłonek ‘GoldenQueen’ Funkia Lawenda wąskolistna 10-20 20-30 0-10 10-20 20-30 30-50 30 10 25 35 25 50 Wielkość sadzonki [cm] 140-160 100-120 120-140 20-30 10-20 0-10 20-40 10-20 20-40 Ilość sztuk Wielkość sadzonki [cm] 60-80 20-30 40-60 10-20 20-30 0-10 20-30 10-20 160-180 Ilość sztuk Przystanek 5 Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Nazwa rośliny Klon jesionolistny Wierzba pendula Jałowiec skalny ‘Blue Arrow’ Sosna górska ‘Gnom’ Kostrzewa Gautiera Rozchodnik grubopędowy Owies wiecznie zielony Żurawka Awena wiecznie zielona 2 1 6 4 25 30 15 16 6 Przystanek 6 Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Nazwa rośliny Perukowiec podolski Trzmielina ‘Emerald Gold’ Bukszpan wiecznie zielony Jałowiec płożący ‘Blue Chip’ Żywotnik zachodni Rozchodnik Bergenia sercowata Żurawka Klon zwyczajny ‘Globoseum’ 3 9 5 10 4 60 20 20 1 Przystanek 7 Lp. 1 Nazwa rośliny Mieszanka nasion (łąka kwietna) + cebulki różnych kwiatów wieloletnich (nie wymagających wysadzeń na okres zimowy) Ilość Ilość należy dostosować wg wydajności mieszanki kwiatów polnych i ilości cebulek w odniesieniu do wymagań Zamawiającego odnoszących się do 1m2 powierzchni łąki kwietnej. 10 III. Charakterystyka materiału roślinnego Przystanek 1 Lp. Nazwa rośliny Charakterystyka Pokrój po 5latach Wymagania 1,5m wys. 1,5m szer. Gleby obojętne do wapiennych, bogate w humus. Stanowisko słoneczne/półcień/cień. Niewymagający, gleby od średnio kwaśnych do całkiem alkaicznych. Stanowisko słoneczne. Toleruje wszystkie ogrodowe, uprawne gleby. Stanowisko słoneczne. Toleruje wszystkie ogrodowe, uprawne gleby. Stanowisko słoneczne. Stanowisko słoneczne/ półcień. 1,4m wys. 1,2m szer. Stanowisko słoneczne/ półcień. 1,3m wys. Wytrzymały na suszę, wrażliwy na mrozy. Wymaga osłoniętych stanowisk i starannie uprawianej gleby. Stanowisko słoneczne. Nie toleruje długotrwałej suszy, gleby wilgotne, lekko kwaśne. Gleby przeciętne, wymaga corocznego prześwietlenia korony. Stanowisko słoneczne/ półcień. Wymaga postawienia palika podtrzymującego pień. Gleby żyzne, wilgotne. Odmiana wrażliwa na silne mrozy. 1 Bukszpan wiecznie zielony łac. Buxussempervirens Zimozielony, gęsty krzew. Liście owalne, lśniące, kwiaty niepozorne, miododajne. Strzyżony do rozmiaru 0,6m. 2 Wierzba purpurowa ‘Nana’ łac. Salixpurpurea ‘Nana’ Kulisty krzew z pędami o brązowo czerwonej barwie. Liście srebrzysto-szare. 1,5m wys. 1,5m szer. 3 Tawułajapońska ‘Golden Princess’ łac. Spiraea japonica ‘Golden Princess’ Tawuła japońska ‘Goldmound’ łac. Spiraeajaponica ‘Goldmound’ Płaskokulisty krzew, liście intensywnie żółte, latem obwicie kwitnie na różowo. Płaskokulisty krzew, liście intensywnie żółte, latem obficie kwitnie na różowo. Zwarty, sztywno wyprostowany krzew o ciemnozielonych liściach w żółtawe i kremowe cętki oraz z smugami wzdłuż blaszki. Kwiaty białe, przyjemnie pachnące, VI-VII. Sezonowo zielony krzew o luźnym, wyprostowanym pokroju. Kwiaty różowe ze złocistożółtą plamką, V-VI. Krzew o cienkich, łukowato wygiętych pędach, liście drobne jasnozielone. Kwitnie na biało przed rozwojem liści, IV-V. 0,5m wys. Liście wachlarzowate, powycinane, intensywnie ciemnoczerwone. Małe drzewo o dekoracyjnie wygiętych pomarańczowych pędach, 3m wys. Małe drzewo o zwartym, kolumnowym pokroju. Liście błyszczące, jesienią żółtopomarańczowe. Kwiaty jasnoróżowe, zebrane w pączki, delikatnie pachnące, V. Małe drzewo o owalnej koronie. Liście metalicznie błyszczące, ciemno- 4m wys. 1m szer. 4 5 Jaśminowiec ‘Innocence’ łac. Philadelphus ‘Innocence’ 6 Azalia ‘Pink Delight’ łac. Rhododendron ‘Pink Delight’ 7 Tawuła Thunberga łac. Spiraea thunbergii 8 Klon palmowy ‘Atropurpureum’ łac. Acerpalmatum‘Atropurpureum’ 9 Wierzba ‘Erythroflexuosa’ łac.Salix ‘Erythroflexuosa’ 10 Wiśnia piłkowana ‘Amangawa’ łac.Prunusserrulata‘Amangawa’ 11 Śliwa wiśniowa ‘Pissardii’ łac.Prunuscerasifera ’Pissardi’ 0,6m wys. 3,0m wys. 2,0m szer. 4m wys. 2m szer. Gleby przeciętne, stanowisko słoneczne/ półcieniste. Wymaga 11 12 Jarząb pospolity łac.Sorbusaucuparia 13 Żywotnik wschodni ‘Justyna’ łac.Thujaorientalis ‘Justyna’ 14 Świerk kłujący ‘Śleszyn’ Łac. Piceapungens ‘Śleszyn’ 15 Jałowiec płożący ‘Agnieszka’ łac.Juniperushorizontalis ‘Agnieszka’ Funkia łac. Hosta 16 17 Miodunka pstra ‘Mrs Moon’ łac. Pulmonariasaccharata 18 Funkia łac. Hosta 19 Kosaciec syberyjski łac. Irissibirica 20 Kosaciec żółty łac. Irispseudacorus 21 Łubin trwały łac. Lupinuspolyphyllus 22 Poziomka ozdobna łac. ,Pagoda fragaria’ 23 Bodziszek kantabryjski ‘Cambridge’ łac. Geranium cantrabrigense 24 Zawilec wielkokwiatowy łac. Anemonesylvestris 25 Rozchodnik okazały ‘Brillant’ łac. Sedumspectabile ‘Brillant’ 26 Kocimiętka Faassena x łac. Napeta fasseni 27 Karmnik ościsty łac. Sagina subulata purpurowe, kwiaty białe lub różowe ukazują się przed rozwojem liści, IV. Liście pierzaste, zielone, jesienią żółte lub pomarańczowe. Kwiaty białe, V- VI. Owoce czerwone. postawienia palika podtrzymującego pień. 7m wys. 3m szer. Karłowa odmiana, o prawie kolumnowym pokroju. Pędy gęste, delikatne, ciemnozielone. Pokrój kulisty, z wiekiem lekko stożkowy, igły krótkie, szaroniebieskie. Pędy delikatne, płożące, na końcach lekko wzniesione, szarozielone igły. Liście soczyściezielone,kwiaty fioletowe, VII. 1,2m wys. Jajowato lancetowate liście, pokryte białawymi plamami. Kwiaty początkowo czerwone, później fioletowe, IV-V. Liście soczyście zielone z jasnym obramowaniem. Kwiaty fioletowe, VII. 0,3m wys. Wąskie i delikatne liście, kwiaty fioletowe na smukłych pędach, VI. Wąskie i delikatne liście, kwiaty żółte na smukłych pędach, V-VII. Kwiaty o motylkowatej budowie, zebrane w długie, różowe kolby, VI. Niska bylina o ciemnoróżowych kwiatów. 0,8m wys. Szeroko kępiasty pokrój, dekoracyjne ulistnienie przez cały sezon wegetacyjny, różowe kwiaty, VI-VII. Duże, białe kwiaty, IV-VI. 0,3m wys. Łodygi wyprostowane lub wzniesione, niebieskozielone, pokryte wosko-wym nalotem. Kwiaty różowe, VIII-IX. Liście szarozielone, kwiaty lawendowe w kłosowatych kwiatostanach, V-IX. Tworzy niską, przypominającą mech darń, pokrywa się drobnymi, pachnącymi 0,5m wys. 0,7m wys. 0,2m wys. 1,5m szer. 0,6m wys. 0,5m wys. 0,8m wys. 1,0m wys. 0,15m wys. 0,4m wys. 0,5m wys. 0,05m wys. Małe wymagania glebowe, stanowisko słoneczne/ półcień. Wymaga postawienia palika podtrzymującego pień. Wymagania glebowe i wilgotnościowe małe, stanowisko słoneczne/ półcień. Gleba lekko kwaśna, przepuszczalna. Stanowisko słoneczne. Niewielkie wymagania glebowe i wilgotnościo-we, stanowisko słoneczne. Wymaga gleby żyznej, próchniczej, przepuszczalnej. Stanowisko półcieniste/ cień. Gleba gliniasta z dodatkiem liściowej próchnicy. Stanowisko słoneczne. Wymaga gleby żyznej, próchniczej, przepuszczalnej. Stanowisko półcieniste/ cień. Niewymagający, stanowisko słoneczne. Preferuje gleby wilgotne, stanowisko słoneczne/ półcień. Gleba żyzna, uboga w wapń. Stanowisko słoneczne. Gleba ogrodowa, rośnie zarówno w pełnym słońcu jak i cieniu. Niewymagająca co do gleby. Stanowisko słoneczne/ półcień. Gleba wapienna, niezbyt ciężka, przepuszczalna. Stanowisko słoneczne. Gleba piaszczysto gliniasta o odczynie obojętnym. Stanowisko słoneczne/ półcieniste. Niewymagająca. Stanowisko słoneczne. Niewymagająca. Stanowisko słoneczne/ półcień. 12 28 Winobluszcz pięciolistkowy REDWALL ‘Troki’ łac. Parthenocissusquinquefolia ‘Troki’ 29 Bluszcz pospolity łac. Hedera helix miodem kwiatami, VI-VII. Dekoracyjne, czerwonawe liście, jesienią całkowicie szkarłatne. Akceptuje przeciętne gleby. Całkowicie mrozoodporne. Stanowisko słoneczne/ półcień. Liście skórzaste, ciemnozielone, zimozielone. Nie lubi gleb suchych i kwaśnych. Stanowisko półcieniste/ cień. Przystanek 2 1 Azalia łac. Rhododendron Dekoracyjne, gęste kwiaty o biało różowym zabarwieniu, V-VI. 1,0m wys. 1,0m szer. 2 Śliwa dziecięca łac. Prunusxcistena 1,8m wys. 1,6m szer. 3 Azalia łac. Rhododendron Dekoracyjna z liści o purpurowym zabarwieniu, liczne, bladoróżowe kwiaty, V. Dekoracyjne, gęste kwiaty o biało różowym zabarwieniu, V-VI. 4 Pigwowiec pośredni ‘Elly Mossel’ x łac. Chaenomeles superba ‘EllyMossel’ 1,2m wys. 1,5m szer. 5 Dereń biały ‘Sibrica Variegata’ łac. Cornus alba ‘SibricaVariegata’ 6 Berberys Thunberga ‘Green carpet’ łac. Berberisthunbergii ‘Green carpet’ 7 Berberys Thunberga ‘Kelleris’ łac. Berberisthunbergii ‘Kelleris’ 8 Trzmielina ‘Canadale Gold’ łac. Euonymusfortunei ‘Canadale Gold’ Wierzba ‘Erythrofexuosa’ łac. Salix ‘Erythrofeuosa’ Duże, czerwone kwiaty, IVV, powtarza kwitnienie latem. Owoce wydłużone koliste. Czerwone pędy, soczyście zielone liście z białymi obrzeżami. Długie, przewieszające się pędy. Kwiaty żółte w obfitych gronach, V. Drobne liście, ozdobione intensywnymi, białymi plamkami. Kwiaty żółte,V. Dekoracyjna z obrzeżonych na żółto liści. Pędy dekoracyjne, pogięte, o pomarańczowo czerwonej barwie. 