Transcript
2017Dienstregelingen van het passagiersschip “Dollard” MS “Wappen von Borkum” Veerboot Ditzum-Petkum2Passagiersschip “Dollard” Onze nieuwe veerdienst tussen Ditzum, Emden en Delfzijl: Geniet van de indrukken op de boot en fiets rondom de Dollard! In het seizoen kunt u gebruik maken van de veerverbinding tussen de plaatsen Ditzum, Emden en Delfzijl om uw tocht op de Dollard Route uit te breiden met een maritiem hoogtepunt of om talrijke dagtrips in de regio te maken. De Dollard maakt sinds 2009 deel uit van het ‘Wereldnatuurerfgoed Waddenzee’. Informatie over waar en hoe u het bijzondere van dit landschap kunt ervaren, vindt u op pagina 23. Bovendien vindt u talrijke tips en ideeën voor een geslaagde dagtrip rondom de Dollard op de volgende pagina‘s van deze brochure. Daarnaast zijn ook de dienstregelingen van het veer ‘Wappen von Borkum’ van de rederij AG Ems en het veer tussen Ditzum en Petkum opgenomen.Ticketboeking en overige informatie: Internationale Dollard Route Ledastraße 10 · 26789 Leer Telefoon 0049-(0)491-91969650 · Fax 0049-(0)491-2860
[email protected] · www.dollard-route.deOverige boekingsadressen: Tickets koopt u ook aan boord van het schip en in de Toeristinformaties en de VVV’s in Ditzum, Emden, Delfzijl, Bunde, Winschoten en Leer.Druck und Gestaltung: Siebe Ostendorp Druck GmbH, 26817 Rhauderfehn Kartografie: Kartografie: artstudio Manitzke, Rhauderfehn en KV Plan, Essen3Tarieven* Enkele reis heen- en terugreisvolw. ki. (4-11 J.) Ditzum naar Emden € 5,00 € 3,00 € 10,00 € 5,00 Emden naar Delfzijl € 10,00 € 5,00 € 15,00 € 8,00 Ditzum naar Delfzijl € 12,00 € 7,00 € 17,00 € 9,00 aanhanger TandemsErw. Ki. (4-11 J.)3,00 € 6,00 €5,00 € 10,00 €Korting voor families voor een heen- en terugreis: 20%**. ** geldt al voor 1 volwassen met 1 kind. * vanaf 13 personen worden alle prijzen met € 1,-- per persoon verlaagd (geldt niet voor het fietsvervoer) Voor de begeleiding van gehandicapten is het vervoer gratis. Aantoonplicht.Dienstregeling* Ditzum vertrek 8.30 uurEmden aankomst 9.10 uurEmden vertrek 9.20 uurDelfzijl aankomst 10.40 uurDelfzijl vertrek 10.50 uurEmden aankomst 12.10 uurEmden vertrek 12.20 uurDitzum aankomst 13.00 uurpauze 1,5 uurDitzum vertrek 14.30 uurEmden aankomst 15.10 uurEmden vertrek 15.20 uurDelfzijl aankomst 16.40 uurDelfzijl vertrek 16.50 uurEmden aankomst 18.10 uurEmden vertrek 18.20 uurDitzum aankomst 18.55 uur* Diensten kunnen vanwege slechte weersomstandigheden en defecten aan het schip uitvallen, wij vragen hiervoor begrip. Wij zullen proberen, dit zo tijdig mogelijk bekend te maken.4Vaarseizoen Mai: Wo. u. Za., zoals 1. Mai u. 25. Mai (Hemelv.), 26. Mai Juni: Wo., Vr. u. Za. Juli: Wo., Vr. u. Za., zoals 30. Juli (Hafenfest Ditzum) August: Wo., Vr. u. Za. Sept.: Wo. u. Za.Oktober: 3. Oktober (Tag der Deutschen Einheit)Belangrijke informatie Fietstassen & aanhangers aan boord Gelieve uw fietstassen en aanhangers voor aankomst van het schip van uw bagagedrager te nemen, zodat er meer fietsen meegenomen kunnen worden en sneller aan dek kunnen worden neergezet. Reserveer uw tickets vooraf! Wij adviseren u de kaartjes voor het veer vooraf te kopen bij ons kantoor of bij een van onze voorverkoopspunten. Dit geldt vooral voor de maanden juli en augustus, voor feestdagen en de dagen tussen feestdagen. Reserveren van kaartjes kan alleen