Transcript
Cytogenetyka kliniczna
Częstość aberracji chromosomowych żywo urodzone dzieci 2% z ciąży matek w wieku>35 lat 50% spontanicznych aborcji 0,7%
45,X Trisomia
16 Triploidia
Aberacje liczby chromosomów poliploidia Euploidia Poliploidia Triploidia
69,XXX Tetraploidia 92,XXXX
Aberracje liczby chromosomów aneuploidia Monosomia Trisomia Trisomia
21 Zespół Downa Trisomia 18 Zespół Edwardsa Trisomia 13 Zespół Pataua
Zespół Downa Opisany
przez Johna Langdon Downa w 1866 Częstość 1/800 żywo urodzonych dzieci 1/600-1/2000
pacjentów z upośledzeniem umysłowym ma zespół Downa 65%-85% zygot podlega samoistnym poronieniom 15%
Fenotypowe cechy twarzy w zespole Downa
Krótkogłowie 75 Płaska nasada nosa 68 Skośno górne szpary powiekowe 82 Plamki Brushfilda 56 Zdeformowane lub dysplastyczne uszy 50 Zmarszczka nakątna 59 Wystający język 47 Krótka szyja 61 Okrągłe policzki
10 cech zespołu Downa u noworodka według Hall Hipotonia 80% Słaby odruch Moro 85% Nadmierna ruchomość stawów 80% Nadmiar skóry na karku 80% Płaski profil twarzy 90% Skośnogórne szpary powiekowe 80% Nieprawidłowe małżowiny 60% Dysplastyczna miednica 70% Klinodaktylia piątego palca 60% Pojedyncza linia zgięciowa dłoni 45%
Cytogenetyka zespołu Downa 95%
47 XX +21 or 47 XY +21 Ryzyko wzrasta wraz z wiekiem matki gdy < niż 33 lata 2.8/1000 od 35 do 38 roku życia 38/1000 gdy >44 lat 0.9/1000
Ryzyko
nawrotu trisomii 21 w rodzinie z jednym chorym dzieckiem wynosi 1%
Cytogenetyka zespołu Downa 4.8%
przypadków spowodowane jest niezrównoważonymi translokacjami Powstającymi
de novo Lub przekazanymi przez rodziców
Częstość różnych typów translokacji t(Dq21q) t(14q21q) t(13q21q) t(15q21q)
t(21qGq) t(21q21q) t(21q22q)
t(21q
Inne)
54 (58) (22) (20)
41 (83) (17)
5
Ryzyko urodzenia drugiego chorego dziecka D/G
matczyna D/G ojcowska G/G (21/22) G/G (21/21)
10% 2-5% 4% 100%
Pochodzenie nondysjunkcji i odziedziczonych translokacji Całkowite pochodzenie nondysjunkcji Pierwszy/drugi podział mejotyczny Translokacje D/G Translokacje G/G
Matczyna
Ojcowska
80 80/20 93 50
20 60/40 7 50
Problemy zdrowotne w zespole Downa Rozwój Hipotonia Opóźnienie
rozwoju Średni IQ 45-48 z górnym limitem 70 Rodzina – zakłady opieki Pogorszenie zdolności intelektualnych w trzeciej i czwartej dekadzie ze względu na chorobę Alzheimera
Problemy zdrowotne w zespole Downa
Wzrost końcowy wzrost mężczyźni kobiety
151cm 141cm
40-50 % wady serca
Częsta przyczyna śmierci 20% Kanał przedsionkowo komorowy Ubytek przegrody międzykomorowej Ubytek przegrody międzyprzedsionkowej Tetralogia Fallota
1/3 1/3 10% 7%
Problemy zdrowotne w zespole Downa 10-18%
przewód pokarmowy
Niedrożność
dwunastnicy Pylorostenoza Choroba Hirschsprunga Hematologia Przejściowa
reakcja białaczkowa Policytemia u noworodków Białaczka 20 razy częściej niż w ogólnej populacji
Problemy zdrowotne w zespole Downa 20-40%
niedoczynność tarczycy
Oczy
wady refrakcji często astygmatyzm 30-40% zez Stożek rogówki 15% Zaćma wrodzona 4% 60-70%
Geny w zespole Downa 21q22
–zaćma ETS2- onkogen, białaczka APP prekursor amyloidu- choroba Alzheimera Gen kinazy DYRK upośledzenie umysłowe CRYA1
