Transcript
Jestem nauczycielem z ośmioletnim stażem pracy. Uczę przyrody w Szkole Podstawowej w Orzyszu. Przedstawiam scenariusz lekcji przyrody na temat Układu Słonecznego z wykorzystaniem metod aktywizujących. Wioletta Bałdyga Temat lekcji: Budowa Układu Słonecznego. Celem lekcji jest poznanie budowy Układu Słonecznego. Cele szczegółowe. Uczeń: - wymienia ciała niebieskie wchodzące w skład Układu Słonecznego - wymienia w kolejności od Słońca planety Układu Słonecznego - podaje charakterystyczne cechy planet - wyjaśnia pojęcia: układ geocentryczny, układ heliocentryczny, planeta, gwiazda, planetoida, satelita, meteor, kometa - wie, kim był i jakiego dokonał odkrycia Mikołaj Kopernik Środki dydaktyczne : podręcznik, tabele, atlas geograficzny, albumy, czasopisma itp., rysunki i nazwy ciał niebieskich Układu Słonecznego, załącznik nr 1, 2, 3, 4, 5 i 6, pięć kompletów numerów : 0 , 12 , 34 , 56 , 789 Metody: składanka, mapa skojarzeniowa , burza mózgów
Czas: 2 godziny lekcyjne
Przebieg lekcji: Faza przygotowawcza 1. Uczniowie zostają zapoznani z tematem lekcji. 2. Metodą burzy mózgów uczniowie podają znane im już informacje o Układzie Słonecznym: - rodzaje ciał niebieskich występujących w układzie - nazwy planet– ich położenie w Układzie Słonecznym ustalają przy pomocy zdania (załącznik nr 1). Pierwszymi literami jego wyrazów zaczynają się nazwy planet, zgodnie z ich kolejnością występowania od Słońca. Uczniowie równocześnie przyczepiają na arkusz dużego papieru, przygotowane rysunki i nazwy wymienionych ciał niebieskich Układu Słonecznego zgodnie z ich położeniem. Powstaje mapa skojarzeniowa pt. Budowa Układu Słonecznego. 3. Uczniowie zapisują temat i zapoznają się celami i przebiegiem lekcji. Faza realizacyjna 1.Uczniowie zostają podzieleni na pięcioosobowe ,, grupy domowe’’. Zapoznają się z instrukcją dla ,,grupy domowej’’ ( załącznik nr 2 ) i zgodnie z nią postępują tzn. każdy uczeń w swojej ,,grupie domowej’’ losuje jeden z numerów: 0 , 12 , 34 , 56 lub 789 i zostaje oddelegowany do pracy w ,,grupie eksperckiej’’. 2. Uczniowie pracują w ,,grupach eksperckich’’. Spotykają się w celu wspólnego przestudiowania i opracowania określonego zagadnienia dotyczącego tematu lekcji ( załącznik nr 3 ): grupa ekspercka ,, Eksperci – 0’’ Budowa Układu Słonecznego. grupa ekspercka ,, Eksperci – 12’’ 1 i 2 planeta Układu Słonecznego - Merkury i Wenus. grupa ekspercka ,, Eksperci – 34’’ 3 i 4 planeta Układu Słonecznego – Ziemia i Mars. grupa ekspercka ,, Eksperci – 56’’ 5 i 6 planeta Układu Słonecznego – Jowisz i Saturn. grupa ekspercka ,, Eksperci – 789’’ 7, 8 i 9 planeta Układu Słonecznego – Uran, Neptun i Pluton. 3. Następnie delegaci wracają do swoich ,,grup domowych’’ i dzielą się zdobytą wiedzą z pozostałymi czteroma członkami grupy ( przekazują informacje, które sami zdobyli razem z innymi ekspertami, z różnych źródeł wiedzy).
Faza podsumowująca 1. Utrwalenie wiadomości zdobytych na lekcji - uczniowie wspólnie uzupełniają mapę skojarzeniową pt. Budowa Układu Słonecznego wpisując wiadomości min.: - średnie odległości planet od Słońca (w mln km) - okresy obiegu planet wokół Słońca - okresy obrotu planet wokół własnej osi - liczby znanych księżyców krążących wokół planet - średnie temperatury na powierzchni planet ( w 0 C ) - budowę planet 2. Ocena pracy uczniów. 3. Ocena zajęć - uczniowie wypełniają karty ewaluacyjne (załącznik nr 4) oceniając swój nastrój podczas zajęć. 4. Zadanie pracy domowej: - obowiązkowo (załącznik nr 5): Zad. Uzupełnij tabelę wpisując odpowiednie cechy planet. - chętni (załącznik nr 6 ): Zad. Rozwiąż krzyżówkę i odczytaj hasło. Hasłem jest imię i nazwisko znanego astronoma. Napisz, jakie były jego odkrycia. (załącznik nr 1 )
Rozsypanka wyrazowa.
