Transcript
Μικρό χρονικό των Συνεδρίων του ΚΚΕ Στη μακρόχρονη ηρωική πορεία του ΚΚΕ, τα Συνέδριά του αποτελούνσταθμούς και αφετηρίες, γιατί στα ανώτατα αυτά Σώματα συνοψίζεται καιγενικεύεται η πείρα - θετική και αρνητική - γίνεται η επεξεργασία τηςστρατηγικής και τακτικής του Κόμματος στον αγώνα για την ανατροπή τουκαπιταλισμού και την εγκαθίδρυση του σοσιαλισμού.Το παρόν χρονικό αναφέρεται στα Τακτικά και Έκτακτα Συνέδρια του ΚΚΕκαι δίνονται συνοπτικά οι κυριότερες εκτιμήσεις και αποφάσεις τους. 1 ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΣΕΚΕ. 4 (17) - 10 (23) Νοέμβρη 1918 Τον Οκτώβρη του 1917 στην τσαρική Ρωσία ξέσπασε η Μεγάλη ΟχτωβριανήΣοσιαλιστική Επανάσταση, με την άμεση επίδραση της οποίας άρχισε ηάνοδος του επαναστατικού κινήματος στην Ευρώπη.Η νίκη της Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης σήμανε τη νίκη τουμαρξισμού - λενινισμού ενάντια στο ρεφορμισμό της Δεύτερης Διεθνούς.Δυνάμωσε την έλξη των επαναστατών εργατών προς το μαρξισμό καιδημιούργησε ευνοϊκές συνθήκες για την ίδρυση Κομμουνιστικών Κομμάτων.Η νίκη της Οχτωβριανής Επανάστασης είχε ευεργετική επίδραση και στηνΕλλάδα. Επιτάχυνε τη διάδοση του μαρξισμού - λενινισμού και τιςδιαδικασίες για την ίδρυση του Κόμματος της εργατικής τάξης στη χώρα μας.Στις 4 (17) - 10 (23) του Νοέμβρη 1918, στα γραφεία του ΣυνδέσμουΜηχανικών Ατμόπλοιων στον Πειραιά, διεξήχθησαν οι εργασίες τουιδρυτικού (1ου) Πανελλαδικού Σοσιαλιστικού Συνεδρίου, με κύρια αποστολήτη συνένωση των σκόρπιων, έως τότε, σοσιαλιστικών οργανώσεων καιομάδων σε ένα ενιαίο κόμμα της εργατικής τάξης με δική του ταξικήπολιτική, τη διατύπωση των αρχών του και του Προγράμματός του. Στο Συνέδριο εκφράστηκαν όλες οι τάσεις που υπήρχαν τότε στο εργατικό -σοσιαλιστικό κίνημα της Ελλάδας, καθώς και οι απόψεις τους για τοΠρόγραμμα και το Καταστατικό του Κόμματος, για ζητήματα τακτικής καιστάσης απέναντι στα αστικά κόμματα, για τα καίρια ζητήματα της εποχής,όπως της άμεσης βελτίωσης της θέσης των εργατών, αιτήματαδημοκρατικών και συνδικαλιστικών ελευθεριών κ.ά.Τελικά διαμορφώθηκαν στο Συνέδριο τρεις τάσεις, των αριστερώνσοσιαλιστών (Δ. Λιγδόπουλος, Σπ. Κομιώτης, Μ. Οικονόμου), των δεξιών (Ν.Γιαννιός, Π. Δημητράτος) που υποστήριζαν θέσεις ρεφορμιστικούσοσιαλισμού, και του «Κέντρου», μιας συμβιβαστικής τάσης με κυριότεροεκπρόσωπο τον Αβραάμ Μπεναρόγια.Υστερα από οξύτατες συζητήσεις και διαφωνίες, επικράτησαν τελικά οιαπόψεις των αριστερών σοσιαλιστών, γεγονός που εκφράστηκε και στοΠρόγραμμα του Κόμματος.Ετσι, το Συνέδριο πέτυχε το βασικό σκοπό της σύγκλησής του: Τη συνένωση«όλων των εν Ελλάδι σοσιαλιστικών ομάδων, εις ένα ενιαίο κόμμαδιοικούμενου ενιαίως και αντιπροσωπευομένου εις την Διεθνή». Διακήρυξετην ίδρυση του «Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδας» (ΣΕΚΕ) καιεξέλεξε πενταμελή Κεντρική Επιτροπή από τους: Νικόλαο Δημητράτο, ΑρίστοΑρβανίτη, Δημοσθένη Λιγδόπουλο, Σταμάτη Κόκκινο και Μιχαήλ Σιδέρη,καθώς και τριμελή Κεντρική Εξελεγκτική Επιτροπή από τους: Γ. Πισπινή, Σπ.