Transcript
BİR AMELİYATHANE KLİMA SANTRALİTASARIMI, TERMODİNAMİK TESTLERİVE ANALİZİ Murat ÖZER YÜKSEK LİSANS TEZİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ GAZİÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİENSTİTÜSÜ MART 2007 ANKARA Murat ÖZER tarafndan hazrlanan BİR AMELİYATHANE KLİMA SANTRALİ TASARIMI, TERMODİNAMİK TESTLERİVE ANALİZİadlbu tezin Yüksek Lisans tezi olarak uygun olduğunu onaylarm Prof D Nuri YÜCEL Tez Yöneticisi Bu çalma, jürimiz tarafndan oy birliği ile Makina Mühendisliği Anabilim Dalnda Yüksek lisans tezi olarak kabul edilmiti Bakan : Prof D Nevzat ONUR Üye : Prof D Nuri YÜCEL Üye : Prof D Hamet TÜRKOĞLU Üye : Doç D İrfan AR Üye : Yrd Doç D İbrahim ATILGAN Tarih : 09/03/2007 Bu tez, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü tez yazm kurallarna uygundu TEZ BİLDİRİMİ Tez içindeki bütün bilgilerin etik davranve akademik kurallar çerçevesinde elde edilerek sunulduğunu, ayrca tez yazm kurallarna uygun olarak hazrlanan bu çalmada orijinal olmayan her türlü kaynağa eksiksiz af yapldğnbildiririm Murat ÖZER iv BİR AMELİYATHANE KLİMA SANTRALİTASARIMI, TERMODİNAMİK TESTLERİVE ANALİZİ (Yüksek Lisans Tezi) Murat ÖZER GAZİÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİENSTİTÜSÜ Mart 2007 ÖZET Teorik olarak, bir ortamdaki mikroorganizma oluumunun veya transferinin önüne geçilemez Ancak, ortama filtrelenmidüük tanecik deriimine sahip taze havann verilmesi ve ortamdaki kirli havann alnmasyla, tanecik says istenilen düzeyde tutulabili Bunu gerçekletirebilmenin en iyi yolu, uygun artlara göre tasarlanmbir havalandrma sisteminin kullanlmasd Bu çalmada, özellikle ameliyathane odalarnn havalandrma sistemi tasarm üzerinde durulmutu Aynzamanda, yaplan kabuller doğrultusunda ve tasarm kriterlerine bağlkalarak, bir ameliyathane klima santralinde bulunan tüm donanmlarn (filtre, sc, soğutucu, vb) hesaplar ve seçimleri yaplm Bu hesaplamalardan sonra, değiik dhava artlarnn soğutma kapasitesine olan etkisini ve teorik hesabn doğruluğunu görebilmek amacyla bir deney düzeneği hazrlanm Hava tarafsoğutma kapasitesi ile akkan tarafsoğutma kapasiteleri karlarlm Sonuçlar her iki ölçümün de birbirleriyle ve teorik hesapla uygun olduğunu göstermiti Bilim Kodu : Anahtar Kelimeler : ameliyathane klima santrali, temiz oda,buhar skrmal soğutma çevrimi Sayfa Adedi : 123 Tez Yöneticisi : Prof D Nuri YÜCEL v DESIGN, THERMODYNAMIC TESTS AND ANALYSIS OF AN OPERATING ROOM AIR HANDLING UNIT (MSc Thesis) Murat ÖZER GAZİUNIVERSITY INSTITUTE OF SCIENCE AND TECHNOLOGY March 2007 ABSTRACT In theory, the growth or transfer of microorganisms in an environment can not be prevented However, the level of particles in that environment can be fixed by giving filtered fresh air which have low particle concentration and at the same time discharging the dirty air out from the environment The best way to realize this aim is to have