9 1,0m wys. 1,0m szer. 1,8m wys. 1,8m szer. 1,5m wys. 1,5m szer. 2,0m wys. 2,0m szer. 0,8m wys. 3,0m wys. 2,0m szer. 10 Leszczyna pospolita ‘Contorta’ łac. Corylusavellana ‘Contorta’ Dekoracyjne gałęzie, skręcone w korkociąg oraz bazie pojawiające się przed liśćmi, II-III. 3,0m wys. 3,5m wys. 11 Modrzew szczepiony na pniu ‘Puli’/ ’Repens’ łac. Larix decidua ‘Puli’ Delikatne, zwisające pędy. od 1m do 1,7m wys. 12 Sosna kosodrzewina Krzaczasta forma sosny o 1,7m wys. Małe wymagania siedliskowe, dość odporne na mróz. Stanowisko półcieniste. Toleruje wszystkie żyzne, ogrodowe gleby. Stanowisko słoneczne/ półcień. Małe wymagania siedliskowe, dość odporne na mróz. Stanowisko półcieniste. Niewymagający. Stanowisko słoneczne/ półcień. Roślina tolerancyjna co do gleby i stanowiska, cienioznośna. Niewymagający. Stanowisko półcieniste/ słoneczne. Niewymagający. Stanowisko półcieniste/ słoneczne. Toleruje w stosunku do gleby i stanowiska. Gleby przeciętne, wymaga corocznego prześwietlenia korony. Stanowisko słoneczne/ półcień. Toleruje wszystkie rodzaje gleb uprawnych. Stanowisko słoneczne/ półcieniste. Wymaga postawienia palika podtrzymującego pień. Najlepiej rośnie na zasobnych, umiarkowanie wilgotnej glebie oraz słonecznym stanowisku. Wymaga postawienia palika podtrzymującego pień. Niewymagająca. 13 łac. Pinus mugo ciemnozielonych, lekko skręconych pędach. Ciekawy, wąsko kolumnowy pokrój o charakterystycznych oliwkowych przyrostach. Wąskie i delikatne liście, kwiaty fioletowe na smukłych pędach, VI. Liście sercowate o ząbkowanym brzegu, kwiaty żółte o połyskliwych płatkach, IV- V. Liście soczyście zielone z jasnym obramowaniem. Kwiaty fioletowe, VII. 1,7m szer. Stanowisko słoneczne. 1,8m wys. 0,6m szer. Toleruje zarówno słoneczne jak i cieniste stanowisko. 0,8m wys. Niewymagający, stanowisko słoneczne. 0,15-0,3m wys. Najlepiej rośnie w glebie gliniastej, dobrze wilgotnej lub bagiennej. 0,5m wys. Wymaga gleby żyznej, próchniczej, przepuszczalnej. Stanowisko półcieniste/ cień. Wymaga gleby żyznej, próchniczej, przepuszczalnej. Stanowisko półcieniste/ cień. Do uprawy wymaga raczej żyznych gleb. Stanowisko słoneczne/ półcień, dobrze radzi sobie również w cieniu. Najlepiej rosną na glebach kwaśnych. Stanowisko półcieniste. Gleby żyzne, dostatecznie wilgotne. Stanowisko półcieniste lub cieniste. Wymaga gleby próchniczej, najlepiej rośnie w pełnym cieniu. Nie lubi gleb suchych i kwaśnych. Stanowisko półcieniste/ cień. Gleby kwaśne, odmiana odporna na warunki siedliskowe. Stanowisko słoneczne. 13 Cis pośredni ‘Oliwka’ x łac. Taxus media ‘Oliwka’ 14 Kosaciec syberyjski łac. Irissibirica 15 Kaczeniec błotny łac. Calthapalustris 16 Funkia łac. Hosta 17 Funkia łac. Hosta Liście soczyście zielone,kwiaty fioletowe, VII. 0,6m wys. 18 Trzmielina Fortune’a ‘Minimus’ łac. Euonymusfortunei ‘Minimus’ Tworzy niskie dywany z drobnych zimozielonych liści. 0,05m wys. 19 Wrzosiec krwisty łac. Ericacarnea Gęsta, kępiasta krzewinka o dekoracyjnych kwiatach. 0,3m wys. 20 Barwinek pospolity łac. Vinca minor Kwiaty fioletowo niebieskie,V-IX. 0,3m wys. 0,5m szer. 21 Konwalia majowa łac. Convallariamajalis Ceniona za intensywny zapach kwiatów, V. 0,2m wys. 22 Bluszcz pospolity łac. Hedera helix 23 Sosna czarna łac. Pinusnigra Liście skórzaste, ciemnozielone, zimozielone. Długie ciemnozielone igły. 6,0m wys. 3,0m szer. Przystanek 3 1 Bukszpan wiecznie zielony łac. Buxussempervirens Strzyżony do rozmiaru 0,6m. Berberys Thunberga ‘Tiny Gold’ łac. Berberisthunbergii ‘Tiny Gold’ Zimozielony, gęsty krzew. Liście owalne, lśniące, kwiaty niepozorne, miododajne. Atrakcyjny z jaskrawożółtych pędów oraz białych owoców, kwitnie na żółto, V. Drobne liście o żółtym zabarwieniu. 2 Dereń rozłogowy ‘Flaviramea’ łac. Cornusstolonifera ‘Flaviramea’ 3 4 Berberys Thunberga ‘Maria’ Liście duże, zielonożółte 1,2m wys. 2,0m wys. 2,5m szer. 0,3m wys. 0,5m szer. Gleby obojętne do wapiennych, bogate w humus. Stanowisko słoneczne/półcień/cień. Tolerancyjny w stosunku do gleb. Stanowisko półcieniste/ słoneczne. Przeciętne wymagania glebowe. Stanowisko półcieniste/ słoneczne. Dla pełnego wybarwienia 14 łac. Berberisthunbergii ‘Maria’ z karminowym obrzeżem. Duże czerwone, dekoracyjne owoce. 0,5m szer. 5 Hortensja kosmata ‘Macrophylla’ łac. Hydrangeaaspera ‘Macrophylla’ 1,5m wys. 1,0m szer. 6 Brzoza brodawkowata ‘Youngii’ łac. Betulapendula ‘Youngii’ Liście duże, pokryte szarym kutnerem. Bardzo dekoracyjne fioletowo białe kwiaty, VII-VIII. Malownicze drzewo o parasolowatej, mocno zwisającej koronie. 7 Brzoza papierowa łac. Betulapapyrifera 10m wys. 4m szer. 8 Robinia Małgorzaty ‘Pink Cascade’ x łac. Robinia margaretta CASQUE ROUGE ‘PinkCascade’ Jesion mannowy łac. Fraxinusornus Pień pokryty kredowobiałą korą, łuszczącą się okrężnie cienkimi płatami. Drzewko o zwisających liściach, kwiaty zebrane w grona, VI. Niskie drzewko, listki 5-7 ogonkowe. Kwiaty białe, pachnące, w gęstych wiechach, V- VI. Ciekawy, wąsko kolumnowy pokrój o charakterystycznych oliwkowych przyrostach. Krzew o wąsko stożkowym pokroju, pędy delikatne zielonożółte. Krzew o wąsko stożkowym pokroju, pędy delikatne zielonożółte. Ulistnienie w formie igieł o srebrzysto niebieskim zabarwieniu, zimą bladofioletowym. Kulisty pokrój o ciemnozielonym zabarwieniu igieł. 9 4,0m wys. 3,0m szer. 5,0m wys. 3,0m szer. 6,0m wys. 4,0m szer. 10 Cis pośredni ‘Oliwka’ x łac. Taxus media ‘Oliwka’ 1,8m wys. 0,6m szer. 11 Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’ łac.Thujaoccidentalis ‘Janed Gold’ 12 Żywotnik zachodni ‘Golden Smaragd’ łac.Thujaoccidentalis ‘GoldenSmaragd’ 13 Jałowiec płożący ‘Blue Chip’ łac. Juniperushorizontalis ‘Blue Chip’ 14 Żywotnik zachodni ‘Hoseri’ łac.Thujaoccidentalis ‘Hoseri’ 15 Modrzew europejski ‘Kórnik’ łac.Larixdecidua ‘Kórnik’ Karłowy krzew o kulistym pokroju w formie piennej. Pędy krótkie z licznymi pąkami pokrytymi żywicą. 1,6m wys. 0,8m szer. 16 Żywotnik zachodni ‘Hoveyi’ łac.Thujaoccidentalis ‘Hoveyi’ Pokrój jajowaty, jasnozielone zabarwienie igieł. 1,3m wys. 17 Wietlica samicza ‘Victoriae’ łac.Athyriumfilix-femina Liście pierzaste, soczysto zielone. 0,5m wys. 18 Rogownica kutnerowata łac. Cerastiumtomentosum Bylina rozłogowa, interesująca dzięki barwie 0,15m wys. 1,8m wys. 0,5m szer. 1,8m wys. 0,5m szer. 0,2m wys. 1,5m szer. 0,4m wys. 0,4m szer. potrzebuje stanowiska słonecznego, ale równie dobrze radzi sobie w półcieniu. Wymaga żyznych i wilgotnych gleb. Stanowisko półcieniste/ słoneczne. Łatwo adaptuje się do rodzaju gleby. Stanowisko słoneczne. Początkowo wymaga postawienia palika podtrzymującego pień. Łatwo adaptuje się do rodzaju gleby. Stanowisko słoneczne Bardzo dobrze znosi suszę, polecana na stanowiska ciepłe, słoneczne. W surowe zimy może marznąć, ale łatwo regeneruje pędy. Stanowisko słoneczne. Toleruje zarówno słoneczne jak i cieniste stanowisko. Wymaga gleb żyznych i wilgotnych. Stanowisko słoneczne. Wymaga gleb żyznych i wilgotnych. Stanowisko słoneczne. Małe wymagania glebowe i wilgotnościowe. Stanowisko słoneczne. Wymaga dosyć żyznych i raczej wilgotnych gleb. Stanowisko słoneczne/ półcień. Wymaga żyźniejszych i umiarkowanie wilgotnych gleb. Stanowisko słoneczne. Wymaga postawienia palika podtrzymującego pień. Wymaga dosyć żyznych i wilgotnych gleb. Stanowisko słoneczne/ półcień. Wymaga gleby przepuszczalnej, wilgotnej. Stanowisko cieniste/ półcieniste. Na miejsca nawet z glebą jałową. Stanowisko 15 19 Rozchodnik ogrodowy ‘Herbstfrende’ łac. Sedum ‘Herbstfrende’ 20 Funkia łac. Hosta 21 Odętka wirginijska ‘BougetRose’ łac.Physostegiavirginiana 22 Wietlica japońska ‘Red Beauty’ łac. Athyriumnipponicum ‘Red Beauty’ 23 Rozchodnik okazały ‘Brillant’ łac. Sedumspectabile ‘Brillant’ 24 Macierzanka piaskowa ‘Pygmaeus’ łac. Thymuspraecox 25 Macieżanka piaskowa ‘Pseudolanuginosus’ łac. Thymuspraecox ulistnienia. Pędy pokryte prawie białymi listkami, kwiaty białe, V-VI. Duże kwiatostany, kwiaty brązowo czerwone, IX-X, ozdobne również po przekwitnieniu, do zimy. Liście soczyście zielone,kwiaty fioletowe, VII. słoneczne. 0,4m wys. Stanowisko słoneczne. 0,5m wys. Wymaga gleby żyznej, próchniczej, przepuszczalnej. Stanowisko półcieniste/ cień. Niewymagająca. Stanowisko słoneczne. Gęste kwiaty, w kłosowatych kwiatostanach, jasnoróżowe, od VI. Barwna odmiana, atrakcyjne niebieskawe ubarwienie liści oraz czerwone unerwienie. Łodygi wyprostowane lub wzniesione, niebieskozielone, pokryte wosko-wym nalotem. Kwiaty różowe, VIII-IX. Zimozielona krzewinka o jasnopurpurowych kwiatach, VI. 0,7m wys. Wyróżnia się liśćmi pokrytymi szarymi włoskami. Kwiaty bladoróżowe, VI. 0,1m wys. 0,4m wys. Stanowisko cieniste/ półcieniste. 0,5m wys. Gleba piaszczysto gliniasta o odczynie obojętnym. Stanowisko słoneczne/ półcieniste. 0,1m wys. Niewymagająca, najefektowniej wygląda przy silnym nasłonecznieniu, gdy rośnie na glebie prawie jałowej. Niewymagająca, najefektowniej wygląda przy silnym nasłonecznieniu, gdy rośnie na glebie prawie jałowej. Przystanek 4 1 Bukszpan wiecznie zielony ‘LatifoliaMaculata’ łac.Buxussempervirens Dekoracyjne liście o różnym zabarwieniuzielone, żółte lub żółtozielone. 0,8m wys. lub w zależności od cięcia 2 Bukszpan wiecznie zielony ‘Suffruticosa’ łac.Buxussempervirens Gęste, sztywne pędy o soczyście zielonym zabarwieniu. Kwiaty niepozorne, miododajne. 