tegen betaling vooraf! Korting op huurfietsen van ‚Paddel und Pedal‘ Als u met een huurfiets van ‚Paddel en Pedal‘ een tocht met de ‚Dollard‘ wilt maken, is het vervoer van de fiets ‚GRATIS‘. ‚Paddel- und Pedal‘-punten vindt u in Ditzum en Emden. Info op www.paddel-und-pedal.de of www.dollardroute.de. Telefoonnummer van de veerboot Mocht u te laat bij het schip aankomen en het is al vertrokken of het schip is misschien nog niet in zicht, dan kunt u direct contact opnemen met de kapitein: Telefoon 0049-(0)170-4786155. Motoren Het is helaas niet mogelijk om motoren, snorfietsen of scooters mee te nemen op het veer! 5Rolstoelen Met hulp van het boordpersoneel kunnen rolstoelgebruikers aan boord worden geholpen. De weg naar de salon, dus onder dek van het schip en naar de toiletten, bestaat echter uit smalle en steile treden. Wij verzoek u, hiermee voor de boeking rekening te houden. Honden Honden kunnen alleen op de bevendek meerijden.Verwijsborden naar de aanlegsteigers De aanlegsteigers vindt u in alle plaatsen, wanneer u de borden van de Int. Dollard Route of van de aanvullende borden volgt.Beschilderung Dollard RouteErgänzende BeschilderungInt. Dollard Route Jemgum 3,5 km6ChartertochtenOns passagiersschip “Dollard” kunt u ook buiten de drie veerdienstdagen door de week boeken voor een uitstapje geheel naar uw eigen wensen. Naast de drie havens langs de veerdienstroute Ditzum, Emden en Delfzijl kunnen vanzelfsprekend ook andere reisbestemmingen worden aangedaan. Wij zijn u graag behulpzaam bij de planning van verdere programmaonderdelen zoals: • fietsverhuur • stadsrondleiding • bemiddeling van touringcarbedrijven voor de heen- en terugreis • eten aan boord • en veel meer Wij adviseren een maximale groepsgrootte van 60 – 70 personen, zodat voor iedereen een zitplaats beschikbaar is, ofwel aan dek of in de salon van het schip. Uw aanvraag voor een individuele vaart richt u s.v.p. aan: Int. Dollard Route e.V. Contactpersoon: Ulrich Schmunkamp Tel. 00 49 - (0) 4 91 - 91 96 96 41
[email protected] 7enouderslaanger wngem ee denJukwerdN 360J u kw e r d e rw e gO li n gD e rk B o e re mD i j k h u iz e n w e geekttea str.rk adeL a ng e ri jpW o ld w eggs s tr.s teem eemelauckelaanns s tr.F a r m su m e rAbel Eppenna33wegwe r d e r w e g So ln I dd eki n g e s i nster Kr H o o f t vaBurgNHe tSolwerdG . v a n S a k s e n la aF. U keDe BultFarmsumerwegu J. LeSolwerderwegAnnahoeveDe MaarhoekMarsum´t SwaalfkeOpwierdem DaumSpeenFarmsumerwegS te e n h uZ we tk e r ijW e g n a arn- p kaZ e el Flikkezijlsterpolderp rdie sterwtr d e-B ie s sBiessum nwp adge G anzP lola nne rZ a a ib a kEid w egE i l a nd w ede n Da mN 360egemaa n mlUitwierdeWeE u ro pm erriKra a i eZnfU iletenho ekZwE e msN o o rewegikws tr .Pa rerdak errKopOegskaZwnaetR ijk s w e galtwienurhu isR ij k s w e gndPolae dscheIjzerw egstNiegSteenwegAquari OmegSchoo lstr.weg onswenKungti S taniB aaRoP roosdGronijm e r zijlje F ar m sundMeenegkadePekelbassinse wel st e rh o r n -la sndV e nne n d i j kOosin gFarmsumeg s er i j wFarmsumer HavenT ag rijnegVisHaAnlegerrhoofdDelfzijl i s teEemsmondgebouwDi jH o g e l a n d st e r wB or g w egW ervenroegGr is wjeOosterveld-KoveltempW erfSt ula aeggRoHoogwatumweegerwrdustP oor t wUiardJ a c h t l a anm Ee er we udB ern hB o tte rla a nP rin seg al l elwe s tr .egFransaw E u r