a properly designed ventilating system In this study, the subject that should be cared in designing of an operating room ventilation system At the same time, according to some initial values and design criterions, equipments (filter, heating, cooling, etc) of operating room air handling unit were calculated and selected After that calculation, a test stand prepared to see the effects of various supply air conditions on the cooling capacity and check the theoretical calculations The cooling capacity from air side and refrigeration side were compared The results showed that the both measurements are consistent with each other and with the theoretical calculation Science Code : Key Words : operating room air handling unit, clean room, vapour compression cooling cycle Page Number : 123 Adviser : Prof D Nuri YÜCEL vi TEŞEKKÜR Çalmalarm boyunca değerli önerileri ve katklaryla beni yönlendiren danman hocam Prof D Nuri YÜCEL e, gerek öğrenim sürecinde, gerekse tezin hazrlanmasve testlerin yaplmassürecinde anlaylarndan ve bana olan yardmlarndan ötürü ÜNTES AŞ ve çalanlarna, ihtiyacm olan kaynaklarve değerli bilgilerini benden esirgemeyen Prof D Taner ÖZKAYNAK a ve manevi desteklerini sürekli hissettiğim aileme, Ruken KÜÇÜKBAYRAK a ve tüm arkadalarma teekkürlerimi bir borç bilirim vii İÇİNDEKİLER Sayfa ÖZETiv ABSTRACTv TEŞEKKÜR vi İÇİNDEKİLER vii ÇİZELGELERİN LİSTESİxi ŞEKİLLERİN LİSTESİ xii RESİMLERİN LİSTESİxv SİMGELERVE KISALTMALARxvi 1 GİRİŞ1 2 HAVADA BULUNAN KİRLETİCİMADDELER 2 21 Kirletici Maddelerin Özellikleri 2 22 Temiz Odalardaki Kirleticiler 2 23 Kirleticileri Ayrklarma Yöntemi5 3 TEMİZ ODALARIN AMACI VE UYGULAMA ALANLARI 7 4 TEMİZ ODA SINIFLARI VE STANDARTLARI9 41 US 209 D Standard9 42 US 209 E Standard10 43 ISO Standard12 44 Diğer Ülkelerin Standartla13 5 TEMİZ ODA TASARIMINDA DİKKATE ALINACAK PARAMETRELER Oda Basnc15 viii Sayfa 52 Odadaki Hava Hzve Dağlm Laminer ve türbülanslak Temiz odalardaki hava değiim says Temiz odalardaki maksimum tanecik says24 53 Scaklk ve Nem Ses Şiddeti ve Titreim Statik Elektrik 28 6 HASTANELERDEKİTEMİZ ODALARIN HAVALANDIRILMASI Hastanelerdeki Temiz Oda Tipleri ve Özellikleri Hastane Odalarnda Hava AkYönleri31 7 TEMİZ ODALARDA KULLANILAN KLİMA SİSTEMLERİNİN YAPISI37 71 Klima Cihaznda OlmasGereken Genel Özellikler Gövde Yaps38 73 Filtreleme ve Filtrele Filtrasyon mekanizmala Filtre snfla Filtre seçimi Filtrelerde enerji verimliliği Vantilatör ve Aspiratörler Elektrik Motorla48 76 Iscve Soğutucu Serpantinler IsGeri Kazanm Üniteleri 50 ix Sayfa 78 Nemlendiriciler Damperle Susturucular Elektrik Tesisa Kanal Sistemi Menfezle53 8 HVAC SİSTEMLERİNDE OTOMATİK KONTROL54 81 AkKontrol Elemanla Otomatik kontrol vanala Damper kontrolü55 82 Temel Kontrol Sistemleri Ve Fonksiyonla Dve iç hava kontrolleri Serpantin kontrolü Buharlnemlendirici kontrolü Kompresör kontrolü Hava soğutmalyoğuturucu kontrolü 