Transcript
Farklı Đki Açıdan Arapça: Fusha ve Avamca Yrd. Doç. Dr. Musa ALP Atıf / - Alp, M. (2011). Farklı Đki Açıdan Arapça: Fusha ve Avamca, Çukurova Üniversitesi Đlahiyat Fakültesi Dergisi 11 (2), Özet-. Günümüzde geniş bir coğrafyada 250 milyondan fazla insan Hami- Sami dil ailesinden olan Arapça yı anadil olarak konuşmaktadır. Arapça aynı zamanda din dili olup son ilahi kitap Kuran Arapça olarak indirilmiştir. Dolayısıyla anadili Arapça olmayan -Türkler ve Endenozyalılar gibi- milletler de bir şekilde Arapça ile iştigal etmektedirler. Ne var ki tüm dillerde var olan konuşma dili ile resmi dil farkı Arapçada kendisini daha ziyade göstermektedir. Buradan hareketle Kuran dili olan Fusha ile halkın konuşma dili olan Avamca diye adlandırabileceğimiz iki farklı kullanım ortaya çıkmaktadır. Bu da Arapça öğrenen yabancılar için oldukça zorluk arz etmektedir. Arapça öğrenen Türk öğrencilere Avamcanın öğretilip öğretilmeyeceği konusu tartışmaya açıktır. Belki de çok kullanılan ve her Arap ülkesinde anlaşılabilecek bazı Avamca ifadelerin Türk öğrencilere öğretilmesi faydalı olacaktır. Özellikle de Türk dizilerinden aşina olduklara Suriye Lehçesi biraz öğretilebilir. Anahtar sözcükler- Fusha, Avamca, Yabancı Öğrenci Giriş Yüzlercesi belki de binlercesi bir şekilde ölmüş olan ama aynı zamanda bir o kadarı da yaşayan diller günümüz dünyasında hayatiyetlerini devam ettirmektedir. Genel olarak diller özellikle de günümüz modern dünyasında- iki türlü kullanıma sahiplerdir. Bu iki kullanımı Yazı Dili Konuşma Dili; Resmi Dil Halk Dili; Kurala Bağlı Dil Kurala Bağlı Olmayan Dil; Medya Dili Sokak Dili gibi farklı şekillerde isimlendirebiliriz. Adına ne deni- Çukurova Üni. Đlâhiyat Fakültesi Arap Dili ve Belâğâtı Anabilim Dalı, e-posta: Yrd. Doç. Dr. Musa ALP lirse denilsin, önemli olan her dilin iki yönünün bulunduğudur. Dilin kendi içerisinde farklılaşmasının en iyi örneği Arapçada kendini göstermektedir. Kuran dili olan Fasih Arapça ile halkın konuştuğu dil olan Avamca (Halk Arapçası) arasındaki fark oldukça büyüktür. Hiç okula gitmemiş, okuma yazma bilmeyen bir kişinin Kuranı ya da yazılı basın dilini anlaması neredeyse imkânsızdır. Bu bağlamda dünya dil ailelerine kısaca değinerek konuya girmenin faydalı olacağı kanaatindeyiz. 