opVliethovenTuJ a c h t l a ann e ls te e G evB o rkuHijlkeshoesglp la a tawegM id destg erKun l aa ns bettr. ss nuSc h i p s l o oEAkkermansheerdAppingedamO lilula a ns t er s i n g ek h ui z e n w e gWeN assarOlingO liDijnSpS ta d hjamsweeregnaaij k e rlG ro o t e H eeneedrmKtr.gsoninegld wWo989rw e ge r s terrew eSch aDa a an e rlWierhuizenM ee d e ns in g e lw e r fl a anB u rgeeletB ie s s u m e rl a a nZ ee llJuUb Jaagpa dli a nr. st us un pt Ne MiVean ala uise midgeerst er-r.am sw en n e l.wegW.VD Bostr.esd zar d s tWOp w i e r d e ri ng iUitwierdermaarZwKonZe eteg rwek ruG r a af EW ie r d e eJuk w e r dleg eeonsw b osJ . Br is fvenL oo d w e gSte l m aSlg wej ksekRiHena p s alKleinest Ge la nkaeweg ierd mssel l a an Veld oEeF i veu t w egOs apvenHoDe Pa Ringoaalt ndka nerplaa ten zain g sS chuit e r we gA f wa te rRottum tl a nd snr tp l a aH og etad rw egRondebosl aa8 egW H u ibee l dwds te elan N 997 rw e g tr.tervSka FinsesO osHog k .Raeg N ie u w sk s trE e m sw e u we wB o rg sho fK A c h teeOostkGeefsweerw egEemskanaalGommelburgeuir s te rzerwegAmsweerMed hsw eeV e nn e n d i j kG e efV e n n e nd ij kDelfzijlTrafostationA m s w e e r s te r w e g Oudela ru i sRoelinahoeveT u ik w e r danVerblijftijden Vanuit Emden en Ditzum 10:40 uur – 16:50 uur (6 uur 10 min.) Ke r la a n´t AilandWeg naar de aanlegsteiger De straat, waaraan de aanlegsteiger ligt, is de Handelskade West en ligt pal tegenover Hotel “De Boegschroef”. Volg de borden van de Dollard Route, de aanwijsborden (zie blz. 6) of de verwijsborden naar “Groningen Seaports” (Havendienst). w egParkeervoorzieningen U kunt vlak bij de aanlegsteiger parkeren, voor een metalen hekwerk dat dient als afgrenzing tot het havenbassin. Hier is ook voldoende ruimte om een touringcar te keren. E il a n dsLeeghwaterbolderOp w ie r dWoldbrugGeo-coördinaten van de aanlegsteiger (voor gebruikers van GPS-ontvangers) N 53° 19.931‘ E 006° 55.867‘ Hogew erflaaWoldwegKan aal wegGroevesluisNoordGrToeristinformatie / VVV Delfzijl Schoolstraat 6 9934 EA Delfzijl Tel. 05 96 - 61 81 04ingerpoldere r wegHonStadsplattegronden en informatie Een stadsplattegrond kunt u (voor zover in voorraad) aan boord krijgen, spreek het boordpersoneel hierop aan, of in de Toeristinformatie / VVV van Delfzijl.O lin g e r w eg9oeveDelfzijlRondom de Dollard: Toer van Delfzijl naar Ditzum (plm. 50 km) Na de ontspannende boottocht naar Delfzijl heeft u de mogelijkheid, op de fiets langs de Dollarddijk terug naar Ditzum of naar Emden te rijden. Uw eerste tussenstop kunt u in het beschouwelijke vissersdorp Termunterzijl inlassen en daarna verder fietsen door het zogenaamde polderlandschap, land, dat via indijking op de zee werd terugveroverd. Het dorp is bekend om zijn visspecialiteiten en men zou dit het Nederlandse Ditzum kunnen noemen. Bij de ‘Buitenplaats Reiderhove’ aan de Punt van Reide kunt meer te weten komen over het Wereldnatuurerfgoed Waddenzee (meer info op pagina 23). In de Kunstgalerie “De Groninger Kroon” kunt u in de bijbehorende tearoom zaterdags en zondags in inspirerende omgeving thee nuttigen. In Nieuwe Statenzijl steekt u de grens over naar Duitsland. Hier staan talrijke informatieborden, waarmee u informatie wordt geboden over de flora en fauna in deze regio. U vervolgt de weg in noordelijke richting naar Ditzum. In Dyksterhusen heeft u de mogelijkheid om op een voormalig booreiland de Dollard in zijn hele omvang te overzien. In Pogum, vlak voor Ditzum, staat een monument, dat herinnert aan de stormvloed in 1509, waarbij meer dan 30 dorpen en kerspelen in de golven van de Dollard zijn verdwenen. Daarna bent u weer aangekomen in het vissersdorp Ditzum. Richting Emden kunt u met de veerboot van Ditzum naar Petkum oversteken en van daaruit langs de Internationale Dollard Route weer terugrijden naar Emden. 