62 9 KLİMA SANTRALİNİN TASARIMI Mahal Şartlarna BağlOlarak Yaplan Kabulle63 92 Fan ve Motor Seçimi Vantilatör için Aspiratör için67 93 Filtre Seçimi Elektrikli IscHesab68 x Sayfa 95 BuharlNemlendirici Hesab69 96 Soğutma Sistemi Soğutma çevrimi Kompresö Yoğuturucu Buharlarc Genleme apara Diğer soğutma elemanla Kapasite hesaplamala Boru boyutlandrmas86 97 Cihaz İçi Basnç Kaypla89 98 Klima Santrali Detayve Ünitelerin Yerleimi TERMODİNAMİK ANALİZLER VE DENEYSEL ÇALIŞMA Hava Tarafnda Yaplan Ölçümler Akkan Tarafİçin Yaplan Ölçüm Deneylerde Kullanlan Ölçüm Aletleri Hata Analizi SONUÇLAR 111 KAYNAKLAR 113 EKLER 116 EK-1 Hastane havalandrmasiçin gerekli artla117 EK-2 Hastane odalararasnda hava akyönleri 119 EK-3 R 407C gazn ait p-h diyagram121 EK-4 Psikometrik diyagram122 ÖZGEÇMİŞ123 xi ÇİZELGELERİN LİSTESİ Çizelge Sayfa Çizelge 21 İnsann yapğharekete göre dakikada yaydğtanecik says4 Çizelge 22 Hapran, öksüren ve hzlca konuan bir insann yaydğtanecik adetleri4 Çizelge 41 US 209 D ye göre temiz oda snflarve bu snflarda bulunmas gereken maksimum tanecik adetleri9 Çizelge 42 US 209 E ye göre temiz oda snflarve bu snflarda bulunmas gereken maksimum tanecik adetleri11 Çizelge 43 ISO standardna göre temiz oda snflarve maksimum tanecik adetleri 13 Çizelge 44 Diğer ülkelerdeki standartlarn 0,5 mikron tanecik çapna göre snflandrmala13 Çizelge 51 Temiz odalarda tutulmasistenen pozitif basnç farkla20 Çizelge 71 Çeitli verimlerin karlarlmas(din )43 Çizelge 72 Eurovent 4/4 e göre 0,65 μm tanecik çapiçin sodyum alevi ile tespit edilen filtre verimleri 43 Çizelge 73 Uygulama alanna göre kullanlacak filtrele44 Çizelge 91 F5 ve EU 7 filtrelerinin özellikleri68 Çizelge 92 Soğutma çevrimindeki noktalarn termodinamik değerleri 83 Çizelge 93 Edeğer boru uzunlukla88 Çizelge 94 Boru hatlarndaki akhzla89 Çizelge 95 Ünite basnç kaypla90 Çizelge 101 Hava tarafnda yaplan ölçümler 96 Çizelge 102 Akkan tarafnda yaplan ölçümler ve teorik değerle102 Çizelge 103 Ölçü aletlerine ait teknik bilgiler 107 xii ŞEKİLLERİN LİSTESİ Şekil Sayfa Şekil 41 US 209 D ye göre temiz oda snflariçin ara değerler 10 Şekil 42 US 209 E ye göre temiz oda snflariçin ara değerle11 Şekil 51 Dönme kaplsistem 16 Şekil 52 Sürme kaplsistem16 Şekil 53 Dönme kaplsistemde basnç farkdüüü18 Şekil 54 Sürme kaplsistemde basnç farkdüüü 18 Şekil 55 Laminer flow ünitesinin ameliyathane havalandrmasnda kullanm21 Şekil 56 Odadaki yerel ve ortalama mikroorganizma konsantrasyonu26 Şekil 57 Kontaminasyon faktörüne göre hava debisi26 Şekil 61 Hava ile tanan enfeksiyon izolasyon odasndaki hava ak32 Şekil 62 Koruyucu çevre odasndaki hava ak33 Şekil 63 Karantina odas kanser hastas34 Şekil 64 Karantina odas bulachastalk 34 Şekil 65 Cerrahi oda34 Şekil 66 Cerrahi veya kritik oda35 Şekil 71 Ön sclve ön scsz aynözellikteki iki klima sisteminin yaratmolduğu hava kaliteleri 40 Şekil 72 Filtrasyon mekanizmala41 Şekil 