1- Hint-Avrupa Dil Ailesi (Indo Europeenne) a- Avrupa Kolu b- Asya Kolu 2- Hami-Sami Dilleri Ailesi (Chamito Semitiquis) a- Sami dilleri b- Mısır dilleri c- Libya ve Berberi Dilleri 1 3- Çin Tibet Dilleri Ailesi a- Bantu Dil Ailesi b- Kafkas Dilleri c- Ural Dil Ailesi 4- Altay Dil Ailesi 2 Her ne kadar net sayı vermek zor olsa da 2000 yıllar itibarıyla dünyada en çok konuşulan diller ve konuşanlarının sayısı şu şekildedir: Đngilizce (330 milyon) Đspanyolca (300 milyon) Hindi/Urdu (250 milyon) 1 Subhî es-sâlih, Dirâsât fî Fıkhi l-luğa, Daru l-đlmi Li l-melâyîn, 14. Baskı, Beyrut, 1994, s George Weber in The World s 10 Most Influential Languages/Dünya nın En Etkili On Dili s.3-5, (http://www.usefoundation.org.) Ayrıca bkz. Türkiye ve Sami Diller, Avram Galanti Osmalıcadan Sadeleştiren, Musa YILDIZ, Nurettin CEVĐZ; NÜSHA, Yıl: IV, Sayı: 15, Güz, 2004, s Tek Dilli ve Đki Dilli Sözlükler (Arapça-Türkçe) Arapça (250 milyon) Türkçe ve lehçeleri (200 milyon) Bengalce (185 milyon) Portekizce (160 milyon) Rusça (125 milyon) Japonca (125 milyon) Almanca (100 milyon) Pencabi (90 milyon) Fransızca (75 milyon) Bu dillerin konuşulduğu ülkelerin sayısı da şu şekildedir: Đngilizce (115) Fransızca (35) Arapça (24) Đspanyolca (20) Rusça (16) Türkçe ve lehçeleri (12) Almanca (9) Portekizce (5) Hintçe Urduca (2) Bengalce (1) Japonca (1) 89 Yrd. Doç. Dr. Musa ALP 5- Bir Dil Olarak Arapça Günümüzde Arapça üç kıtada geniş bir coğrafyada konuşulmakta olup en eski Arapça isimlerin M.Ö. IX.-VII. yüzyıllarda yazıldığı bilinmektedir. Geçmişte olduğu gibi günümüzde de Asya, Afrika (kısmen Avrupa) kıtalarında anadil olarak Arapçayı konuşan 250 milyon civarında insan bulunmaktadır 3. SAMĐ DĐLLER Güney Batı Sami Diller BATI SAMĐ DĐLLER Kuzey Batı Sami Diller DOĞU SAMĐ DĐLLER Akadça Arapça Habeşçe Kenan Dilleri Âram D. Bâbil D. Âsur D. 1. Đbranca *Tevrat Devri Đbrancası *Son Devre Đbrancası *Yeni Đbranca 2.Fenike Dili 3.Moab Dili 1.Doğu Aramcası *Süryanca *Bâbil Aramcası *Manda Dili 2.Batı Aramcası * Nabat Dili * Palmyra Dili * Filistin Yahudi Aramcası * Samari Aramcası * Filistin Đsevi Aramcası 3 Geniş bilgi için bkz. es-sâlih, a.g.e. s. 52 vd. 90 Tek Dilli ve Đki Dilli Sözlükler (Arapça-Türkçe) A- Çalışmanın Sınırlandırılması: Biz bu çalışmamızda Kur an Dili ya da Resmi Dil olarak bilinen kurallı Fasih Arapça ile halk (sokak) dili olarak bilinen ve lehçe diye de adlandırılan kuralsız Arapçayı ele alacağız. Bu bir teorik ya da tecrübî çalışma olmayıp bir alan çalışmasıdır. Halkın arasında dolaşarak onlarla birebir görüşerek tespit ve değerlendirmeler yapılacaktır. Suriye- Ürdün merkezli, Lübnan-Filistin destekli bölgeler seçilmiştir. Zaman zaman bu ülkelerde bulunan özellikle bazı körfez ülkeleri vatandaşları ile de karşılaştırma yapılarak örnekler zenginleştirilmiştir. Arapların lehçelerinin çokluğu ve çeşitliliği nedeniyle