10DelfzijlWoensdags altijd marktdag en meer! Elke woensdag wordt in Delfzijl van plm. 10:00 uur tot in de namiddag een grote markt gehouden. Naast de gebruikelijke goederen zoals groente, fruit en bloemen biedt deze markt ook stoffen., vis en de typisch Nederlandse kaas in alle variaties. Natuurlijk worden ook kant en klare gerechten aangeboden zoals het typisch Nederlandse visgerecht “Kibbeling” (visfilet in meelmantel in olie gebakken). Wanneer u meer bent voor een actieve invulling van uw vakantie, adviseren wij u een fietstocht naar het nabijgelegen Appingedam te maken. Hier kunt een architectonische bijzonderheid bewonderen, de zogenaamde “hangende keukens” en de historische binnenstad verkennen. Een museum vlak bij de kerk in dit stadje informeert over de geschiedenis van deze plaats. Daarna kunt u weer richting Delfzijl fietsen en op het Molenplein de grote molen “Adam” en de Nederlands Hervormde Kerk bewonderen. In museum “Aquarium” krijgt u interessante informatie over de zeedieren, die in de Noordzee leven. Aangevuld wordt de tentoonstelling met de themarijke archeologie, geologie en schelpen. 11skd ischaieStr.Garagen für die Borkumfähreen hafVorFrPier(nach Delfzijl - nur mittwochs, Mai-Oktober)Amic hgeld eEerlandmßAuF lüeande rlNe ss.rS trfennen hat ivr nar.Alt eZum S üGroße SeeschleuseS tr.L2r s tr.BinnenhafenNeuergW es t u m g e h u nsBinBushaltefenNesserlander Schleuse (zur Insel Borkum)an dJag c h tw e1 Emden-WestKopersDithmar str. cher Str. lter Sandaa str. PEichp san dd ButjaStri.ngerHafenTstr.t r.nstr. eutonen FrankeIndustriekain Constantiage S HooafeÖlhLar r eSIndustriehafenVogelbrutgebietdka i-S tschebitz Lienh a-We g se re F ilt Ae F let um er S t r.n Oraniew egDolla rts tr.DoInnenstadtJarßumer HafenLar r elt er S to kh Denkmals-Lok Wy r .m HaFüao chasin gtrR iner sS t r.rbrs tr.er nss tr . g we er ldena AbdGr o ß l emSetr.W ns tr.f fwegKunsthallegesenornrr LieNeuee itheen kanBr ü c kOsterstnnnHennenhth uofAr-Nmannr-E nSgle r - S tane-rStr.eeL ee rber-Landes– museum Fa l d e r nst r . Museums- Mühlens schiffeerwe Lienbah n M . He str. -FaerewTogeha feopaB l le iden n be Naturerlebni rkstr. B ollw es -Slo sBorßuZEmPhihe wiscL ie k efen iegeha Alter LAms tr.Hub– brückeresPelzerHaustr. Zy ptdA g ter u mG r o ß e S tr . Otto–HuusgstRobug weff Wallzwingerykho W (ehem. Stadtwall)R in g s t r .R heyderr S tr.ing eS te dero ldmZuwe gaiNor dk An in g a s t r . BeaenZu m N o rwaben sS ch r.D e l ftBo Ha rßum fen esl th ue n s tr iu s stach s.s tr .r ksCigg weLa r r e l t e r T i e ffenZwals trrs N ie derPHaanei t erß u r mefrie dJatr . D M o ü r tm n st u er n de St r rS . tr.m ZuBoK ermmerm rßuerwHaf lu tG ra fA E l n t hu no Go siu -St d r. ss t r. -Bu e re n-SeK aierle Alutr ..r-tkS tr .tweeg tr. sielerrsSchle ö ckken s teerAmo Am VPeerk- B Hans -.V orwe rt K ie f e r ns traAmUegtr . U bi e r