Κομιώτη και Α. Μπεναρόγια.Το Συνέδριο, εκτός από «Ψήφισμα ιδρύσεως του ΣΕΚΕ», στο οποίο τονιζόταναπό την αρχή ο προλεταριακός χαρακτήρας του νέου κόμματος, ψήφισε τοΚαταστατικό του ΣΕΚΕ, το ντοκουμέντο «Αι Αρχαί και το Πρόγραμμα τουΣΕΚΕ», όπου διακηρύσσεται η αρχή της ταξικής πάλης, της κατάληψης τηςπολιτικής εξουσίας από την εργατική τάξη «διά της επαναστατικήςδράσεως», της κοινωνικοποίησης των μέσων παραγωγής, καθώς και τοντοκουμέντο «Πρόγραμμα των σημερινών απαιτήσεων», στο οποίοαναφέρεται ότι το Κόμμα επιδιώκει την «κατάργησιν του βασιλικού θεσμούκαι την εκδημοκράτησιν της νομοθετικής, εκτελεστικής και δικαστικήςεξουσίας, δηλαδή την εγκαθίδρυσιν της λαϊκής δημοκρατίας ως μεταβατικήςπεριόδου διά την πραγματοποίηση της σοσιαλιστικής πολιτείας».Στο ίδιο Πρόγραμμα προτείνονταν μια σειρά λύσεις σε βασικά δημοκρατικάπροβλήματα, όπως η κατοχύρωση των δημοκρατικών και συνδικαλιστικώνελευθεριών, ο χωρισμός της Εκκλησίας από το κράτος, η προοδευτικήφορολογία του κεφαλαίου, η συμμετοχή του κράτους στα κέρδη τωνμεγάλων μονοπωλίων, εταιρειών και επιχειρήσεων, η εθνικοποίηση σειράςεπιχειρήσεων, καθώς και η συμμετοχή των εργαζομένων στη διοίκηση τωνεθνικοποιημένων επιχειρήσεων, η εθνικοποίηση των τσιφλικιών και ηπαραχώρησή τους στις κοινότητες των καλλιεργητών, μέτρα για τη βελτίωσητης κατάστασης των εργατών και όλων των εργαζομένων.Το Συνέδριο διακήρυξε την πλήρη κοινωνική και πολιτική ισότητα ανάμεσαστις γυναίκες και τους άντρες, ζήτησε την αυστηρή εφαρμογή της υποχρεωτικής εκπαίδευσης και την καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας σεόλη την εκπαίδευση.Το Συνέδριο, στο οποίο ήταν έκδηλη η επίδραση της Μεγάλης ΟχτωβριανήςΣοσιαλιστικής Επανάστασης, πήρε επαναστατική διεθνιστική θέση ενάντιαστη στρατιωτική επέμβαση των ιμπεριαλιστών κατά του πρώτουσοσιαλιστικού κράτους, ενέκρινε «ψήφισμα χαιρετισμού προς την ρωσικήνδημοκρατίαν των Σοβιέτ» και «Διαμαρτυρία διά τη μελετωμένην επέμβασιντων συμμάχων» κατά της νεαράς Σοβιετικής Δημοκρατίας.Φωτογραφία από το 1ο (ιδρυτικό) συνέδριο του ΣΕΚΕΗ ίδρυση του ΣΕΚΕ, που αργότερα θα μετονομαστεί ΚΚΕ, ήταν αποτέλεσματης ανάπτυξης του εργατικού κινήματος της χώρας μας. Η ίδρυση του ΣΕΚΕαποτέλεσε το ποιοτικό άλμα στη συνένωση του μαρξισμού - λενινισμού με τοεργατικό κίνημα της χώρας μας. Με την ίδρυση του ΣΕΚΕ, η εργατική τάξηεμφανίστηκε πολιτικά με το δικό της κόμμα, σταθερά διαχωρισμένο καιαντιπαρατασσόμενο στην αστική πολιτική και εξουσία. Η εμφάνιση τουκόμματος της εργατικής τάξης αποτελεί σταθμό στην Ιστορία της νεότερηςΕλλάδας. 2 ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΣΕΚΕ. 5 (18) - 12 (25) Απρίλη 1920 Το 2ο Συνέδριο του ΣΕΚΕ συνήλθε στην Αθήνα στην αίθουσα «Τσαλδάρη»(Πλατεία Κολοκοτρώνη).