1,0m wys. lub w zależności od cięcia 3 Dereń biały ‘Siberian Pearls’ łac.Cornus alba 1,8m wys. 1,8m szer. 4 Pęcherznica kalinolistna ‘Luteus’ łac.Physocarpusopulifolius Ozdobne białe owoce, kontrastujące z zielenią liści, kremowobiałe kwiaty, VI. Roślina szczególnie efektowna jesienią. Intensywnie żółte zabarwienie liści, kwiaty białe lub różowawe, VI-VII. 5 Tawuła japońska ‘Goldmound’ Płaskokulisty krzew, liście 0,6m wys. 2,0m wys. 2,0m szer. Małe wymagania glebowe i wilgotnościowe. Poradzi sobie zarówno w pełnym słońcu jak i miejscach cienistych. Gleby obojętne do wapiennych, zasobne w humus. Poradzi sobie zarówno w pełnym słońcu jak i miejscach cienistych. Roślina łatwa w uprawie. Stanowisko półcieniste/ słoneczne. Niewymagająca, rosnąca na różnych glebach. Odporna na niskie temperatury. Stanowisko półcieniste/ słoneczne. Toleruje wszystkie 16 łac. Spiraeajaponica intensywnie żółte, latem obficie kwitnie na różowo. Gęsty krzew o Miedzianopomarańczowych liściach, później zielonożółte. Kwiaty różowolila, VII-IX. Efektowne ulistnienie, wiosną różowe, później nakrapiane kremowo, zielono i różowo. Kwiaty białe, V-VI. Szeroka, piramidalna korona z przewieszającymi się gałęziami. Owoce pomarańczowe, kwiaty białe, V. Szeroka korona, młode liście ciemnoczerwone, latem zielone z brązowym zabarwieniem. Kwiaty różowoczerwone, V. Dekoracyjne, zwisające, powykręcane pędy. Liście pierzaste, jesienią żółte lub pomarańczowe. Kwiaty białe, V-VI. Dekoracyjne, czerwone owoce. Miniaturowe drzewko o szeroko rozpostartej koronie. Bardzo liczne, czerwone owoce, kwiaty białe, V. Liście lśniące, zielone, kwiaty żółte, dekoracyjne, pojawiające się długo przed rozwojem liści, III-IV. Czerwone, jadalne owoce. Karłowata odmiana jabłoni z licznymi, drobnymi owocami. Kwiaty białe, V. Karłowa, kulista odmiana, szczepiona na pniu. Liczne, czerwone owoce, kwiaty białe, V-VI. 6 Tawuła japońska ‘Goldflame’ łac. Spiraeajaponica 0,8m wys. 1,0m szer. 7 Tawuła van Houtte’a ‘Pink Ice’ łac. Spiraea van houttei ‘Pink Ice’ 8 Jabłoń ‘Evereste’ łac.Malus PERPETU ‘Evereste’ 9 Jabłoń ‘Profusion’ łac.Malus 10 Jarząb pospolity ‘Pendula’ łac.Sorbusaucuparia 11 Jabłoń japońska ‘Tina’ łac.Malustoringo 12 Dereń jadalny łac.Cornus mas 13 Jabłoń POM’ZAI ‘Courtabri’ łac.Malus 14 Głóg jednoszyjkowy ‘Compacta’ łac.Crataegusmonogyna 15 Świerk biały ‘Piccolo’ łac.Piceaglauca Karłowata odmiana o stożkowym pokroju, igły ciemnozielone, gęste. 0,8m wys. 16 Świerk biały ‘Conica’ łac.Piceaglauca 1,0m wys. 17 Cis pośredni ‘Wojtek’ x łac.Taxus media Karłowata odmiana tworząca gęste regularne stożki o krótkich, zielonych igłach. Wąskokolumnowa odmiana, igły ciemnozielone. 1,2m wys. 1,2m szer. 3,5m wys. 3,5m szer. ogrodowe, uprawne gleby. Stanowisko słoneczne. Niewymagająca, na wszystkie ogrodowe, uprawne gleby i słoneczne stanowiska. Wymaga stanowiska świetlistego, ale chronionego przed bezpośrednim działaniem słońca. Odmiana wyjątkowo zdrowa, niewymagająca. Stanowisko słoneczne. 5,0m wys. 4,5m szer. Gleby żyzne, umiarkowanie wilgotne. Stanowisko słoneczne. 3,0m wys. 2,5m szer. Małe wymagania glebowe. Stanowisko półcieniste/ słoneczne. 2,0m wys. 1,8m szer. Stanowisko słoneczne. 4,5m wys. 3,0m szer. Roślina na wszystkie rodzaje gleb. Stanowisko półcieniste/ słoneczne. 1,5m wys. 1,0m szer. Stanowisko słoneczne. 2,5m wys. 0,8m szer. Gatunek bardzo odporny na zanieczyszczenie powietrza i tolerancyjny co do warunków glebowych. Stanowisko półcieniste/ słoneczne. Wymaga postawienia palika podtrzymującego pień. Wymagania glebowe i wilgotnościowe przeciętne. Stanowisko słoneczne/ półcień. Wymagania glebowe i wilgotnościowe przeciętne. Stanowisko słoneczne/ półcień. Wymagania glebowe i wilgotnościowe przeciętne. Stanowisko 1,8m wys. 17 18 Jałowiec płożący ‘Blue Chip’ łac. Juniperushorizontalis 19 Wisiołek missouryjski łac.Oenotheramissouriensis Funkia łac. Hosta 20 21 Gęsiówka macedońska ‘Variegata’ łac. Arabisferdinandi- coburgii 22 Posłonek ‘Golden Queen’ łac. Helianthemum 23 24 Ulistnienie w formie igieł o srebrzysto niebieskim zabarwieniu, zimą bladofioletowym. Kwiaty duże, żółte, otwierają się wieczorem. Liście soczyście zielone z jasnym obramowaniem. Kwiaty fioletowe, VII. 0,2m wys. 1,5m szer. 0,3m wys. 0,5m wys. Górska bylina, tworząca spłaszczone poduszki. Liście zielone z kremowym obrzeżem, kwiaty białe, V. Zimozielona krzewinka o drobnych, ciemnozielonych liściach. Kwiaty żółte, VI. 0,1m wys. Funkia łac. Hosta Liście soczyście zielone,kwiaty fioletowe, VII. 0,4m wys. Lawenda wąskolistna łac. Lawendulaangustifolia Pędy sztywne, wyprostowane, liście zielone, aromatyczne. Kwiaty drobne fioletowe VII- IX. 0,4m wys. 0,3m wys. słoneczne/ półcień/ cień. Małe wymagania glebowe i wilgotnościowe. Stanowisko słoneczne. Wymaga gleby bardzo przepuszczalnej. Wymaga gleby żyznej, próchniczej, przepuszczalnej. Stanowisko półcieniste/ cień. Stanowisko słoneczne. Znosi suszę. Zaleca się po głównym okresie kwitnienia cięcie odmładzające. Stanowisko słoneczne. Wymaga gleby żyznej, próchniczej, przepuszczalnej. Stanowisko półcieniste/ cień. Krzew odporny na suszę, lubi gleby lekkie, wapienne, suche, stanowiska ciepłe i słoneczne. Wiosną można przycinać pędy, Wskazane okrycie na zimę. Przystanek 5 1 Klon jesionolistny ‘Flamingo’ łac.Acernegundo Małe drzewo o szerokiej koronie i efektownych liściach. Młode liście różowe, później biało pstre. 4,0m wys. 3,0m szer. 2 Wierzba iwa ‘Klimarnock’ (Pendula) łac.Salixcaprea 2,0m wys. 1,0m szer. 3 Jałowiec skalny ‘Blue Arrow’ łac.Juniperusscopulorum 4 Sosna górska ‘Gnom’ łac. Pinus mugo Dekoracyjne drzewko z małą koroną i pędami zwisającymi do ziemi. Złocistożółte bazie pojawiają się przed rozwojem liści, III-IV. Wąskokolumnowa odmiana o niebieskim zabarwieniu. Gęsta, kulista forma o ciemnozielonych igłach. 5 Kostrzewa Gautiera łac.Festucagautiera Zimozielona trawa, tworząca zwarte ciemnozielone poduszki. 0,1m wys. 6 Rozchodnik grubopędowy łac.Sedumpachyclados Bylina tworząca zwarte poduszki o niebieskawym 0,1m wys. 2,5m wys. 0,4m szer. 0,8m wys. 1,0m szer. Gatunek o małych wymaganiach glebowych i dużej odporności na trudne warunki. Stanowisko półcieniste/ słoneczne. Niewymagająca roślina, potrzebująca do bujnego rozwoju dużo wody i światła. Stanowisko słoneczne. Wymagania glebowe i wilgotnościowe małe. Stanowisko słoneczne. Wymagania glebowe i wilgotnościowe małe. Stanowisko słoneczne. Stanowisko słoneczne. Ze względu na zamieranie, warto co trzy lata je rozdzielać i przesadzać. Gleba raczej sucha, przepuszczalna o 18 7i9 8 Owies wiecznie zielony łac. Helictotrichonsempervirens Żurawka łac.Heucherahybrida zabarwieniu i białych kwiatach, IV-V. Ozdobna trawa tworząca kępy. Liście zimozielone, sztywne, niebieskawe. 0,4m wys. kłosy do 1m Kępiasta bylina o czerwonych liściach, kwitną VI-VII 0,3m wys. Duży krzew lub małe drzewo o łopatkowatych liściach, jesienią żółte lub pomarańczowe. Kwiaty drobne, V, dekoracyjne, puszyste owocostany. Zimozielony krzew o dekoracyjnych, zielonych liściach z żółtym marginesem. Zimozielony, gęsty krzew. Liście owalne, lśniące, kwiaty niepozorne, miododajne. Ulistnienie w formie igieł o srebrzysto niebieskim zabarwieniu, zimą bladofioletowym. Kulisty krzew o nitkowatych, intensywnie zielonych igłach. 3,0m wys. Niska bylina o szarozielonych liściach z jasnym obrzeżem które, przy dużym nasłonecznieniu zmienia zabarwienie na różowe. Bylina o dużych, skórzastych liściach i różowymi kwiatostanami na czerwonych pędach, IV-V. Kępiasta bylina o czerwonych liściach, kwitną VI-VII. 0,15m wys. obojętnym odczynie. Stanowisko słoneczne. Wymaga dużo słońca i przepuszczalnej, próchniczej gleby o obojętnym odczynie. Stanowisko słoneczne. Najlepiej rosną w glebie żyznej, wilgotnej. Stanowisko półcieniste. Warto je co kilka lat rozsadzać. Przystanek 6 1 Perukowiec podolski łac.Cotinuscoggygria 2 Trzmielina ‘Emerald ’n’ Gold’ łac.Eounymusfortunei 3 Bukszpan wiecznie zielony łac. Buxussempervirens 4 Jałowiec płożący ‘Blue Chip’ łac.Juniperushorizontalis 5 Żywotnik zachodni ‘Globosa’/ ’Mr Bowling Ball’ łac. Thujaoccidentalis ‘Globosa’/ ‘Mr Bowling Ball’ Rozchodnik kaukaski ‘Variegatum’ łac.Sedumspurium ‘Variegatum’ 6 7 Bergenia sercowata łac.Bergeniacordifolia 8 Żurawka łac.Heucherahybrida 9 Klon zwyczajny ‘Globoseum’ łac. Acerplatanoides Małe drzewo o bardzo regularnej, kulistej koronie 0,5m wys. Strzyżony do rozmiaru 0,6m. 0,2m wys. 1,5m szer. 0,6m wys. 0,7m szer. 0,4m wys. 0,3m wys. 4,0m wys. 2,0m szer. Wymaga ciepłych, słonecznych stanowisk i raczej suchych, wapiennych gleb. Stanowisko słoneczne/ półcień. Toleruje wszystkie uprawne gleby ogrodowe. Stanowisko słoneczne/ półcień. Gleby obojętne do wapiennych, bogate w humus. Stanowisko słoneczne/półcień/cień. Małe wymagania glebowe i wilgotnościowe. Stanowisko słoneczne. Wymaga dosyć żyznych i wilgotnych gleb. Stanowisko słoneczne/ półceń. Najlepiej rośnie w miejscach słonecznych na ubogich, piaszczystych i przepuszczalnych glebach o obojętnym odczynie. Niewielkie wymagania glebowe- w półcieniu, na wilgotnym podłożu wzrost bujniejszy. Najlepiej rosną w glebie żyznej, wilgotnej. Stanowisko półcieniste. Warto je co kilka lat rozsadzać. Małe wymagania glebowe. Stanowisko słoneczne/ półcień. 