s r.enrWMöwee anerke. chPla trmVor wL2 Bugtt nswer. egnsegn tjeet ten wnwGiw erMüM öw e n s t e HaGr.ke B ire g rstr. Neunwto tegar st12 ingt in sH il mS ands tr.a arK orvw eser Ma str DourßumSteinwegegL ier S tr . nw.eg.JBorßumer SielEmdenVerblijftijden Vanuit Delfzijl, 12:10 uur - 15:20 uur (3 uur 10 min.) Vanuit Ditzum*, 9:10 uur - 12:20 uur (3 uur 10 min.) 9:10 uur - 18:20 uur (9 uur 10 min.) Zum S ü d k ai* Als u vanuit Ditzum komt, kunt u ook terugvaren met de veerboot tussen Ditzum en Petkum (zie blz. 21)Weg naar de aanlegsteiger Omdat de aanlegsteiger in het havengebied ligt, heeft hij geen exacte straatnaamaanduiding. De laatste naamgegeven straat, die naar de aanlegsteiger leidt, heet “An der Nesserlander Schleuse”. U volgt de borden van de Int. Dollard Route, de aanwijsborden (zie blz. 6) of de borden richting Borkumkai. Wanneer u de havenpoort bent gepasseerd houdt u links aan en rijdt over de “Nesserlander Schleuse”. Gelijk na de sluis slaat u rechts af. De aanlegsteiger is gemarkeerd met een witte vlag met het logo van de Dollard Route en een vitrine met de dienstregeling van de veerboot. Parkeermogelijkheden U rijdt bij de aanlegsteiger verder rechtdoor, totdat u aankomt bij een grote keerplaats. Hier kunt u gratis parkeren. De parkeerplaats is plm. 250 m. verwijderd van de aanlegsteiger. Hier kan ook een bus keren.EmsüdkaiGeo-coördinaten van de aanlegsteiger (voor gebruikers van GPS-ontvangers) 53° 20.392‘N 007° 11.125‘E Stadsplattegronden en informatie Een stadsplattegrond kunt u (voor zover in voorraad) aan boord krijgen, spreek het boordpersoneel hierop aan, in het Informatiepaviljoen direct aan de “Delft” tegenover het raadhuis of in de Toeristinformatie in het treinstation van Emden.OstmoleBelangrijke informatie en adressen Toeristeninformatie Emden, Bahnhofsplatz 11, 26721 Emden Tel.: 0049-4921-97400 Taxi en bus Informatie over taxi‘s en bussen in Emden, zie pagina 15. 13EmdenDe binnenstad van Emden verkennen De zeehavenstad lokt met haar rijkdom aan facetten een maritieme flair. Wanneer u geen fiets heeft, kunt u zich ook met een taxi vanaf de aanlegsteiger naar de binnenstad laten brengen. (tel. 0049-4921-5299). Hier gearriveerd, openbaart zich een groot aanbod aan bezienswaardigheden. Zoals bv het Ostfriesische Landesmuseum of de museumschepen aan de Ratsdelft, die verhalen uit het verleden en het rauwe zeemansleven vertellen. Natuurlijk mogen bij een bezoek ook de delicatessen uit de zee niet ontbreken. Het culinaire visitekaartje van de stad zijn de beroemde “Emder-Matjes”, die u op vele plaatsen worden aangeboden. Naast de talrijke musea treedt de Kunsthalle als “culturele vuurtoren van Ostfriesland” op de voorgrond. Via voortdurend wisselende tentoonstellingen wordt u hier kunst van hoogste niveau geboden in een rustige en heldere sfeer. Wanneer u uit Ditzum komt en de stad per fiets heeft verkend, heeft u ook de mogelijkheid, vanaf Petkum met de ondertussen meer dan 80 jaar oude veerboot terug te varen. Onderweg naar Petkum kunt u in het Emder stadsdeel Borssum een bezoek brengen aan het “Ökowerk”, waar op veelvuldige wijze informatie wordt geboden over het milieu. 