konunun sınırlandırılması çok zor olan bir çalışma olacağından özellikle Suriye-Ürdün bölgesi ile sınırlandırılmaya çalışılacaktır. Dünya dilleri arasında Arapçaya kısaca değinilerek en çok konuşulan dünya dillerinden bahsedilecek ve bir dil olarak Arapçanın iki yönü ele alınacaktır. Bunun yanında Arapçanın Kuran dili olmasına rağmen konuşma ve yazısı arasında farklılık gösterdiği vurgulanacaktır. Dolayısıyla sonuçta Fushâ ve Avamca örnekleriyle ele alınacak ve bunların kullanıldıkları alanların sıralaması yapılacaktır. Bazı ifade ve deyimlerle konu desteklenecek, fasih kalıbında değişikliğe uğramış olan bazı örnekler verilecektir. Kuralların nasıl ihmal edildiği ortaya konulmaya çalışılacaktır. Bunun yanında özellikle zamirler, fiil çekimleri, olumsuz yapılar ile bazı önemli gördüğümüz kelimeler ve cümleler üzerinde durulacaktır. Bütün bunların yanında biz Türkler bir yabancı dil olarak Arapça öğretirken Fushâ (Fasîh) Arapçanın yanında Avamca (Halk Arapçası) da öğretmeli miyiz? Eğer öğretecek isek hangi bölge halkının lehçesini öğreteceğiz ve sınırları nedir? Ya da hem Fusha hem de Avamcayı bir arada mı öğretmeliyiz? vb sorular gündeme alınacak ve kendi bakış açımızdan değerlendirilecektir. B- Din Dili Olarak Arapça Sami Dillerin Güney kolundan olan Arapça Kuran ve Đslam sayesinde kurallaşarak büyük bir gelişme ve yayılma göstermiştir. Dolayısıyla Arapça din dili olarak Asya ve Afrika da birçok toplumun dili olarak kullanılmaya başlamıştır. Bir nevi şiir dili olan ve çeşitli kabile lehçelerinden türemiş olan Đslam dan önceki Klasik Arapçanın yerini Kuran Arapçası almıştır. Đslam öncesi bazı kabile lehçeleri, Đslam fetihleri ile birlikte Arap Yarımadası dışında yayılarak Irak, Çad, Fas, Cezayir gibi yerlerdeki konuşulan lehçelere temel oluşturmuştur. 91 Yrd. Doç. Dr. Musa ALP Din dili olarak Arapçayı bir şekilde kullanan ülkelerin haritası: Kur an Arapçasının grameri Fasih Arapçanın da temeli olmuş ve hicri 1. asırdan itibaren kuralları tartışılarak yazıya geçirilmiştir. Ebu l-esved ed-duelî, Hz Ali nin yol göstermesi ve talebiyle Kur an a nokta ve hareke koyan ve Arapçanın gramerini oluşturan ilk kişi olarak kabul edilir. Arapların batıya (Batı Afrika/Mağrib ve Endülüs/Đspanya) yönelmesi ile de Arapça modern bir hal alarak bugün Modern Arapça dediğimiz bir dili oluşturmuştur. C- Konuşma Dili ve Yazı Dili Olarak Arapça: Arapça, Đslam gelinceye kadar farklı lehçeler şeklinde başta Hicaz, Şam ve Filistin bölgelerinde konuşulmakta idi. Bazı istisnalar dışında bölge insanları arasında sözlü gelenek vardı. Yeni bir