73 Kirli filtrenin oluturduğu basncn temiz filtreyle karlarlmas 46 Şekil 81 Paralel kanatçkldampe56 Şekil 82 Zt kanatçkldamper 56 xiii Şekil Sayfa Şekil 83 İç mekanlarda pozitif basncn sağlanmas58 Şekil 84 Frekans dönütürücüsünün klima santrallerindeki uygulamas58 Şekil 85 DX serpantinli soğutma kontrolü59 Şekil 86 Su debisinin değitirilmesiyle serpantin scaklk kontrolü 59 Şekil 87 Elektrikli sckontrolü60 Şekil 88 Buharlnemlendirici kontrolü61 Şekil 89 Kompresör kontrolü62 Şekil 810 Hava soğutmalyoğuturucu kontrolü 62 Şekil 91 Vantilatör için plug tipi fann seçim abağ66 Şekil 92 Aspiratör için plug tipi fann seçim abağ67 Şekil 93 Psikometrik diyagramda elektrikli sciçin entalpi değerleri 69 Şekil 94 Psikometrik diyagramda nemlendirici için özgül nem değerleri 70 Şekil 95 Soğutma çevriminin ematik görünümü 72 Şekil 96 Sistem akemasve gaz devresi 73 Şekil 97 R407 C, R134a ve R22 ile aynmiktarda yaplan arsoğutmann soğutma kapasitesindeki etkisi77 Şekil 98 Yoğuturucularda arsoğutma için ek devreleme sistemi77 Şekil 99 Isdeğitiricisi ile arsoğutma 78 Şekil 910 Svdeposu (receiver tank) 80 Şekil 911 Soğutma çevrimine ait t-s diyagram82 Şekil 912 Soğutma çevrimine ait p-h diyagram83 Şekil 913 Basnç oluturan iç ünitele90 Şekil 914 Klima santrali ve ünitelerinin yerleimi91 xiv Şekil Sayfa Şekil 915 Klima santralinin boyutlandrlmas93 Şekil 101 Deney düzeneği 194 Şekil 102 1, 7 ve 8 nolu ölçümlerin psikometrik diyagramda gösterimi 97 Şekil 103 Deney düzeneği 2101 Şekil 104 Deneysel ve teorik p-h diyagram103 xv RESİMLERİN LİSTESİ Resim Sayfa Resim 21 HEPA filtre 5 Resim 51 Laminer akta bir engelle karlaan havann hareketi 23 Resim 52 Türbülanslakta bir engelle karlaan havann hareketi 23 Resim 61 Karantina odas kanser hastashava akm çizgileri 35 Resim 62 Karantina odas kanser hastasoda scaklk dağlm35 Resim 63 Karantina odas kanser hastasoda bağl nem dağlm36 Resim 64 Cerrahi odashava akm çizgileri 36 Resim 65 Cerrahi odasscaklk dağlm36 Resim 71 I Kademe filtre yerleimi 45 Resim 72 II Kademe filtre45 Resim 73 Elektrik motorunun fanla bağlans48 Resim 74 Bataryalarn alnda braklmasgereken temizleme boluğu 49 Resim 75 Klima santralinde kullanlan buharlnemlendirici memesi 51 Resim 81 Damper motoru 56 Resim 91 Hava soğutmalyoğuturucu76 Resim 101 Dijital portatif termometre 105 Resim 102 Dijital portatif higrometre 105 Resim 103 Anemometre106 Resim 104 Yüzey scaklk probu 106 Resim 105 Pens ampermetre107 xvi SİMGELER VE KISALTMALAR Bu çalmada kullanlmbazsimgeler ve ksaltmalar, açklamalarile birlikte aağda sunulmutu Simgeler Açklama A Toplam stransfer yüzey alan, m 2 cosφ Güç faktörü g Yer çekimi ivmesi, m/s 2 h I K kr ks mgaz M L Entalpi, kj/kg Akm, amper Toplam stransfer katsays, W/m 2 0 C Odadaki ortalama mikroorganizma konsantrasyonu Odadaki yerel mikroorganizma konsantrasyonu Gaz debisi, kg s Motor gücü, W n Saatteki hava değiim says, h -1 P