19 Przystanek 7 Lp. 1 Nazwa rośliny Mieszanka nasion (łąka kwietna) 2 Cebulki kwiatów wieloletnich Zaleca się aby mieszanka nasion była pozbawiona nasion traw(ewentualnie dopuszcza się niewielką ilość nasion traw o niskim przyroście). Rodzaj mieszanki kwiatów powinien być dostosowany do istniejących warunków glebowych. Wysiane rośliny powinny być dobrane gatunkowo w taki sposób, aby nie zagłuszały się nawzajem. (Szafirki, Cebulice, Narcyzy, Śnieżyce, Śnieżyczki, Szachownice kostkowe, Puszkinie i Tulipany botaniczne, Krokusy, Ranniki itp. Dostosowane do istniejących warunków glebowych. Mieszanka nasion traw i kwiatów przeznaczona do zakładania łąki z zawartością nasion rzadkich kwiatów 3%. Proponowane proporcje kwiatów: Kostrzewa czerwona 30% Kostrzewa owcza 30% Kostrzewa czerwona 20% Rajgras angielski 8% Kostrzewa czerwona 7% Wiechlina łąkowa 5% + Kwiaty łąkowe 3% (chaber bławatek, czarnuszka, dziewanna fioletowa, fiołek rogaty, firletka chalcedońska, krwawnica pospolita, krwawnik pospolity, len wielokwiatowy, lepnica wschodnia, lepnica szkarłatna, lewkonia długoplatkowa, mak polny, zachyłek letni niezapominajka, ostróżka wielokwiatowa, maczek kalifornijski, rezeda wonna, rumianek pospolity, smagliczka nadmorska, stokrotka, ubiorek, złocień właściwy, złocień koronowy, wielosił błękitny). Wydajność siania trawy: przez siewnik 2 50m z 1 kg nasion, a 2 ręcznie 30m z 1 kg . Legenda: Krzewy i drzewa liściaste Krzewy i drzewa iglaste Byliny Pnącza Wiersze tabeli na zielonym tle oznaczają rośliny, które należy wykorzystać do umieszczenia na tabliczkach gatunkowych. Pełny opis oraz ilustrację roślin należy pobrać ze strony internetowej Związku Szkółkarzy Polskich: www.zszp.pl 20 IV. Sadzenie i pielęgnacja roślin 1. Sadzenie Wykonawca przygotowując teren do nasadzeń roślinnych, obowiązkowo musi go zinwentaryzować pod kątem istniejących sieci uzbrojenia terenu. Z uwagi na istniejące sieci na terenach objętych Projektem, dopuszcza się wykopy ręczne (wykopy mechaniczne niezbędne do wykonania danej części zamówienia każdorazowo muszą być uzgadniane z Zamawiającym). Podczas nasadzeń roślinnych Wykonawca w zależności od rodzaju i gatunku rośliny, powinien założyć odpowiednią odległość pomiędzy sadzonkami, mając na uwadze ich docelową wielkość. Przygotowanie roślin do sadzenia: • Roślinom sadzonym z gołym korzeniem sprawdzamy stan korzeni – czy nie są zanadto przycięte lub uszkodzone oraz czy nie zostały przesuszone. • Rośliny z gołym korzeniem wkładamy na jakiś czas do wody, żeby się „napiły”. • W przypadku roślin w pojemnikach przed posadzeniem należy je podlać, tak by bryła korzeniowa podczas wyjmowania z doniczki się nie rozsypała. • Rośliny sadzone z gołym korzeniem należy bezpośrednio przed lub zaraz po posadzeniu znacznie przyciąć, zmniejszając ich koronę. Ułatwi to roślinom przyjęcie się i je wzmocni. Drzewa ozdobne: • Wykopujemy dół o głębokości 1,5 razy głębszy i 2 razy szerszy niż pojemność donicy lub bryły korzeniowej. • W wypadku gleby gliniastej należy poszerzyć dół o dodatkowe 50% lub rozluźnić ziemię piaskiem. • Spulchniamy ziemię wewnątrz dołu a w wypadku drzew owocowych usypujemy na dnie niewielką górkę. • W przypadku drzew sadzonych z gołym korzeniem należy równomiernie rozłożyć korzenie, tak by się ze sobą nie skręcały, ani nie zaginały. • Drzewo zasypujemy ziemią tak by było posadzone na tej samej głębokości jak rosło w szkółce (zapobiegnie to uduszeniu się rośliny). • Jeśli teren jest raczej suchy wokół drzewa robimy misę, która będzie łapała wodę, natomiast na terenie, na którym woda może stać należy usypać niewielką górkę. • Drzewo stabilizujemy palikami w wysokości odpowiadającej wysokości drzewa w ilości 1-3. • W wypadku drzew owocowych po posadzeniu przycinamy przewodnik i pędy boczne, słabe pędy wycinamy – wzmocni to roślinę. Rośliny iglaste • Sadzenia należy dokonywać wczesną wiosną (koniec kwietnia- początek maja) lub jesienią (koniec sierpniapoczątek września). • Wykopujemy dół o głębokości 1,5 razy głębszy i 2 razy szerszy niż pojemność donicy lub bryły korzeniowej • Na dno dołu wsypujemy kwaśny torf. • Roślinę dokładnie przyciskamy i robimy niewielkie wgłębienie wokół niej. • Podczas corocznej pielęgnacji należy dosypywać korę wokół roślin. Rośliny kwaśnolubne (wrzosowate): Mianem roślin kwaśnolubnych określa się grupę roślin (w znacznej mierze zimozielonych), które dla prawidłowego rozwoju wymagają gleby kwaśnej – o pH 3,5 – 5. Jeśli pH gleby jest wyższe, niż zalecane do sadzenia używamy domieszki torfu kwaśnego w proporcji 3:1 (trzy miary torfu i jedna ziemi ogrodowej). • Wykopujemy dół o dużej pojemności – minimum 5-krotnie większej niż pojemność donicy. • Spulchniamy ziemię. 21 • Pod rododendrony i azalie należy wsypać minimum 80l torfu (1 duży worek), a zalecane są 2 worki. Pod • • • • • rośliny możemy wsypać o połowę mniej (te ilości są odpowiednie dla standardowego materiały roślinnego, przy sadzeniu okazów ilość torfu musi być odpowiednio większa. Torf mieszamy z kilkoma łopatami ziemi. Mieszankę ugniatamy, po czym robimy w niej dołek nieco większy niż pojemność donicy. Roślinę dokładnie przyciskamy i robimy niewielkie wgłębienie wokół niej. Po posadzeniu rośliny podlewamy. Podczas corocznej pielęgnacji należy dosypywać torf wokół roślin. Sadzenie powojników (klematisów) • Wykopujemy dół ok. dwa razy większy od pojemności donicy. • Na jego dnie robimy drenaż – wysypujemy żwir lub potłuczoną ceramikę (cegły, donice). • Zasypujemy niewielką warstwą ziemi. • Wstawiamy roślinę. • Zasypujemy ziemią i uciskamy. • Powojniki lubią być zacienione u nasady, dlatego układamy wokół rośliny kamienie, usypujemy górkę z kory lub sadzimy rośliny okrywowe. 2. Pielęgnacja roślin Trawnik o • Trawnik przy temperaturze powyżej +15 C należy podlewać codziennie przez minimum 15min. • W okresie od wczesnej wiosny aż do jesieni trawnik należy strzyc co najmniej raz w tygodniu. Krzewy liściaste • Należy przycinać do 5 razy w sezonie wegetacyjnym, w zależności od pokroju docelowego. • Przycinamy tylko te gatunki, które posiadają zdolność regeneracji - forsycja, tawuła, jaśminowiec, • • • • • pęcherznica, dereń, itp. Do roślin, które nie wymagają częstego cięcia, ze względu na małą zdolność do regeneracji należą klony, kalina wonna, różanecznik, itp. Rośliny kwitnące na pędach jednorocznych, co roku krótko przycinamy przed rozpoczęciem wegetacji. Rośliny kwitnące wiosną, tniemy po kwitnieniu usuwając 1/3 długości pędów łącznie z przekwitniętymi kwiatami. Należy podlewać rośliny za pomocą zraszaczy, które w zależności od potrzeb i wydajności włączamy na okres od pół do godziny. Należy tak długo podlewać, aby podłoże zostało nawodnione na głębokość ok.20 cm. Rośliny zimozielone, z uwagi na fakt, iż także zimą wyparowują przez liście wodę, nadal jej potrzebują. Dlatego też powinniśmy je obficie podlewać aż do późnej jesieni, a pod koniec zimy rozpocząć podlewanie wtedy, gdy gleba odtaje. Drzewa liściaste o regularnej koronie , szczepione na pniu • Wiosną, pierwszego roku po posadzeniu wszystkie pędy w koronie proporcjonalnie przycinamy, najmniej skracając pęd wierzchołkowy. • Formy pokrojowe przycinamy w celu lepszego rozkrzewiania się, do docelowej wielkości. • Należy wycinać wszystkie pędy wyrastające z pnia poniżej miejsca szczepienia. • Odmładzanie koron starszych drzew należy wykonywać wiosną, przed rozpoczęciem wegetacji. • Skracane pędy powinny być zawsze przycinane lekko ukośnie nad „oczkiem”. Wszystkie miejsca cięcia należy bezwzględnie zabezpieczyć smarując je środkami do zabezpieczenia ran. 22 Drzewa owocowe odmian ozdobnych • Nie należy przycinać regularnie, lecz od czasu do czasu jedynie prześwietlić. Należy wycinać wszystkie pędy wrastające do środka korony oraz chore i obumarłe. Rośliny iglaste • Z reguły roślin iglastych nie przycinamy, wyjątkiem jest cis, który można formować w każdym wieku. • W celu uzyskania konkretnego pokroju lub zapobieganiu nadmiernego przyrostu- przycinamy asymetrycznie odbiegające od pnia gałęzie, wyprowadzając pojedynczy pęd wierzchołkowy. • Należy usuwać pędy przemarznięte, suche lub jeśli rośliny zbyt mocno przylegają do siebie (aby zapobiec niszczeniu pędów). • Płożące krzewy przycinamy wiosna, aby równomiernie się rozkrzewiały. • Ziemię wokół roślin iglastych należy przykrywać ściółką. • Do nawożenia wykorzystujemy nawozy do iglaków. Nawożenie letnie należy przeprowadzać co najmniej 3 razy w sezonie, najpóźniej do połowy lipca. Natomiast nawożenie jesienne- od sierpnia do października w celu dostarczania potasu i fosforu. • Przed zimą mniejsze rośliny warto związać w kilku miejscach sznurkiem, a z większych systematycznie strzepywać śnieg aby zapobiec łamaniu koron przez jego zaleganie. • Aby podlać właściwie rośliny należy