14©Helene Souza/pixelio.deEmdenShopping trip van Delfzijl of Ditzum naar Emden Vooral voor gasten in en rondom Delfzijl is het ideaal om hun verblijf te gebruiken voor een shopping trip naar Emden. Behalve het Dollart Center (www.doc-emden.de), biedt ook het stadscentrum talrijke mogelijkheden om levensmiddelen, kleding en allerhande andere spullen in te slaan. Om de tijd van ca. 3 uur die u in Emden doorbrengt (vanuit Delfzijl) optimaal te gebruiken, kunt u het beste een taxi naar het Dollart Center of de binnenstad nemen (Taxi Elmenhorst + 49 (0) 4921 52 99; Ernst Janssen + 49 (0) 4921 21 755; Emder Funktaxenvereinigung +49 (0) 4921 23500). Gasten uit Ditzum hebben de mogelijkheid hun verblijf met meer dan 9 uur te verlengen, als ze zich naar de aanlegsteiger van het veer tussen Ditzum en Petkum laten brengen (zie pagina 22 voor de dienstregeling). Als alternatief kunt u ook de Emdense stadsbussen van lijn 502 nemen. Gasten die het ticket van het passagiersschip ‘Dollard’ laten zien, kunnen gratis gebruik maken van de bus! De dienstregeling is verkrijgbaar aan boord van het passagiersschip ‚Dollard’. 15SchöpfwerkWegBreitert r.Dw ar st i e fHohr t e idi gun g s w eger Wegumer Str.D e i c hvePo gPogum12 K4 3EmsKläranlageDitzumS c werkhsöpftr. W eg urzer16PierK Mo43 lke r11Ditzumer SieleDitzumVerblijftijden Vanuit Emden & Delfzijl 13:00 uur – 14:30 uur = 1 uur 30 min. Wanneer u uit Emden komt, is een terugreis ook mogelijk met de veerboot Ditzum-Petkum. Dienstregeling zie blz. xxxx. Komt u uit Delfzijl, kunt u ook per fiets rond de Dollard fietsen (langs de Dollard Route plm. 50 km.). Weg naar de aanlegsteiger De straat, waaraan de aanlegsteiger ligt, heet “Am Hafen”. Wanneer u de haven inrijdt door het dijkgat, slaat u links af (aan de rechterkant ligt de aanlegsteiger van de veerboot Ditzum – Petkum) langs de scheepswerf, daarna komt de aanlegsteiger met een bushokje en een keerplaats voor bussen in zicht. Parkeermogelijkheden U kunt uw auto parkeren bij de straat “Am Tief” op het Hermann-Tempel-Platz. Van hieruit zijn het slechts enkele meters naar de aanlegsteiger. Geo-coördinaten van de aanlegsteiger (voor gebruikers van GPS-ontvangers) 53° 19.112‘N 007° 16.710‘E Fietsverhuur Peddel- en pedaalstation Ditzum, Hannes Bakker, An’t Stauwerk, 26844 Ditzum Tel. 0049-174-9954633 Dorpsplattegrond Een dorpsplattegrond en informatie over de regio ontvangt u in de Toeristeninformatie. Toeristeninformatie Verkehrsverein Ems-Dollart e.V., Am Hafen 1, 26844 Ditzum, Tel.: 0049-4902-912000 17DitzumIn de sporen van de “Stormvloed 1509” Verkenning per fiets Ditzum: Hier heeft de visserij een bijzondere traditie en is ook tegenwoordig nog bij liefhebbers van delicatessen uit de zee een geheimtip. Maar het dorpje aan de oever van de Eems bekoort ook door zijn oorspronkelijkheid en rust. Verken het dorp met zijn markante kerktoren, de gerestaureerde molen, de scheepswerf en zijn talrijke kleine vissershuisjes. Vanuit Ditzum kunt u ook mooie dagtochten in de regio ondernemen. Zo kunt u bv naar het buurdorp Pogum (plm. 1,5 km.) fietsen. Aangekomen bij de monding van de Eems, heeft u vrij uitzicht over de Dollard en de stad Emden aan de overkant. De Dollard is ontstaan als gevolg van meerdere stormvloeden. Na de Cosmas- en Damianvloed in 1509, die 30 dorpen en meerdere kerspelen verwoestte, werd de grootste uitbreiding bereikt. In 2009 werd in Pogum een Dollard monument opgericht. Het moet aan de voor deze regio zo ingrijpende ramp herinneren. Van hieruit volgt u de