Στο Συνέδριο πήραν μέρος αντιπρόσωποι απ' όλη την Ελλάδα.Εισηγήσεις στο Συνέδριο έφεραν οι Γιάννης Κορδάτος και ΓιώργοςΓεωργιάδης.Το 2ο Συνέδριο τάχθηκε υπέρ του λενινιστικού προσανατολισμού τουΚόμματος στο θέμα της εξουσίας του προλεταριάτου και της αρχής τουδημοκρατικού συγκεντρωτισμού, σαν θεμελιακών αρχών οικοδόμησης καιλειτουργίας του κόμματος νέου τύπου. Απέρριψε την άποψη περί«ελευθερίας» των φραξιών και ομάδων μέσα στο Κόμμα και υπεράσπισε τημαρξιστικο-λενινιστική θέση για ενιαία πειθαρχία μέσα στο Κόμμα, καθώςκαι την αρχή της ιδεολογικής και οργανωτικής ενότητας του Κόμματος,αποδέχτηκε την αρχή της δικτατορίας του προλεταριάτου.Ενα μήνα πριν απο το 9ο Συνέδριο του ΚΚΕ έγινε ο ξεσηκωμός τουΠολυτεχνείου όπου έπαιξαν μεγάλο ρόλο οι δυνάμεις του Κόμματος και τηςΚΝΕ. Στον παράνομο «Ριζοσπάστη» ο χαιρετισμός του ΚΚΕ στον αγωνιζόμενοελληνικό λαόΤο Συνέδριο αποφάσισε την οργανική προσχώρηση του ΣΕΚΕ στη Γ`Κομμουνιστική Διεθνή, ψήφισε νέο Καταστατικό και στον αρχικό τίτλο τουΚόμματος πρόσθεσε σε παρένθεση τη λέξη (Κομμουνιστικόν). Ετσι, ο τίτλοςτου Κόμματος έγινε ΣΕΚΕ(Κ). Το Συνέδριο αποφάσισε επίσης να τεθεί ο «Ριζοσπάστης» κάτω από τονέλεγχο του Κόμματος. Ετσι, από τον Αύγουστο του 1921, ο «Ριζοσπάστης»γίνεται επίσημο κεντρικό όργανο του Κόμματος και της ΓΣΕΕ. Από το 1921άρχισε να εκδίδεται και η «Κομμουνιστική Επιθεώρηση». 3 ο ΕΚΤΑΚΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΣΕΚΕ (Κ) Στο χρονικό διάστημα ανάμεσα στο 2ο Συνέδριο 5 (18) - 12 (25) Απρίλη 1920και στο 3ο Συνέδριο (Μάρτης 1927), μεσολάβησαν άλλα τέσσερα συνέδριαπου ήταν έκτακτα:α) Το Εκτακτο Εκλογικό Συνέδριο του ΣΕΚΕ (Κ) που συνήλθε στην Αθήνα σταγραφεία του Κόμματος, στην οδό Ευριπίδου 14, στις 16 (29) - 19 τουΣεπτέμβρη (2 Οκτώβρη) 1920 με κύριο θέμα τη στάση του Κόμματος στιςβουλευτικές εκλογές που είχαν προκηρυχτεί για την 1η Νοέμβρη 1920.Το Συνέδριο αυτό άλλαξε τη θέση του 1ου Συνεδρίου στο αγροτικόπρόβλημα. Αντί της «εθνικοποίησης της γης», ψήφισε απόφαση με την οποίαζητούσε την «άμεση και οριστική κατοχή των αγροκτημάτων από τουςδουλευτές τους χωρίς αποζημίωση και ταυτόχρονα την κατάσχεση τωνέκτακτων πολεμικών κερδών των τσιφλικάδων».β) Το Εκτακτο Εκλογικό Συνέδριο που συνήλθε στις 20-31 του Οκτώβρη (2-13 του Νοέμβρη) 1922 στην Αθήνα στα γραφεία της ΓΣΕΕ, στην οδόΛυκούργου 10, και ασχολήθηκε κυρίως με οργανωτικά ζητήματα.γ) Το Εκτακτο Εκλογικό Συνέδριο που συνήλθε επίσης στην Αθήνα στις 19-24του Σεπτέμβρη 1923 και,δ) Το Εκτακτο Συνέδριο, γνωστό στην Ιστορία του Κόμματος σαν 3ο ΕκτακτοΣυνέδριο του ΚΚΕ, που συνήλθε επίσης στην Αθήνα στις 26 Νοέμβρη - 3 τουΔεκέμβρη 1924.Το Συνέδριο αυτό προβλεπόταν να είναι Τακτικό. Επειδή όμως δενπροετοιμάστηκε καλά, χαρακτηρίστηκε - μετά την έναρξη των εργασιών του- έκτακτο.