przemoczyć warstwę gleby o miąższości 20-30cm, dlatego drzewa i krzewy podlewamy rzadko ale obficie. Wrzośce, wrzosy i różaneczniki • Wrzośce należy przycinać co roku, kwitnące wiosną przycinamy zaraz po kwitnieniu. Wrzośce kwitnące latem i wrzosy przycinamy wczesną wiosną. Pozostawiamy jak najdłuższą część wegetatywną, przycinamy jedynie uschnięte kwiaty oraz pokładające się pędy. • Różaneczniki wymagają solidnego przykrywania na zimę matami, słomą lub gałęziami, np. świerka. • Różaneczniki wytwarzają płytki, lecz gesty i zwarty system korzeniowy, a co za tym idzie narażone są na przesuszanie. Z tego względu należy zapewnić im w miarę stałą wilgotność powietrza i gleby. • Przy niedostatecznej ilości opadów różaneczniki i azalie muszą być regularnie i obficie podlewane. • Wskazane jest nawożenie nawozami mineralnymi, lecz działającymi zakwaszająco oraz nawozami organicznymi. Łąka kwietna Przed założeniem łąki kwietnej Wykonawca ma przygotować teren do zasiewu poprzez jego dokładne odchwaszczenie, wyrównanie itp. zgodnie ze sztuką ogrodniczą. W wysianą mieszankę nasion należy wsadzić różne gatunki wieloletnich cebulek kwiatowych, które po posadzeniu będą przez wiele sezonów rozrastać się i zagęszczać za pomocą cebulek przybyszowych albo rozsiewać się z nasion (skład mieszanki oraz rodzaj cebulek wymagają zatwierdzenia przez Zamawiającego przed wysiewem). • Łąkę kwietną należy skosić najlepiej w połowie sierpnia i zostawić na 1-2 tygodnie na pokosie, aby nasiona kwiatów mogły się wysiać. Następnie trzeba zebrać siano. . Zasady ogólne • • • • Należy przynajmniej 3 razy w sezonie stosować nawozy odpowiednie dla projektowanej roślinności. Nawóz należy rozprowadzać równomiernie w pewnej odległości od rośliny. Wymagane jest stosowanie oprysków owadobójczych i grzybobójczych. Rośliny należy podlewać w sezonie letnim minimum co drugi dzień, a w upalne dni codziennie. 23 Szczegółowe instrukcje cięcia roślin wymagających formowania • Dereń biały Cięcie formujące: rośliny mogą być silnie przycinane do wysokości 15 cm, po posadzeniu zima lub wczesną wiosną w celu pobudzenia nowych pędów. Cięcie zasadnicze: krzew ten wymaga regularnego corocznego cięcia, które ma na celu usunięcie starego drewna i pobudzenia do rozwoju nowych pędów. W tym samym czasie usuwamy cienkie, słabe i porażone chorobami pędy. Od wczesnej wiosny do jej połowy, kiedy nowe przyrosty się rozwijają, należy usunąć 1/3 pędów w odległości 5 cm od starych pędów. • Bukszpan zimozielony Cięcie formujące: Cięcie jest ważnym zabiegiem w celu uformowaniu kuli i pobudzenia rośliny do wzrostu. Młodych sadzonek nie należy przycinać zaraz po posadzeniu, lecz dopiero jak się przyjmą. Świeże przyrosty skracamy około 1/3 ich długości. Cięcia letniego nie wykonujemy później niż w sierpniu, aby pobudzone pędy zdążyły zdrewnieć przed nadejściem zimowych mrozów. • Jaśminowiec Cięcie zasadnicze: by jaśminowiec obficie kwitł, wymaga corocznego regularnego cięcia, usuwając stare drewno. Celem cięcia jest też pobudzenie rozwoju nowych kwitnących pędów. Każdego roku należy usunąć około 1/4 starych pędów, pozwalając dotrzeć światłu do wnętrza rośliny i robiąc miejsce dla rozwijających się nowych pędów. Cięcie odmładzające i lecznicze: Jaśminowce często z wiekiem stają się gęste i nadmiernie rozgałęzione, z cienkimi pędami, na których zawiązuje się mniej kwiatów. Można temu zapobiec stosując silne cięcie w kolejnych sezonach. Należy wybrać trzy lub cztery silne pędy i przyciąć je o połowę. Pozostałe pędy należy przyciąć 5-7cm nad poziomem gruntu. • Trzmielina Cięcie formujące: Po posadzeniu należy wyciąć wszystkie słabe i uszkodzone przyrosty. Pozostałe pędy należy przyciąć do 1/3 wysokości. Cięcie zasadnicze: Aby zabezpieczyć roślinę przed uwstecznieniem cech pstrego ulistnienia, należy usuwać w całości zielone pędy tak szybko, jak tylko zostaną one zauważone. Wskazane jest uszczykiwanie wierzchołków, aby rośliny rozkrzewiały się intensywniej. • Tawuła Cięcie formujące: Po posadzeniu należy usunąć stare przyrosty, a pozostałe pędy skrócić o połowę ich długości. Cięcie zasadnicze: Wczesnym latem przyciąć pędy z przekwitłymi kwiatostanami. Najlepiej usunąć 1/4 pędów każdego roku, aby dopuścić światło do wnętrza krzewu. • Berberys Cięcie zasadnicze: Zaraz po kwitnieniu lub wczesnym latem należy przyciąć pędy z przekwitającymi kwiatami do silnej pary pąków. Na dojrzałych krzewach należy każdego roku usunąć 1/4 starych pędów. • Azalia Cięcie formujące: pierwszą wiosną po posadzeniu należy delikatnie przyciąć pędy, usuwając 1/3 ich wierzchołków. Nadmiernie wybujałe pędy zaleca się przyciąć o połowę ich długości. Cięcie zasadnicze: Rośliny tego typu nie wymagają regularnego cięcia, by dobrze się rozrastać, ale będą rosły lepiej, jeśli przekwitłe kwiaty będą usuwane, na tyle szybko aby nie zdążyły się zawiązac nowe nasiona. Po kwitnieniu należy przyciąć pędy z przekwitłymi kwiatami na poziomie nowego, zdrowego pąka. • Lawenda Cięcie formujące: po posadzeniu należy wyciąć wszystkie słabe i uszkodzone przyrosty. Pozostałe pędy przycina się o połowę ich długości, by pobudzić formowanie się nowych pędów. Cięcie zasadnicze: Wiosną należy usunąć wszystkie uszkodzone, złamany, przemarznięte lub nadmiernie wyrośnięte pędy. Po kwitnieniu należy usunąć martwe kwiatostany z 5-7 cm ulistnionych przyrostów. 24 V. Zestawienie materiałów do wykonania terenów rabat i nawierzchni Kora ogrodowa – frakcja (grubo i średnio zmielona w zależności od nasadzeń roślinnych) kora powinna być rozłożona na grubość około 8-10 cm Grys biały frakcja 16-22 mm. Grys powinien być rozłożony na grubość około 5 cm Łupek szarogłazowy Otoczak biało- czarny frakcja 16-32 mm 25 Kostka betonowa szara i kolorowa VI. Zakładanie nawierzchni - wytyczne Rabaty • Należy wytyczyć granice rabat. • Przed położeniem tkaniny ogrodniczej należy odchwaścić, przekopać, odgruzować, wzbogacić(obornikiem lub torfem) oraz wyrównać podłoże. Należy przygotować glebę tak, aby dostosować ją do wymagań roślin. • Powierzchnia gleby na rabacie powinna być o ok. 5 cm niżej niż inne nawierzchnie w ogrodzie. • Do zabezpieczania obszarów nasadzeń roślinnych należy stosować tkaninę ogrodniczą 2 • o gramaturze nie mniejszej niż 94g/m . • Przy docinaniu tkaniny ogrodniczej należy zostawić 2-3 cm zapasu na zakładki przy łączeniach. • Tkaninę należy przymocować do podłoża kołkami (szpilkami, grotami, kotwicami) przeznaczonymi do tego celu, wykonanymi z tworzywa sztucznego. • Tkaninę należy przysypać korą ozdobną, grysem, żwirem bądź innym materiałem ogrodowym, w zależności od rozwiązań proponowanych w projekcie. UWAGA! W zależności od rodzaju sadzonych roślin należy je posadzić przed lub po położeniu tkaniny ogrodniczej. Trawnik • Powierzchnię pod trawnik należy odchwaścić i odkamienić. Oczyszczone podłoże przekopujemy (np. glebogryzarką). • W zależności od rodzaju gleby zaleca się dodanie ziemi organicznej lub piasku, który mieszamy z podłożem w czasie prac spulchniających. W przypadku ziemi gliniastej najlepiej dodać żwir frakcjonowany o uziarnieniu około 4 mm. • 10 cm pod powierzchnią gleby należy położyć siatkę na krety, w razie potrzeby mocujemy ją kołkami lub kotwicami. Siatkę należy zakładać z 10 cm zapasem z obydwu stron. • Na siatkę kładziemy odpowiednią warstwę gleby, na której dokonamy wysiewu. • Kilka dni przed planowanym siewem należy zastosować nawóz wieloskładnikowy. • Tuż przed siewem ziemię należy przegrabić. • Najlepiej siać w czasie bezwietrznej, ciepłej i wilgotnej pogody. • Po przykryciu nasion warstwą piasku lub torfu o grubości do 1 cm, wałujemy powierzchnię. • Na początku podlewamy teren małą ilością wody, ale kilka razy na dobę. W późniejszym okresie przy temperaturze powyżej 15oC należy podlewać codziennie prze min. 15 min. • Pierwszego koszenia dokonujemy, kiedy źdźbła trawy osiągną 8-12 cm, należy ją kosić do wysokości 5-6 cm. 26 Ścieżki z kostki betonowej • Wytyczamy granicę ścieżki drutem lub żyłką. • Należy wykopać grunt na głębokość 30-40 cm oraz wykonać 3-4% spadek podłoża poprzecznie do osi chodnika na jedną lub dwie strony. • Dno wykopu wyrównujemy i wysypujemy żwir, zagęszczamy podłoże. • Mieszamy podsypkę piaskową z cementową i poziomujemy nawierzchnię. • Na krawędziach wytyczonej ścieżki układamy elementy obrzeżowe, który układamy na warstwie chudego betonu. • Układamy kostkę betonową na powierzchni ścieżki oraz piaskujemy całość (schemat ułożenia warstw w Załączniku nr 8). Przed wykonaniem robót, Wykonawca przedstawi Zamawiającemu rozwiązania wzornicze i kolorystyczne ścieżek. Obrzeża z eko-bordu • Eko-bord to listwy L-kształtne z tworzywa ekologicznego długości 1m. Odcinki metrowe łączymy poprzez bardzo prosty system nakładania bocznych zaczepów. Ważne jest aby płaszczyzna pionowa eko-bordu nie wystawała ponad właściwy poziom - kostki brukowej lub gruntu. Listwy mocujemy poprzez przytwierdzenie podstawy do gruntu (lub fundamentu podsypkowego) gwoździ. W przypadku bardziej zwięzłego podłoża (typu gliniastego) lub podsypkowego (piaskowo-cementowego) zaleca się stosowanie gwoździ metalowych. Gwoździe ocynkowane gwarantują trwałość nawet w podłożu narażonym na wilgoć. Zaleca się ilość 3-4szt. szpil (gwoździ) na mb. • W celu uzyskania nieprosto linijnych brzegów nawierzchni należy naciąć dolną półkę eko-bordu. • Końcową fazą zabudowy obrzeży eko-bord jest zasypanie grysem, korą itp., tak aby były one niewidoczne. • W przypadku montażu obrzeży w temperaturze poniżej 5°C zalecamy zastosować przerwę dylatacyjną ok. 1,5 - 2,0 cm co 5 mb. Oczko wodne z kaskadą • Należy wykonać obrys oczka (zgodny z projektem) aby rozpocząć wykop. • Oczko w najgłębszym miejscu powinno mieć ok. 100 cm głębokości. • Krawędzie dna uformować ze spadkiem, aby podłoże nie osuwało się pod naporem wody • Należy oczyścić dno z korzeni, kamieni i innych zanieczyszczeń, a następnie dokładnie je zagęścić. • Dno oczka wysypujemy 5 cm warstwą piasku. • Nieckę należy wyściełać włókniną . • Niecka oczka wykonana z wysokiej jakości trwałego laminatu poliestrowego. • Po napełnieniu wodą, folię należy odciąć pozostawiając min. 30 cm zapasu. • W końcowym etapie należy wyłożyć dno kamieniami ozdobnymi w zależności od rodzaju ustalonego wykończenia (Rysunek przekroju w Załączniku nr 8). • Elementy wyposażenia oczka wodnego: filtr oczyszczająco-napowietrzający z lampą UVC, pompa UWAGA! Zainstalowanie urządzeń oczyszczających i napowietrzających należy traktować jako komplet obejmujący wszystkie elementy gwarantujące sprawne działanie systemu oczyszczającego i napowietrzającego, w szczególności zgodne z wymaganiami producenta. VII. Elementy małej architektury Wymagane jest aby treści zamieszane na tablicach, grach interaktywnych i pozostałej architekturze były pozbawione błędów merytorycznych i napisane na wysokim poziomie w oparciu o wiedzę przyrodniczoekologiczną. Wykonawca jest odpowiedzialny za opracowanie projektu graficznego i po jego zatwierdzeniu przez Zamawiającego dopiero zlecenie wykonania. Wszystkie fotografie, teksty oraz pozostałe elementy 27 graficzne na tablicach interaktywnych i pozostałej architekturze muszą być rzetelnie udokumentowane pod względem ich pochodzenia. Zamawiający wymaga wskazania szczegółowego źródła pochodzenia np. autora oraz charakteru ich nabycia (umowa licencyjna z określeniem pola eksploatacji, bez wglądu do strony finansowej), celem weryfikacji. Produkt nabyty przez Zamawiającego ma być pozbawiony wad prawnych i wolny od roszczeń osób trzecich. • Tabliczki gatunkowe wraz ze stelażem Tabliczki gatunkowe wykonane na blasze ocynkowanej z warstwą laminatu UV, antygrafitti (wymagana certyfikacja). Tablica powinna być obustronnie zagięta góra-dół na tzw. fartuch. Konstrukcja stelaża oparta na słupie średnicy 6-8 cm i grubości 2-3 mm, podkład tablicy stanowi płyta wodoodporna grubości 18 mm zaimpregnowana obustronnie preparatem firmy np. Altax lub polakierowana lakierobejcą firmy np. Sadolin. Wykonawca może przedstawić Zamawiającemu rozwiązanie równoważne. Tabliczka zostanie obsadzona na drewnianej nóżce z drewna iglastego, dolna część powinna zawierać kotwę stalową długości około 3040cm. Część drewniana, która łączy się z gruntem powinna być zabezpieczona środkiem bitumicznym (owado i grzybobójczym). Profil z blachy ocynkowanej lub malowany proszkowo. Wszystkie elementy drewniane dwukrotnie zaimpregnowane preparatem firmy np. Altax lub polakierowane lakierobejcą firmy np. Sadolin. Wykonawca może przedstawić Zamawiającemu rozwiązanie równoważne. • Budki lęgowe dla ptaków wg Sokołowskiego Zestaw budek lęgowych dla ptaków, opracowane przez ornitologa prof. Jana Sokołowskiego. Wykonane z litego nieimpregnowanego drewna iglastego. Budki lęgowe powinny być zamocowane na odpowiedniej wysokości, określonej dla poszczególnych gatunków ptaków występujących na oczyszczalni. Waga budek lęgowych powinna wynosić od 2 do 3,5 kg. Wykonane budki powinny być bezpieczne w użytkowaniu nie posiadać ostrych krawędzi, niedopuszczalne drzazgi, obrzyny wystające gwoździe. Wymiary: szerokość 16 cm głębokość 16 cm wysokość 30 cm grubość ścianki 2 cm 28 grubość ścianki przedniej 4 cm średnica otworu wlotowego 33 mm waga 3,5 kg Wymiary: szerokość 15,5 cm głębokość 15 cm wysokość 30 cm grubość ścianki 2 cm grubość ścianki przedniej 2 cm średnica otworu wlotowego 33 mm waga 3 kg Wymiary: szerokość 17 cm głębokość 17 cm głębokość z daszkiem 22 cm wysokość 30 cm grubość ścianki 2 cm grubość ścianki przedniej 2 cm średnica otworu wlotowego 45 mm waga 3 kg Wymiary: szerokość 16 cm głębokość 16 cm wysokość 18 cm grubość ścianki 2 cm grubość ścianki przedniej 2 cm średnica otworu wlotowego 5 cm waga 1,7 kg Wymiary: szerokość 23 cm głębokość 15 cm 29 wysokość 21 cm otwór wlotowy 6x4 cm waga 2 kg • Koło wiedzy Gra oparta jest na zasadzie znanego koła fortuny. Kręcimy kołem, a strzałka wskaże nam kategorię spośród 6 do wyboru. Główne kategorie jakie muszą znaleźć się na kole wraz z kolorową grafiką to: 1. Rośliny 2. Zwierzęta 3. Ochrona przyrody 4. Ekologia 5. Ptaki 6. Dowolna Każda z kategorii oznaczona odpowiednim kolorem musi zawierać co najmniej po 40 pytań (minimum 240 łącznie). Pytania i odpowiedzi mają być umieszczone na tzw. kluczu wiedzy, który stanowi integralną część całej gry. Poziom dydaktyczny musi być zróżnicowany, od prostych po nieco bardziej skomplikowane, ze względu na przeznaczenie dla różnych grup wiekowych (także dorosłych). Pod kołem zaleca się aby był schowek na nagrody w postaci szafki, półek. Całość efektowna z kolorowymi nadrukami i dziecięcym „humorem’. Pytania i odpowiedzi muszą być pozbawione błędów i przekłamań. Kolorowe nadruki muszą być wykonane bezpośrednio na sklejce szkutniczej, dodatkowo bardzo trwale zalaminowane (wodoodporne), zabezpieczone przed promieniami UV, antygrafitti i czynnikami atmosferycznymi. Konstrukcja wykonana ze sklejki szkutniczej całość elementów malowana ręcznie atestowanymi farbami. Całość konstrukcji zewnętrznie pomalowana lakierem jachtowym (szafka, korona, koło) . Wymagana certyfikacja na nośniki lakier i farba. Średnica koła wewnętrznego – 70 cm, zewnętrznego- 90 cm. Koło ma być wyposażone w mechanizm pozwalającym na kręcenie w pionie lub w poziomie. Wymagany stabilizator celem wyboru kategorii. Wysokość docelowa całej konstrukcji około 1,50 m. Cała konstrukcja ma być posadowiona na utwardzonym terenie. • Światowid 30 Konstrukcja wykonana na słupie z drewna iglastego powietrzno suchego o średnicy min. 25 - 30 cm i wysokości około 80 cm, docelowa wysokość całej konstrukcji do 2 m. Konstrukcja posadowiona w gruncie na stalowej kotwie w fundamencie z betonu klasy B20 na głębokość min. 65 cm, z czterostronnym drewnianym zadaszeniem (drewno iglaste). Do stopy fundamentowej należy wykonać zbrojenia z prętów stalowych żebrowanych Ø 12, strzemiona średnicy Ø6 co 300 mm na głębokość do 1 m. Wykonawca może zastosować rozwiązanie równoważne do wykonania podbudowy fundamentowej za zgodą Zamawiającego. Nad słupem należy umieścić trzy obracane drewniane sześciany o wymiarach min. 22x22x22 cm . Na sześciany należy nadrukować (na podstawie wcześniej zaakceptowanego przez Zmawiającego projektu) pełno kolorowe fotografie/grafikę przedstawiające wybrane gatunki np. drzew, ptaków, ssaków lub inne o tematyce ekologicznej. Brzegi każdego sześcianu powinny być trwale zabezpieczone przed skaleczeniem lub innym uszczerbkiem. Nadruki na sześcianach powinny być wodoodporne i zabezpieczone przed promieniami UV, antygrafitti, pomalowane lakierem jachtowym. Pozostałe elementy drewniane powinny być zaimpregnowane dwukrotnie preparatem firmy np. Altax lub polakierowane lakierobejcą firmy np. Sadolin. Wykonawca może przedstawić Zamawiającemu rozwiązanie równoważne. Wymagana certyfikacja na nośniki: lakier i farba. • Eko kółko i krzyżyk. Konstrukcja wykonana z drewna iglastego powietrzno suchego ma zawierać 9 obracanych kostek (minimum 20x20cm), które ustawiamy by móc pobawić się w tak znane kółko i krzyżyk. Brzegi każdej z kostek powinny być trwale zabezpieczone przed skaleczeniem lub innym uszczerbkiem. Na kostki należy nadrukować w pełnym kolorze wcześniej zaprojektowane elementy graficzne o tematyce ekologicznej. Nadruki wodoodporne i zabezpieczone przed promieniami UV, antygrafitti, pomalowane lakierem jachtowym. Elementy drewniane powinny być zaimpregnowane dwukrotnie preparatem firmy np. Altax lub polakierowane lakierobejcą firmy np. Sadolin. Wykonawca może przedstawić Zamawiającemu rozwiązanie równoważne. Wymagana certyfikacja na nośniki lakier i farba. Przed grą powinna być ławka (o wymiarach: dł. 1,5-2m, szer. 20-25 cm, wys. od ziemi około 40 cm) z półbala (drewno iglaste) ułatwiająca dostęp mniejszym dzieciom do ruchomych części gry. Konstrukcja obsadzona jest na 2 słupach nośnych minimum 12 cm średnicy w drewnianym stelażu z daszkiem dwuspadowym, zdobionym. Daszek powinien być zakończony ryglem z każdej strony, dł. 135 cm, długość spadu z jednej strony około 45 cm, wykonany z deski szerokości około 15 cm i grubości 2,5 cm. Wymagany tytuł konstrukcji oraz