din olan Đslam ın kitabı Kuran ın dili de tabii olarak bölge insanının ve Peygamberin dili olan Arapçaydı. Kuran, zamanın geleneklerine göre sözlü olarak indirilmiştir. Ağırlıklı olarak ezberletilmiş, az da olsa özel kişilerce çeşitli malzemelere yazdırılmıştır. Đslam Peygamberinin vefatından sonra Đslam ın hızla yayılması, parçalar halinde bulunan Kuran metinlerin toplanmasını zorunlu kılmıştır. Kuran, Kureyş lehçesi esas alınarak yazılı metin haline getirilmiştir. Bu toplama işini Arap lehçelerini en iyi bilen sahabeler 92 Tek Dilli ve Đki Dilli Sözlükler (Arapça-Türkçe) yapmıştır. Đslam öncesi mevcut olan bazı yazılı şiir metinlerine ilaveten yepyeni bir kitap ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla Đslam ile birlikte okuma yazma bilenlerin sayısındaki artışa paralel olarak yazılı Arapça geleneği oluşmuştur. Kuran ın metinleşmesinden sonra sözlü gelenek halinde bulunan hadisler de toplanarak yazılmaya (tedvin) başlamıştır. Birkaç istisna dışında hadislerin tamamı Kuran Arapçasının gramerine göre yazılmıştır. Şunu da belirtelim ki Đslam a giren Arap olsun veya olmasın yeni kavimlere dini öğretme çabaları da yazılı Arapçanın gelişmesine katkıda bulunmuştur. 1- Fushâ: Kuran, Araplar arasında lehçeler üstü ortak bir dil oluşturmuştur. Đşte bu dile de Fasih Arapça ya da Fushâ denilmektedir. الفصاحة/ Fesâhat mastarından türemiş olan الف ص ح ي/ fushâ en açık, net ve anlaşılır olmak anlamına gelen ism-i tafdilinin dişili olup أ ف ص ح sıfat olarak kullanılmaktadır. Fakat zamanla bazı sıfatlar mevsûfun (nitelediği ismin) yerine geçebilir kuralına binaen isim olarak tek başına kullanılır olmuştur. Fasih /العربي ة Arapça الف ص ح ى Arapça) Fushâ /الف ص ح ى (Fasih Fakat fasîh/ الف ص يح ve الف ص يح ة/ fasîha tek başlarına kullanılmayıp Arapالعربية/ ça ile kullanılır. Fasih /العربي Arapça الف ص يح Arapça) Fushâ /الع ر ب ي ة (Fasih الف ص يح ة Fushâ Kur an sayesinde varlığını sürdürebilmiştir. Modern dünyada Fushâ sadece özel durumlarda kullanılmaktadır. 2- Avamca (Âmmice): Avamca/,العام ي ة halk, genel, umum, kamu anlamlarına gelen الع ام isminin nispet eki ya/ ي almış hali olup Fushâ gibi- sıfatı olduğu (mevsûfunun) ismin yerine kullanılmaktadır. /الع ر ب ي ة el-luğatu l-âmiyye yerine biz Türkçe karşılık olarak Avamca terimini kullanmayı tercih ettik. Araplar Avamca/ العام ي ة yerine Lehçe/ الل ه ج ة terimini de kullanmaktadır. Günümüzde lehçe tabiri; 93 Yrd. Doç. Dr. Musa ALP Kabileler için له ج ة الح م دان (Hamdân Lehçesi) Köyler için له ج ة ك ف رثوم (Kefrusûm Lehçesi) Kasabalar için له ج ة صريخ (Sarih