Zespół Edwardsa 47, XX +18 or 47,XY +18 Częstość 1/5000 – 1/7000 Przewaga dziewczynek (4K:1M) Oczekiwana długość życia dla żywo urodzonego noworodka 4 dni z przedziałem od 1 godziny do 18 miesięcy
45% przeżywa 1 tydzień 3-9% przeżywa 6 miesięcy 0-5% żyje ponad 1 rok
Ważne cechy zespołu Edwardsa Niedobór wzrostu Mikrocephalia Mała cofnięta żuchwa Nisko osadzone zniekształcone uszy Szeroko rozstawione brodawki sutkowe Wnętrostwo Nakładanie palców Hipoplazja paznokci
96% 70% 96% 88% 90% 100% 89% 100%
Wady w zespole Edwardsa
OUN
Hipoplazja ciała modzelowatego
Serce Wady wielozastawkowe Ubytek przegrody międzykomorowej
Układ moczowy Torbielowatość nerek Nerka podkowiasta
Układ pokarmowy Zarośnięcie przełyku Zarośnięcie odbytu
Inne
Pojedyncza tętnica pępowiny
Zespół Edwardsa
Zespół Edwardsa głowa
Zespół Edwardsa
Zespół Pataua 47,XX +13 or 47,XY +13 Częstość 1/12000 75% klasyczna trisomia 25% translokacje najczęściej t(13q,14q) Średnia oczekiwana długość życia 130 dni
45% umiera w pierwszym miesiącu 70% umiera w pierwszych sześciu miesiącach 86% umiera w pierwszym roku Przeżycie ponad 3 lata jest wyjątkowe
Cechy częstsze w trisomii 13 Rozszczep
podniebienia Polidaktylia Dextrocardia Hipoteloryzm Hipoplastyczne brodawki sutkowe Krótka szyja
Zespół Pataua
Zespół Pataua
Aberacje liczby chromosomów aneuploidia chromosomów płciowych Zespół
Turnera 46, X Zespół Klinefeltera Trisomia X
Częstość różnych kariotypów obserwowanych w zespole Turnera 45,X Izochromosom Mozaicyzm 45,X/46,XX 45,X/46XY
X
50% 12-20% 30-40% (10-15%) (2-5%)
Cechy kliniczne zespołu Turnera
Wzrost Długość urodzeniowa 47cm, waga urodzeniowa 2933 +/- 467g Końcowy wzrost 122-152 cm
Zachowanie Inteligencja norma Zdolności poznawcze upośledzone
Głowa i szyja Epicantus 25% Wysoko wysklepione podniebienie 36% Zez 22% Niedosłuch 50% Płetwistość szyi 46% Krótka szeroka szyja ,niska linia owłosienia 74%
Cechy kliniczne zespołu Turnera
Serce
Nerki
Koarktacja aorty, ubytek w przegrodzie międzykomorowej 10-16%
38%
Nerka podkowiasta
Skóra Znamiona barwnikowe 63% Obrzęk limfatyczny stóp i dłoni 38%
Paznokcie
Hipoplastyczne paznokcie 66%
Układ kostny
Koślawe łokcie 54%
Zespół Turnera
Zespół Klinefeltera •Częstość wśród mężczyzn 2/1000 •Wiele X warianty aneuploidii •47,XXY, 48,XXXY, 46,XY/47,XXY
•80% 47,XXY •10% mozaicyzm •2-5 cm wyżsi niż średnia wśród mężczyzn •Małe jądra
Zespoły mikrodelecji Diagnoza przy użyciu HRT lub FISH Zespół Williamsa Zespół Prader-Willy Zespół Angelmana Zespół Smith-Magenis WAGR Zespół Wolf-Hirschorn
Zespół Williamsa Częstość
1 na 10000 do 1 na 20000 90-95% del 7q11.23 Przodopochylenie nozdrzy , długa rynienka, epikantus Nadzastawkowe zwężenie aorty 64% Opóźnienie rozwoju 97% Hiperkalcemia 15%
Zespół Williamsa
Zespół Prader Willy 70%
del 15q11 ojcowska Upośledzenie umysłowe Hipotonia Hipogonadyzm Otyłość
Zespół Prader Willy
Zespół Angelmana del
15q11 matczyna in 65% Ojcowska monorodzicielska disomia 3-5% Lub mutacje w genie UBE3A Częstość 1 na 10000 do 1 na 20000 Ciężkie upośledzenie umysłowe IQ poniżej 40 Padaczka 80%
Zespół Angelmana
Aberracje strukturalne
Translokacje Wzajemne Robertsonowskie
Delecje Duplikacje Chromosom pierścieniowy Inversje Izochromosom