logotypy. Konstrukcja połączona z gruntem poprzez obsadzenie na dwóch kotwach metalowych w betonie B20 na głębokość max do 60 cm. Wysokość całej konstrukcji do 2 m. Do fundamentu należy wykonać zbrojenia z 31 prętów stalowych żebrowanych Ø 12, strzemiona średnicy Ø6 co 300 mm. Podbudowę należy wykonać z kruszywa naturalnego stabilizowanego mechanicznie o frakcji 0,2-31,5 mm i grubości 250 mm, kolejno należy wylać płytę fundamentową betonem B20 o gr. 150 mm i na koniec przysypać szarym grysem o frakcji 30-60 mm. Wykonawca może zastosować rozwiązanie równoważne do wykonania podbudowy fundamentowej za zgodą Zamawiającego. • Foto ścianka Konstrukcja foto ścianki z drewna iglastego powietrzno suchego ma posłużyć do wykonywania pamiątkowych fotografii, które min. będą promować ścieżkę na zewnątrz. Tablica z otworami (do włożenia głowy) o wymiarach: (2,5m x 1,25 m) ma być umieszczona w drewnianej, masywnej konstrukcji z daszkiem dwuspadowym wykonanym z łączonych desek świerkowych o dł. około 3 m i połaci spadku dachu o długości około 45-50 cm zakończonym ryglem o szerokości około 8 cm. Z przedniej strony, foto ścianka ma być wyposażona w ławkę z drewna iglastego umożliwiającą wykonywanie zdjęć dla większej liczy dzieci o wymiarach ( grubość - 7cm, długość - około 2,5 m, wysokość siedziska ławki około- 40 cm, szerokość siedziska około 30-35 cm). Pełno kolorowa grafika dziecięca, z akcentami humorystycznymi powinna być wykonana na nośniku (sklejce szkutniczej pomalowanej lakierem jachtowym o grubości 18 mm) wodoodpornym, zabezpieczonym przed promieniami UV, antygrafitti. Przed wykonaniem foto ścianki, Wykonawca powinien uzgodnić Projekt graficzny z Zamawiającym. Wszystkie elementy drewniane powinny zostać zaimpregnowane dwukrotnie preparatem firmy np. Altax lub polakierowane lakierobejcą firmy np. Sadolin. Wykonawca może przedstawić Zamawiającemu rozwiązanie równoważne. Wymagana certyfikacja na nośniki lakier i farba. Konstrukcję mają podtrzymywać 2 słupy nośne o średnicy 12 cm i wysokości około 2,70 m, posadowione w gruncie, mocowane kotwami w fundamentach z betonu klasy B20 na głębokość około 75 cm. Do fundamentu należy wykonać zbrojenia z prętów stalowych żebrowanych Ø 12, strzemiona średnicy Ø6 co 300 mm. Podbudowę należy wykonać z kruszywa naturalnego stabilizowanego mechanicznie o frakcji 0,2-31,5 mm i grubości 250 mm, kolejno należy wylać płytę fundamentową betonem B20 o gr. 150 mm i na koniec przysypać szarym grysem o frakcji. 30-60 mm. Wykonawca może zastosować rozwiązanie równoważne do wykonania podbudowy fundamentowej za zgodą Zamawiającego. 32 • Tablica układanka – „zagadki” Gra ma prezentować uzgodnioną z Zamawiającym tematykę ekologiczną w formie zagadek. Grafika w formie obrazków/fotografii wykonana na jednej stronie jest odpowiedzią na zadaną zagadkę/pytanie na drugiej stronie. Konstrukcja ma być wykonana z drewna iglastego powietrzno suchego z dachem dwuspadowym, zdobionym. Daszek powinien być zakończony ryglem z każdej strony, dł. 135 cm, długość spadu z jednej strony około 45 cm, wykonany z deski szerokości około 15 cm i grubości 2,5 cm. Wymagany tytuł konstrukcji wraz z logotypami. Słupy średnicy 12 cm. W stelażu umieszczonych jest 9 obracanych tablic (awers/rewers) w estetycznych ramkach drewnianych, stabilizujących tablice i chroniące przed skaleczeniem. Na tabliczki należy nadrukować pełno kolorowe wcześniej zaprojektowane elementy graficzne o tematyce ekologicznej. Nadruki wodoodporne i zabezpieczone przed promieniami UV, antygrafitt i pomalowane lakierem jachtowym. Elementy drewniane powinny być zaimpregnowane dwukrotnie preparatem firmy np. Altax, lub polakierowane lakierobejcą firmy np. Sadolin. Wykonawca może przedstawić Zamawiającemu rozwiązanie równoważne. Wymagana certyfikacja na nośniki lakier i farba. Przed grą powinna być ławka (o wymiarach: dł. 1,5x2m, szer. 20-25 cm, wys. od ziemi około 40 cm) z półbala (drewno iglaste) ułatwiająca dostęp mniejszym dzieciom do ruchomych części gry. Konstrukcja połączona z gruntem poprzez obsadzenie na dwóch kotwach metalowych w betonie B20 na głębokość max do 60 cm. Wysokość całej konstrukcji do 2 m. Do fundamentu należy wykonać zbrojenia z prętów stalowych żebrowanych Ø 12, strzemiona średnicy Ø6 co 300 mm. Podbudowę należy wykonać z kruszywa naturalnego stabilizowanego mechanicznie o frakcji 0,2-31,5 mm i grubości 250 mm, kolejno należy wylać płytę fundamentową betonem B20 o gr. 150 mm i na koniec przysypać szarym grysem o frakcji. 30-60 mm. Wykonawca może zastosować rozwiązanie równoważne do wykonania podbudowy fundamentowej za zgodą Zamawiającego. 33 • Tablice informacyjno- edukacyjne ze stelażem Wykonane w technologii z przeznaczeniem na zewnątrz, podkład stanowi blacha ocynkowana (nośnik nadruku). Całość jest dodatkowo laminowana (warstwa ochronna anty-UV i antygrafitti, o dużej przepuszczalności światła, dzięki czemu tablice są estetyczne, trwałe, odporne na działanie niekorzystnych czynników zewnętrznych oraz na poderwanie przez wiatr). Pełnokolorowy nadruk nośnika wraz z logotypami ma być oparty na projekcie uzgodnionym z Zamawiającym. Stelaż wykonany z drewna iglastego powietrzno suchego na masywnych 3 słupach o średnicy min. 14 cm i wysokości około 3m . Dach dwuspadowy wykonany z desek świerkowych lub sosnowych o szerokości 15 cm i grubości około 2,5 cm montowanych na zakładkę około 3 cm, z wykończeniem bocznym w postaci rygla o średnicy około 8 cm, oprawa tablicy wykonana z rygli o szerokości minimum 10 cm. Stelaż powinien posiadać pełne zabezpieczenie tylnej części tablicy w postaci odeskowania lub płyty drewnianej wodoodpornej . Całość dwukrotnie zaimpregnowana preparatem firmy np. Altax lub polakierowana lakierobejcą firmy np. Sadolin. Wykonawca może przedstawić Zamawiającemu rozwiązanie równoważne. Wymagana certyfikacja na nośniki lakier i farba. Zasady montażu: do słupów należy przymocować kotwy stalowe za pomocą ocynkowanych śrub zamkowych, kotwy powinny być wykonane z ceownika 60x40x3 mm. o długości min. 90 cm i przyspawanym w dolnej części ceownikiem o dł. 10 cm. Konstrukcja tablic mocowana kotwami) w stopach fundamentowych z betonu klasy B20, na głębokość min. 75 cm. Do fundamentu należy wykonać zbrojenia z prętów stalowych żebrowanych Ø 12, strzemiona średnicy Ø6 co 300 mm. Wykonawca ma wykonać we wskazanej technologii 6 tablic o wymiarach ekspozycji (nośnika) 1,50mx2 m i jednej większej o wymiarach ekspozycji (nośnika) 1,50mx3m. 34 • Wolnostojąca ławka z oparciem ze zdobieniami, rzeźbiona – ławka z bala wykonana z drewna iglastego z oparciem grubości około 7 cm, i szerokości 30 cm, długość 2 m, na oparciu wykonane elementy rzeźbione spójne z elementami zastosowanymi przy koszach i wiacie np. zwierzęta, ptaki inne (Wykonawca przed wykonaniem ławki ma obowiązek wykonać i przedstawić do akceptacji Zamawiającemu Projekt ławki). Elementy zdobione należy dokładnie pokryć farbą np. firmy DUFA, lub zastosować rozwiązanie równoważne. Podstawa ławek ma zostać wykonana z wałków toczonych dających wysokość ławki do 40 cm. Całość dwukrotnie zaimpregnowana preparatem firmy np. Altax lub polakierowana lakierobejcą firmy np. Sadolin. Wykonawca może przedstawić rozwiązanie równoważne. Wymagana certyfikacja na zastosowane materiały. • Kosz na śmieci z elementami zdobionymi • Wykonany z desek z drewna iglastego z malowanymi elementami zdobiącymi, spójnych z tymi, które wykorzystywane są w przypadku ławki np. drewniane noski, uszy, kropla z oczami lub innymi elementami uzgodnionymi z Zamawiającym. Kosz posiada ramki do mocowania worków na śmieci (pojemność 160 l). Elementy drewniane dwukrotnie zaimpregnowane preparatem firmy np. Altax lub polakierowane lakierobejcą firmy np. Sadolin. Wykonawca może przedstawić rozwiązanie równoważne. Wymagana certyfikacja na zastosowane materiały. 