PL Q AS Basnç, bar Fan gücü, W Arsoğutma kapasitesi, kw Qbuhar Qelk Q H Q Kz Q L Buhar kapasitesi, kg/h Elektrikli sckapasitesi, kw Yoğuturucu kapasitesi, kw Kzgnlk kapasitesi, kw Buharlarckapasitesi, kw xvii Simgeler Açklama Q Lg U V V W Wg Wg-iz ρhava μ s ηl ηiz Ø ΔPt Δtm Gizli skapasitesi, kw Hat gerilimi, volt Hz, m/s Hava debisi, Özgül nem, 3 m h g-buhar [ ] kg-kuruhava Kompresör kapasitesi, kw İzantropik kompresör kapasitesi, kw Havann yoğunluğu, kg 3 m Kontaminasyon faktörü Fan verimi Kompresörün izantropik verimi Bağl nem Toplam basnç fark, Pa Ortalama logaritmik scaklk fark, 0 C Ksaltmalar Açklama COP DOP DX EER Soğutma etkinlik katsays Dioctyl phthalate Direkt genleme Enerji etkinlik oran xviii Ksaltmalar Açklama EPA HEPA HVAC ISO SCR VEPA WHO Amerikan çevre koruma örgütü Yüksek verimli tanecik filtreleri Istma ile havalandrma ve hava artlandrma Uluslararasstandardizasyon organizasyonu Slikon kontrollü doğrultmaç Çok yüksek verimli tanecik hava filtresi Dünya sağlk örgütü 1 1 GİRİŞ En temel yaam kaynağsoluduğumuz havad Gelien teknoloji bir yandan soluduğumuz havaykirletirken, diğer yandan da özel üretim artlargerektiren uygulamalarda temiz ve artlandrlmhava ihtiyacngündeme getiri Tp insan yaamnuzatan ilaçlarve teknolojiyi baaryla gelitirmektedi Ancak, bu teknoloji özellikle ameliyathanelerde ve yoğun bakm ünitelerinde uygun hava artlarnda kullanlmazsa ölümlere yol açabilmektedi Mahal (ortam) havasn temizleyebilmenin tek yolu, mahaldeki kirlenmihavayalp, yerine partikül (tanecik) ve mikroorganizmalardan ayrlm, uygun scaklk ve nemdeki taze havay iletmekti Bunu yapabilmek için klima santrallerine ihtiyaç duyulmaktad Özellikle ameliyathane gibi enfeksiyon kapma riski yüksek olan yerlerde kullanlan klima santrallerindeki beklentiler çok daha fazlad Bu tip uygulamalarda; odadaki hava sirkülasyonu, odann komu mahallere göre konumu, odann yapmalzemesi, odadaki insanlarn hareketi, hava miktar, basnc, vb gibi birçok kriter göz önünde bulundurulmald Bu çalmada ön bilgi olarak, temiz oda uygulamalarna ve standartlarna değinilmi ve uygulamalarda dikkat edilmesi gereken konulardan mekanik havalandrmayla ilgili olan ksmlar anlalm Konu, özellikle ameliyathane odalarnn havalandrlmasolarak darallmve bu mekanlardaki klima santralinin tasarmnda hijyen ve fonksiyon açsndan dikkat edilmesi gereken konular üzerinde durulmutu Belirli kabuller alnda, ifade edilen tasarm kriterlerine bağlkalarak, bir ameliyathane klima santralinin termodinamik tasarmyaplmve yaplan tasarm deneylerle karlarlm Literatürde mekanik havalandrmayla ilgili birçok kaynağa rastlanrken, hijyenik klima santralinin tasarmkonusunda çok az kaynak bulunmaktad Bu çalmayla ihtiyaç duyulan kaynak eksikliğini biraz olsun gidermeye ve ameliyathane gibi kritik mahallerde kullanlan klima santrallerinde dikkat edilmesi gereken hususlar açklanmaya çallm 2 2 HAVADA BULUNAN