Z wyrazów ułóżcie zdanie. Pierwszymi literami wyrazów tego zdania zaczynają się nazwy planet, zgodnie z ich kolejnością występowania od Słońca.
1. MAMA 6. SZYBKO
7. USZYŁY 5. JADZI
3.
4. MAMĄ
Z
8.
NAM
9. PODUSZKI. 2. WIESI
(załącznik nr 2 ) Instrukcja dla grupy domowej 1. Każdy uczeń lasuje jeden z numerów: 0 , 12 , 34 , 56 lub 789. Zgodnie z nim oddelegowany zostaje ze swojej ,, grupy domowej’’ do pracy w ,, grupie eksperckiej’’. Przechodzi do stolika oznaczonego wylosowanym numerem, gdzie spotka się z innymi ekspertami. 2. Następnie każdy uczeń pracuje w ,,grupie ekspertów’’ zgodnie z instrukcją, z którą zapoznaje się w miejscu pracy grupy. Każdy uczeń robi sobie notatki. 3. Następnie delegat wraca do swojej ,,grupy domowej’’ i dzieli się zdobytą wiedzą z pozostałymi czteroma członkami grupy ( przekazuje informacje, które sam zdobył razem z innymi ekspertami) tak, aby każda osoba poznała całość wiedzy na temat budowy Układu Słonecznego.
(załącznik nr 3) Instrukcja dla grupy ekspertów ,, Eksperci – 0’’ Wykorzystując informacje z podręcznika, tabel, map, albumów, czasopism itp. zbierzcie i opracujcie informacje dotyczące zagadnienia: Budowa Układu Słonecznego. Przy opracowywaniu zagadnienia zwróćcie uwagę na: - pojęcia: układ geocentryczny, układ heliocentryczny - postać Mikołaja Kopernika i jego odkrycia - rodzaje ciał niebieskich w Układzie Słonecznym ( planety, gwiazdy, planetoidy, satelity, meteory, komety ) i ich krótki opis ( definicja ) - położenie w/w ciał niebieskich w Układzie Słonecznym Podczas pracy sporządźcie sobie notatki ( opisy, rysunki, symbole, liczby, hasła itp.) , ponieważ będziecie musieli przekazać zdobytą wiedzę pozostałym członkom swoich ,,grup domowych’’.
Instrukcja dla grupy ekspertów ,, Eksperci – 12’’ Wykorzystując informacje z podręcznika, tabel, map, albumów, czasopism itp. zbierzcie i opracujcie informacje dotyczące zagadnienia: 1 i 2 planeta Układu Słonecznego - Merkury i Wenus. Przy opracowywaniu zagadnienia zwróćcie uwagę na: - pochodzenie nazwy planety - średnią odległość planety od Słońca ( w mln km ) - okres obiegu planety wokół Słońca - okres obrotu planety wokół własnej osi - liczbę znanych księżyców krążących wokół planety - średnią temperaturę na powierzchni planety ( w 0 C ) - średnicę planety ( w m ) - budowę planety Podczas pracy sporządźcie sobie notatki ( opisy, rysunki, symbole, liczby, hasła itp.) , ponieważ będziecie musieli przekazać zdobytą wiedzę pozostałym członkom swoich ,,grup domowych’’.