Lehçesi) Şehirler Đçin لهجة عم ان (Amman Lehçesi) Bölgeler için لهجة الجن وب (Cenûb lehçesi) Ülkeler için له ج ة ع م ان (Umman Lehçesi) Geniş Bölgeler için له ج ة الحجاز (Hicaz lehçesi) şeklinde kullanılmaktadır. Đslam, kabileciliği yasaklamış olmasına rağmen kabile lehçeleri baki kalmıştır. Din dili, kısmen de edebi dil Araplar arasında ortak olmasına karşın sözlü dil olarak -özellikle de okuma yazma oranının düşük olduğunu göz önüne alacak olursak- halk dili anlamına gelen Avamca varlığını sürdürmüştür. Arapların Asya da ve Afrika da fethettikleri topraklardaki milletler Arapçayı kabul etmişlerdir. Bir yandan bu milletlerin konuştukları dillerinin etkileri, diğer yandan Arapçanın zamanın olumsuz etkilerine maruz kalarak geçirdiği değişiklikler yüzünden, konuşulan Arapça o kadar çok değişmiştir ki, sayıları çok fazla olan Arap lehçeleri oldukça enteresan örnekler oluştururlar. 4 Arapçada Sen ne yaptın? cümlesi Mâ(zâ) amilte? veya Eyye şey in amilte şekillerinden biriyle ifade olunur. Mısır lehçesinden aynı cümleyi ifade etmek için ikinci şekildeki şey atıldıktan ve eyy kelimesindeki y telaffuzdan düşürüldükten sonra kalan elif, amilte kelimesinin sonuna konularak amilte e şeklini alır. Mevcut Arapça lehçelerinden hiçbirinde olmayan bu takdim-tehir durumu Kıptîceden etkilenerek meydana geliyor. Arapçada yekûlu kelimesi muzâri müfred, gâ ib kipindedir. Suriye lehçesinde bu kelimenin önüne fazla bir bi eklenerek bi yekûl olur. Telaffuzda bu kelimenin kaf ı düşer. Bu ya Kürtçedeki ya da Aramcadaki istemek anlamına gelen be a fiilinden alındığı düşünülmektedir. 5 4 Türkiye ve Sami Diller, Avram Galanti Osmalıcadan Sadeleştiren, Musa Yıldız, Nurettin Ceviz; Nüsha, Yıl: IV, Sayı: 15, Güz, 2004, s A.g. makale, s Tek Dilli ve Đki Dilli Sözlükler (Arapça-Türkçe) Günümüz modern yaşamında halkın tamamına yakını Avamca dediğimiz halk dilini konuştuğu inkâr edilemez bir gerçekliktir. D- Fushâ ve Avamcanın Olarak Kullanıldığı Yerler a- Fushâ Camiler: Hutbe ve vaazlar Dini ve siyasi söylevler Resmi yazılı belgeler Yazılı basın Televizyon Haber Tartışma Çizgi film Yabancı filmler Yabancı dilden çeviriler Simültane çeviriler Sempozyum gibi ilmi toplantılar Bir kısım okul dersleri Resmi tören konuşmaları Ölüm Nikâh Düğün Cenaze 95 Yrd. Doç. Dr. Musa ALP b- Avamca: Okuma yazma bilmeyen halk Çarşı-pazar esnafı Çoğu okul dersleri Aile arası konuşmalar Küfür ve kaba kullanımlar Đstihza ifadeleri Şarkılar (%90 oranında) Yöresel Arap yapımı filmler E- Karşılaştırmalı Fushâ ve Avamca Örnekleri: a- Sesinde (Esvat) Değişiklik Olanlar: az kakp kalem mukim giden gelen geliyor su O ki.. Yok/değil Şimdi ق ل يل ق ل ب ق ل م أل يل أ ل ب ألم (elîl) (elb) (elem) م ي يم (muîm) راي ح (râyih) ج اي ي (câyî) يج ي (بج ي)( yaci/becî ) ماي م ي ه (mây/miyye) الي / ي ل ي (ellî) (mû/mış) (kalîl) (kalb) (kalem م ق يم (mukîm) راي ح (râih) ج اي ي (câî) (yecîu) يج يي ماء (mâ ) الذي/التي (ellezî/elltî) ليس / غير موجود مو / م ش (leyse / ğayr mevcûd) هذه الساعة (hazihi s-sâ)) ل س ه / ه س ه( lisse/hesse ) 96 Tek Dilli ve Đki Dilli Sözlükler (Arapça-Türkçe) b- Harfleri Eksilen ya da Fazlalaşanlar: ك ي ف ك (keyfek) أ ي ش /أ يش (eyş/eş) ع (ب د يروح ع عمان) (a ) في (fî) ما ف يش fîş) (mâ ما ب ع ر ف ش ba rifiş) (mâ (şeb) ش ب ييك ت ب و( yîktubû ) Nasılsın? Hangisi? üzerinde içinde (var) yok Bir şey bilmiyorum genç yazıyorlar كيف حالك hâluke) (keyfe أ ي ش ىء ( şey (eyyu ع ل ى ( alâ) ف يه /ف يها (fîhi/fîhâ) ليس فيه شي şey ) (leyse fîhi ما أ ع ر ف ش ي ي ا şeyen) (lâ a rifu ش اب (şâbb) ي ك ت ب ون (yektubûne) c- Yöre ya da Ülkelere Has Kullanımlar: Avamca ر ج ل (racûl) S. Arabistan ر ك ل (ragul) Umman ر ك ل (rakıl) Mısır ز ل م ي (zelami) Ürdün (Đrbid-Amman) ر ج ل( racûl ) Ürdün (Mafrak) Adam Adam Adam Adam Fusha ر ج ل (racûl) ر ج ل (racûl) ر ج ل (racûl) ر ج ل( racûl ) شو أخبار (? ahbâr Nasılsın/Ne haber? (şu Ürdün/Suriye/Lübnan شو علوم (? ulûm Nasılsın/Ne haber? (şû Umman (tamam) Suriye (çok iyiyim) Ürdün Nasılsın? Nasılsın? iyi (çok) iyiyim ماذا تفعل (كيف حالك ) ماذا تفعل (كيف حالك ) حسنا تم ام (hasenen) بخير hayr) (bi تم ام 97 Yrd. Doç. Dr. Musa ALP Müzekker (bay) birine soru sorarken: ماذا تريد Ne istiyorsun? Şam Kuveyt Bahreyn S.Arabistan شو بدك (şû biddek) ش ن و ت بي (şenû tebî) أ ش تبغ ي (eştebğî) إ ش ت ب غ ي (iştebğa) Müennes(bayan) birine soru sorarken: ( ماذا تريدين Ne istiyorsun?) Şam Kuveyt Bahreyn S.Arabistan شو بد ك (şû biddeki) ش ن و ت بين (şenû tebîn) أ ش تبغ ين (eştebğîn) إ ش ت ب غ ين (iştebğîn) Cevap verirken: أريد Đstiyorum Şam Kuveyt Bahreyn S.Arabistan ب د ي (biddî) أ بغ ى (ebğâ) أ ب غ ي (ebğî) أ بي (ebî) / ما بك ( Ne oldu? / Nen var? (ما بك Müzekker (bay) Müennes (bayan) (şufîk) Şam Bölgesi شو فيك شو ف يك fîki) (şû Kuveyt- A.Arabistan- Bahreyn-Katar Umman أ ش بالك ا ش ف يك ( işfîk ) (eşbalek) اش ف يش ( Bahreyn ) (işfîş) ا ش بلاج ( Katar (işbâlec) (Kuveyt شو أخبارك (şû ahbârak?) Şam Kuveyt-Bahreyn ش لونك (şilûnek?) S.Arabistan- Umman اشلونك (işlûnek?) Filistin ve Ürdün fellahları (çiftçi) arasında sadece bayanlar için: ج ي ف ح الج (nasılsın?) / çeyf hâlec B.Arap Emirlikleri شخبار ك (şehbârak?) d- Uydurma Kurallar ve Kural Đhlalleri gideceğim سوف/سا ذهب