KİRLETİCİMADDELER Havada yaklak olarak %78 azot, %21 oksijen, %0,96 argon ve %0,03 orannda karbondioksit bulunu Bunlarn yannda çok az oranlarda hidrojen, neon, kripton, helyum, ozon ve ksenon gazlarile değiken miktarlarda su buharve kirletici maddeler bulunu Kirletici maddelerin büyük bir bölümü insan faaliyetlerinden kaynaklanmaktad Termik santraller, maden ocaklar, inaat ve ziraatla ilgili faaliyetler, çeitli endüstriyel tesisler ve ulam araçlargibi bir çok kirletici unsur vard 21 Kirletici Maddelerin Özellikleri Havada bulunan taneciklerin adet olarak %99 unun çaplar1 µm dan daha düüktü Durgun havada 1 ila 10 µm arasndaki çaplarda olan tanecikler sabit ve belirli bir hzla çökelirle Ancak, normal hava akmlarbu çaptaki tanecikleri, ihmal edilemeyecek bir süre havada aslolarak tutar [1] Taneciklerin büyüklüklerini daha iyi anlayabilmek için birkaç örnek verecek olursak; saç telimizin çap59 μm ile 100 μm arasnda değiir, gözle görebileceğimiz partiküller 10 μm dan büyüktü Cümle sonlarna koyduğumuz bir noktada çap0,3 μm olan yaklak olarak 2 milyonun üzerinde kurum parçacğvard Ortamda bulunan kaba tozlar 10 ila 20 μm du Kan partikülleri 14 mikron, tüberküloz basilleri 2-6 mikron uzunluğunda ve 0,5 μm geniliğindedi Küf polenleri 1-10 μm arasndad Bakteriler ve sigara dumanise 0,3-10 μm arasnda değiirler [2] 22 Temiz Odalardaki Kirleticiler Zamanmzn %60 ile %90 kapalmekanlarda geçe Amerikan Çevre Koruma Örgütü nün (EPA) yapmolduğu ölçümler, dortamdan yallmmodern binalardaki kötü iç hava kalitesinin, bizim kirli diye sözünü ettiğimiz dortam havasna göre 70 kat daha tehlikeli olduğunu göstermektedi Amerikan Alerji UzmanlarBirliği nden yaplan açklamaya göre; hastalklarn olumasve yaylmas 3 %50 orannda bozuk iç ortam hava kalitesinden kaynaklanmakta, alerjiden ikayet edenlerin 1/6 sbu nedenle doktora bavurmaktad Dünya Sağlk Örgütü nün (WHO) bildirilerine göre dünya üzerinde bulunan yeni nesil binalarn %30 luk bir ksm, hasta bina sendromu olarak adlandrlan, iç hava kalitesindeki rahatszlk verici kirliliğe sahipti Normal bir insan yaklak olarak 0,5 m 3 /h havayteneffüs ederken, bu çalan insanda 8-9 m 3 /h e çka Günde yaklak olarak kez nefes aldğmzve her nefeste de ile araspartikülün vücudumuza solunum yoluyla girdiğini düünecek olursak, iç hava kalitesinin önemi ve filtrelerin gerekliliği ön plana çkm olur [2] Temiz oda uygulamalarnda ise daha çok kapalortamlardaki kirleticilerden söz etmek gereki 2 µm çapndan daha küçük tanecikler insan ciğerlerinde tutulabilirle Bu yüzden temiz oda tasarmclarbu tür kirleticilerle ilgilenirle 8 ila 10 µm çapndan daha büyük tanecikler üst solunum yollartarafndan ayrlr ve tutulurla Ara boyutlardaki kirleticiler ise akciğerin hava kanallarüzerine çöke Burada hzla temizlenen tanecikler yutulur veya öksürükle daral Nefes alnan havadaki taneciklerin %50 si veya daha azsolunum yollarnda çökelir [3] Kapalortamlarda