35 • Brama wejściowa Brama wejściowa tzw. „Witacz” ma być wykonana z drewna iglastego, powietrzno suchego. Przewidywane „światło bramy” do 2,2 m. Daszek o długości około 3,5 m i szerokości połaci około 0,5 m. Z obu stron bramy należy umieścić palisady schodzące ze słupów o średnicy około 25 cm. Deska poprzeczna na której będzie umieszczone hasło uzgodnione z Zamawiającym ma być wykonana z malowanego drewna dębowego o grubości 4-6 cm z elementami zdobiącymi wykonanymi ręcznie. Tło liter wybierane na głębokość 1 cm, nadruk laminowany, wodoodporny i zabezpieczony przed promieniami UV, antygrafitti. Wszystkie elementy drewniane dwukrotnie zaimpregnowane preparatem firmy np. Altax lub polakierowane lakierobejcą firmy np. Sadolin. Wykonawca może przedstawić Zamawiającemu rozwiązanie równoważne. Słupy nośne z drewna iglastego o średnicy min. 25 cm, mają być mocowane kotwami stalowymi w stopach fundamentowych z betonu klasy B20. Do fundamentu należy wykonać zbrojenia z prętów stalowych żebrowanych Ø 12, strzemiona średnicy Ø6 co 300 mm na głębokość do około 80 cm. • Wiata Drewniana konstrukcja wykonana z drewna iglastego na planie prostokąta, mogąca pomieścić jednocześnie 30 osób dorosłych. Konstrukcja nośna wiaty o dużej wytrzymałości na obciążenia śniegu oraz napór wiatru, z uwagi na dużą masę własną. Elementy wiaty wykonane ze słupów toczonych z drewna iglastego średnicy 14 cm. Część podziemna zamontowana w kotwie stalowej 80 cm – elementy podziemne zaimpregnowane preparatem typu IZOBUD lub równoważnym. Dach konstrukcji drewnianej, pokryty deską iglastą 15x2,7 cm, oraz kolorowym gontem bitumicznym, wykończenie boczne deską 15x2,5 cm, wykończenia szczytu ryglem – 12 cm, jętki wykonane z 4 rygli – 12 cm. Wszystkie elementy wykonane z drewna iglastego klasy K-27 impregnowanego dwukrotnie preparatem typu Altaxin lub równoważnym. Wysokość wiaty 3,20m, długość 10,20 m, rozpiętość zadaszenia 4,30m. Wiata ma posiadać pełną podłogę z drewna iglastego o wysokim 36 parametrze twardości , wykonaną z łączonych desek. Całość należy zabezpieczyć odpowiednimi preparatami przeciw szkodnikom i czynnikom zewnętrznym – malowane 2-3 krotnie. Posadowienie wiaty bezpośrednio w postaci stóp fundamentowych o wymiarach 30x30 cm, beton klasy B20. Pod wiatą mają być ustawione 3 ławostoły wykonane z półbali, szerokości siedzisk około 30 cm szerokości, blatu około 80 cm, długość stołów 2,50 m. • Most Drewniana konstrukcja, wykonana zgodnie z normami budowlanymi pod względem wytrzymałości i bezpieczeństwa. Wymiary mostu to około 1,5 (w świetle) x 8m. Konstrukcja wykonana z drewna iglastego, belki nośne 28cm x 16cm. Barierki z kantówki 12x12cm, wypełnienie 10cmx10cm, wysokości 100 cm. Podłoga wykonana z deski modrzewiowej ryflowanej gr. 45-50mm. Most posadowiony w gruncie na fundamentach głębokości min 100 cm i szerokości 40-50cm z betonu klasy B20 (zbrojenia z prętów stalowych żebrowanych Ø12, strzemiona średnicy Ø6 co 300 mm. Mocowany zatopionymi w betonie metalowymi kotwami z obejmą, w której mocujemy belkę, przykręcając ją długimi śrubami. Na belce spocznie drewniana konstrukcja mostu, w całości zaimpregnowana preparatem przeciw szkodnikom i czynnikom atmosferycznym- malowane 2-3 krotnie. • Pergole ilość szt. 3, będą zlokalizowane na pierwszym przystanku, konstrukcja wykonana z drewna iglastego o wymiarach 2,2x2,0x0,7m. Górna część pergoli- belki wiązania dachowego 7x7cm długości 220cm, łączone kratą drewnianą z belek 5x5cm, mocowane do słupów stalowymi kątownikami łączeniowymi. Krata drewniana również pomiędzy słupami nośnymi, co umożliwia roślinom wspinanie się na pergolę. Słupy min. 37 7x7cm w stalowej podstawie z blachy ocynkowanej posadowione w gruncie na stałe poprzez zabetonowanie kotew (beton klasy B20). Całość 3 krotnie impregnowana preparatem przeciw szkodnikom i czynnikom atmosferycznym. • Kamienne źródełko Naturalny kamień (w postaci skałki lub dużego otoczaka) z wydrążonym w środku otworem na rurkę doprowadzającą wodę w postaci źródełka. Otwór w zależności od wielkości kamienia powinien wynosić od 2 do 4 cm średnicy. Im kamień ma większą powierzchnię, tym średnica otworu tez musi być większa. Ma to związek z ilością wody jaka potrzebna jest do najlepszego efektu. Wysokość kamienia około 80 cm (+/- 5 cm).. Źródełko napędzane przez pompę o wydajności w przedziale 1100 - 2000 l/h. Pompa do montażu pod powierzchnią wody, zasilana elektrycznie z ułożeniem kabli zgodnie z Polska Normą. Rysunek przekroju w Załączniku nr 8. • Oczko wodne z ukształtowaną kaskadą wodną Oczko wodne z kaskadą o powierzchni około 20 m2 (pojemność około 15 000 l), wykonane z gotowego prefabrykatu, zasilane pompą do montażu pod powierzchnią wody o wydajności 6000-7000 l/h. wraz z filtrami i lampą ultrafioletową do likwidacji glonów i bakterii w wodzie. Pompa elektryczna z podłączeniem do źródła prądu wykonanym zgodnie z Polską Normą. Nieregularne dno, tworzy kaskadę obniżającą się w stronę głównej ścieżki. Ułożone na prefabrykacie płaskie kamienie zakrywają tworzywo i dają wrażenie naturalności. Niecka posadowiona w gruncie na głębokość (w najgłębszym punkcie) 1 m na ubitym podłożu 38 i zagęszczonej podsypce piaskowej o grubości ok. 10 cm. Całość obłożona kamieniami naturalnymi oraz obsypana jasnym tłuczniem. Wykonawca powinien zaaranżować oczko wodne poprzez aranżację otoczenia oczka, dna, półki oraz skarp i uzupełnić je nasadzeniami roślinnymi. (według projektu zieleni). Aranżacja kamieni i zieleni terenu zbiornika wodnego (oczka) ma nadać tej przestrzeni naturalny charakter. Kamień, głazy, i zieleń mają zamaskować konstrukcję oczka wodnego. Rysunek przekroju w Załączniku nr 8. • Murek z siedziskiem Należy wykonać dwa murki z siedziskami drewnianymi na podwalinie żelbetowej o głębokości min. 60 cm z betonu B-20. Murek wykonany na wysokość 40cm jako ścianka żelbetowa grubości min. 25 cm zbrojona prętami średnicy 10 mm, strzemiona średnicy 6 co 20cm. Ścianę oraz fundament zabezpieczyć przeciwwilgociowo podwójna warstwa papy na lepiku lub folii polietylenowej. Ścianki murku wykończone bloczkami elewacyjnymi (np. szary łupek). Na powstałym murku zamontować siedziska drewniane z desek 30x80x340mm mocowane do murka za pomocą śrub poprzez belkę z profilu zamkniętego 40x20x3mm. Elementy drewniane należy dwukrotnie zaimpregnować preparatem firmy np. Altax lub polakierować lakierobejcą firmy np. Sadolin. Wykonawca może zastosować materiały równoważne. Rzut oraz rysunek przekroju w Załączniku nr 8. • Furtka Furtka dwuskrzydłowa o szerokości w świetle równej 2,10m i tej samej wysokości (dopasowana doborem materiałów oraz wymiarami do istniejącego ogrodzenia). Konstrukcje furtki stanowią ramy z profili 39 stalowych o wymiarach 20x40mm, wypełnione panelem z siatki stalowej ocynkowanej. Skrzydła furtki mocowane na stalowych zawiasach do stalowych słupów zabetonowanych w gruncie (stopy fundamentowe min. 60cm głębokości z betonu klasy B15/B20). Skrzydła furtki zamykane na kłódkę. Oświetlenie: Wykonawca w uzgodnieniu z Zamawiającym ma wykonać na bazie koncepcji punkty oświetleniowe dla roślinności na przystanku nr 1, 2 i 3. Wytyczne: Zestaw remontowy – Gniazdo 3P+N+PE 400V/32A, Gniazdo 3P+N+PE 400V/16A, Gniazdo 2x(2P + PE) 230V/16A z zabezpieczeniami, wyłącznik ochronny 40A/0,03A plus zabezpieczenia zwarciowo-przeciążeniowe dla gniazd siłowych i jednofazowych. Projekty tablic i tabliczek edukacyjnych, witacza, gier interaktywnych i pozostałej architektury muszą być przygotowane w uzgodnieniu z Zamawiającym. Tematyka poszczególnych elementów małej architektury, powinna być opracowana w sposób umożliwiający realizację celów edukacji ekologicznej. Szczególną uwagę należy poświęcić procesowi oczyszczania ścieków i poszczególnym gatunkom roślin, które będą występować na trasie ścieżki „Eko-Filtrem do Rawki”. Odbiorcami zaprojektowanych graficznie treści, będą osoby reprezentujące różne grupy wiekowe, dlatego też Wykonawca powinien je opracować tak, aby były zrozumiałe i atrakcyjne, zarówno dla dzieci, młodzieży szkolnej jak i osób dorosłych. Teksty umieszczone na tablicach powinny być wzbogacone efektownymi, czytelnymi grafikami oraz opcjonalnie zdjęciami. UWAGA! Do impregnacji i lakierowania wszystkich elementów drewnianych należy użyć wyłącznie wysokiej jakości preparatów, zapewniających minimum 5 lat gwarancji. Preparat posiadający światłotrwałe pigmenty lazurujące, przy czym maksymalna ilość lotnych związków organicznych to 80g/l produktu. Wymagana ilość naniesienia to 120 - 160 ml/m² na drewno o klasie trwałości 3-5. Impregnację należy wykonać zgodnie z normami EN 351-1 i EN 352-2. VIII. Harmonogram prac Etap 1. 2. 3. Rodzaj wykonywanych prac Wyrównanie terenu (oczyszczenie z kamieni, gałęzi, śmieci itp.) Wykopanie i założenie rur od systemu nawadniającego oraz zasypanie bez zakładania zraszaczy. Wykorytowanie i wykonanie podbudowy, obsadzenie krawężników oraz obrzeży rabat, a także wypełnienie (ułożenie ścieżki kostką Przewidywany czas pracy 2 dni 2 dni 7 dni 40 4. betonową). Zamontowanie zraszaczy, sprawdzenie szczelności systemu, założenie na rabaty tkaniny. Montaż altan oraz poszczególnych elementów małej architektury. Ustawianie i sadzenie roślin, założenie linii kroplującej oraz obsypanie rabat korą bądź kamykami. Wyłożenie siatki na krety i nawiezienie ziemi próchnicznej . Założenie trawnika zgodnie ze sztuką ogrodniczą. Montaż mostku i wykonanie łąki kwietnej. 5. 6. 7. 8. 9. 1 dzień 2-5 dni 4 dni 2 dni 2 dni 8 dni UWAGA! Terminowość prac może się wahać, w zależności od warunków atmosferycznych, wypadków losowych oraz pozostałych elementów niezależnych od wykonawców. IX. Załączniki 1. 2. 3. 4. 5. 6. System nawadniający - wytyczne Wizualizacja poszczególnych przystanków – widoki Rysunki i szkice dla poszczególnych przystanków Detale Powierzchnia zielona Przykładowa grafika nośnika tablicy informacyjno-edukacyjnej X. Bibliografia • Katalog roślin polecany przez Związek Szkółkarzy Polskich- praca zbiorowa, wyd. Agencja Promocji Zieleni Sp. z. o. o., Warszawa 2011 • Konstrukcje drewniane w budownictwie tradycyjnym- Janusz Kotwica, wyd. Arkady 2007 • www.limba.info.pl • www.budujemydom.pl • materiały dotyczące projektów ścieżek edukacyjnych z roku 2012 41