Instrukcja dla grupy ekspertów ,, Eksperci – 34’’ Wykorzystując informacje z podręcznika, tabel, map, albumów, czasopism itp. zbierzcie i opracujcie informacje dotyczące zagadnienia: 3 i 4 planeta Układu Słonecznego – Ziemia i Mars. Przy opracowywaniu zagadnienia zwróćcie uwagę na: - pochodzenie nazwy planety - średnią odległość planety od Słońca ( w mln km ) - okres obiegu planety wokół Słońca - okres obrotu planety wokół własnej osi - liczbę znanych księżyców krążących wokół planety - średnią temperaturę na powierzchni planety ( w 0 C ) - średnicę planety ( w m ) - budowę planety Podczas pracy sporządźcie sobie notatki ( opisy, rysunki, symbole, liczby, hasła itp.) , ponieważ będziecie musieli przekazać zdobytą wiedzę pozostałym członkom swoich ,,grup domowych’’. Instrukcja dla grupy ekspertów ,, Eksperci – 56’’ Wykorzystując informacje z podręcznika, tabel, map, albumów, czasopism itp. zbierzcie i opracujcie informacje dotyczące zagadnienia: 5 i 6 planeta Układu Słonecznego – Jowisz i Saturn. Przy opracowywaniu zagadnienia zwróćcie uwagę na: - pochodzenie nazwy planety - średnią odległość planety od Słońca ( w mln km ) - okres obiegu planety wokół Słońca - okres obrotu planety wokół własnej osi - liczbę znanych księżyców krążących wokół planety - średnią temperaturę na powierzchni planety ( w 0 C ) - średnicę planety ( w m ) - budowę planety Podczas pracy sporządźcie sobie notatki ( opisy, rysunki, symbole, liczby, hasła itp.) , ponieważ będziecie musieli przekazać zdobytą wiedzę pozostałym członkom swoich ,,grup domowych’’. Instrukcja dla grupy ekspertów ,, Eksperci – 789’’ Wykorzystując informacje z podręcznika, tabel, map, albumów, czasopism itp. zbierzcie i opracujcie informacje dotyczące zagadnienia: 7, 8 i 9 planeta Układu Słonecznego – Uran, Neptun i Pluton. Przy opracowywaniu zagadnienia zwróćcie uwagę na: - pochodzenie nazwy planety - średnią odległość planety od Słońca ( w mln km ) - okres obiegu planety wokół Słońca - okres obrotu planety wokół własnej osi - liczbę znanych księżyców krążących wokół planety - średnią temperaturę na powierzchni planety ( w 0 C ) - średnicę planety ( w m ) - budowę planety Podczas pracy sporządźcie sobie notatki ( opisy, rysunki, symbole, liczby, hasła itp.) , ponieważ będziecie musieli przekazać zdobytą wiedzę pozostałym członkom swoich ,,grup domowych’’.
(załącznik nr 4) KARTA EWALUACYJNA Jaki był Twój nastrój podczas dzisiejszej lekcji (na początku i na końcu)? Zaznacz w odpowiednim miejscu kropką.
Na początku Na końcu Objaśnienia symboli w tabelce: Kolumna pierwsza -
- bardzo bobry
Kolumna środkowa -
- średni
Kolumna trzecia -
- zły
UWAGA! Jeżeli chcesz, napisz w kilku słowach, dlaczego umieściłeś swoją kropkę, w tym, a nie w innym miejscu. ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ (załącznik nr 5) Zad. Uzupełnij tabelę wpisując odpowiednie cechy planet:
Nazwa planety
Merkury
- krąży najdalej Słońca,
Wenus
- największa w Układzie Słonecznym,
Ziemia
- krąży najbliżej Ziemi,
Mars
- ma najwięcej księżyców,
Jowisz
- tzw. ,,czerwona planeta’’,
Saturn
- jedna z planet olbrzymów,
Uran
- ma 8 księżyców, - na niej istnieje życie, - krąży najbliżej Słońca
Neptun Pluton
Charakterystyczna cecha planety
(załącznik nr 6)
Zad. Rozwiąż krzyżówkę i odczytaj hasło. Hasłem jest imię i nazwisko znanego astronoma. Napisz, jakie były jego odkrycia.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
1
12 8 3 15
7
9
2
10
4
13
6
14
11
5
Znaczenie wyrazów : 1. Czwarta planeta Układu Słonecznego. 2. Planeta średnio oddalona od Słońca o 58 milionów km . 3. Planeta, której okres obiegu wokół Słońca wynosi ok. 12 lat. 4. Planeta zbudowana głównie z lodu. 5. Najbardziej gorąca planeta. 6. Planeta mająca 15 księżyców. 7. Planeta z widocznym pierścieniem wokół siebie. 8. Planeta, której atmosfera zawiera tlen. 9. W centrum Układu Słonecznego. HASŁO: 1 2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