bulunan eyalar ve özellikle insanlar en önemli kirlilik kaynağd Üstelik insan hareketleriyle ortama yaylan tanecikler büyük boyuttadrla Bir örnekle açklamak gerekirse, kapalortamda normal hareket eden bir insan dakikada 0,3 µm çapnda un üzerinde tanecik yayabili En önemlisi de bu taneciklerden en az %0,1 inin çoğalabilen bakteri veya mikroorganizma olmasd Emisyonlar özel elbiseler giyilerek azallabilir ancak, asla yok edilemez Çizelge 21 de insann yapğharekete göre dakikada yaydğtanecik says verilmiti Buradan da anlalacağüzere insan hareketsiz dururken bile dakikada yaklak olarak adet tanecik yayabilmektedi 4 Çizelge 21 İnsann yapğharekete göre dakikada yaydğtanecik says[4] İnsann yapğhareketin cinsi Ayakta veya oturarak hareketsiz durma Oturarak ba, eli ve kolu hafifçe oynatma Oturarak vücudu, kolu ve ayaklaroynatma Ayakta ve vücudu tam hareketli Saatte 3,5 km hzla yürüme Saatte 6 km hzla yürüme Saatte 9 km hzla yürüme Tanecik emisyonu/dakika d 0,3 µm Spor veya jimnastik yaparken Bunun yannda haprmak, öksürmek ve yüksek sesle konumak bile birer kirlilik kaynağolarak karmza çka Çizelge 22 hzlkonuan bir insanndan yaylan tanecik adetleri hakknda bize fikir vermektedi Çizelge 22 Hapran, öksüren ve hzlca konuan bir insann yaydğtanecik adetleri İçerdiği partikül says Mikrop tayan partikül says Bir kez haprmak Bir kez öksürmek Hzlkonumak (dakikada 100 kelime) Hal böyleyken temiz odalarda insan hareketlerinden oluan kirliliği minimuma indirmek gereki Bunun için özel olarak tasarlanmelbiseler mevcuttu Özellikle ameliyathanelerde bu elbiselerin kullanlmasgerekmektedi 5 23 Kirleticileri Ayrklarma Yöntemi Kirletici tanecikler, genel olarak dmahalden alnan havalandrma havasile kontrol edilseler de dmahal havasnda ciddi ölçüde kirleticiler bulunmaktad Bu durum karsnda havada bulunan kirleticilerin kullanmdan önce ayrklarlmasiçin baz ekipmanlarn kullanlmasoldukça önemlidir [5] Bakteriler dnda da birçok mikroorganizma ürün kirlenmesi ve kaybna neden olmaktad Mikroorganizmalarn havadan en fazla sayda ayrlmasistendiğinde ve gerektiğinde, yüksek verimli tanecik filtreleri (HEPA) kullanl Resim 21 de bir HEPA filtresi gösterilmektedi Resim 21 HEPA filtre [6] Birçok durumda ise mikroorganizmalarn çok fazla sayda havadan ayrlmas gerekmeyebili Bu tip durumlarda, uygulama cinsine göre, gerekli verimi sağlayacak, yüksek verimli, artrlmyüzeyli, kuru tip filtreler kullanl Bu tip filtrelerde basnç kayplar, HEPA filtrelere göre daha düüktür [1] 6 İç hava kalitesini yükseltmek için iyi bir havalandrma tesisaart Ancak, yarm maliyetlerinin oldukça yüksek olmasnedeniyle her zaman tercih edilemeyebilir veya iletme maliyetlerini düürmek için sürekli çalrlamayabili Bu tip durumlarda bozulan iç hava kalitesini bir miktar yükseltmek mümkündü Öncelikle hava kalitesini düüren gereksiz kirletici kaynaklarndan kurtulmak gerekmektedi Havalandrma cihaznda bulunan fi