gideceğim سوف/سا ذهب bilmiyorum ب د ر ح (biddîruh) (mû/mış a rif) ر ح أ ر وح (raherûh) ب د ي ر وح - م و/م ش عارف لست بعارف 98 Tek Dilli ve Đki Dilli Sözlükler (Arapça-Türkçe) duymak istemiyorum elektrikçi kuvvetli bak/anla/gör de Muhammed e salavat ما ب د ي أسم ع esma ) (mâ biddî ك ه ر بج ي (kehrabcî) ق و ت ل و/ي (kuvvetlî) ش وف (şûf) ق ول (kûl) صل ي ع محمد Muhammed) (sallî a لا أريد أن أسمعك كهرباي ي قوي أنظر قل صل على محمد Aslı Fusha olup da Resmi dilde Kullanılmadığı için Avamca Sayılan Kullanımlar: اس تن bekle (istenni) ا ن ت ظ ر س ك ر (sekkir) kapat أ غ ل ق جم يل/بخير ك و ي س (kuveys) iyi/güzel داخ ل/في الداخل ج و ه ) (cuvva iç/içeri ب ر ه (berre) dış/dışarı خار ج/قي الخار ج ر / ش اه د (ا ن ظ ر ( ش وف (ش ف (şuf)( bak ب ك ر ة (bukra) yarın غ دا البار ح ه / ا م بارحه( el-bariha ) dün أ م س ل قيت (ل ك ي ت (lakıyt)( buldum و ج د ت e- Genel Anlamda Zamirler Fushada zamirler هو هي أنت انت أنا Avamcada Zamirler ه و ه ي ه هما هما أنتما أنتما نح ن هم و هم و هم ه ن أنتم أنت م نحن هم و هم و 99 Yrd. Doç. Dr. Musa ALP إ نت ه إنتي أنا/أني إن ت و إنت و إنت و إنت و إ ح نا/ح ن ا/نح نة إ ح نا/ح ن ا/ نح نة Fushada zamir sayısı 13 iken Avamcada 8 adettir. تصريف الفعل الماضي / Çekimi f- Olumlu Mazi (Geçmiş Zaman) إ ن ت ه ك ت ب ت إ نتي ك ت ب ت ه ي ه/ه ي ا ك ت ب ت أنا/أني ك ت ب ت أ ن ت و ك ت ب ت و أ ن ت و ك ت ب ت و أ ن ت و ك ت ب ت و ه و ك ت ب إح نا/ح ن ا ك ت بن Sen yazdın Sen (bayan) yazdın O (bayan) yazdı Ben yazdım Siz (ikiniz) yazdınız Siz yazdınız Siz yazdınız O yazdı Biz yazdık أنت كتبت أنت كتبت ه ي كتبت أنا ك تب ت أنت ما كتب ت م ا أ ن ت م ك ت ب ت م أ نتن ك ت ب تن ه و ك ت ب نح ن كتب ن ا 1 هو ك ت ب هي ك ت ب ت 2 أ ن ت ك ت ب ت 3 أ ن ت ك ت ب ت 4 أ نا ك ت ب ت 5 هما ك ت ب ا 6 هم ا ك ت ب ت ا 7 أ ن ت ما ك ت ب ت ما أ ن ت ما ك ت ب ت ما نح ن ك ت ب ن ا 9 هم ك ت ب وا ه ن ك ت بن أ ن ت م ك ت ب ت م أ ن تن ك ت ب تن ه و ك ت ب 1 هي ا ك ت ب ت 2 أ ن ت ك ت ب ت إ ن ت ك ت ب ت أ نا/إني ك ت ب ت هم و ك ت ب و هم و ك ت ب و أ ن ت و ك ت ب ت و أ ن ت و ك ت ب ت و إ ح نا ك ت بن هم و ك ت ب و 3 هم و ك ت ب و أ ن ت و ك ت ب ت و أ ن ت و ك ت ب ت و Tek Dilli ve Đki Dilli Sözlükler (Arapça-Türkçe) (هو ما ب ر د هو لم ي ر د) Genel olarak Avamcada sadece ما ile yapılan olumsuz kipler kullanılmaktadır. Fakat bazen هو لم ي ر د ifadesinde olduğu gibi لم ile de olumsuz mazi yapılmaktadır. تصريف الا ف عال المضارعة/ g- Olumlu Geniş Zaman (Muzari) Fiil Çekimi Avamca Sen biliyorsun Sen (bayan) biliyorsun O biliyor O (bayan) biliyor Ben biliyorum Fusha أنت ت ع ر ف أنت ت ع ر ف ين ه و ت ع ر ف ه ي ت ع ر ف أنا أ ع ر ف إ ن ت ه بي ت ع ر ف إ نتي ب ت ع ر في ه و ب يع ر ف ه ي ه/ه ي ا ب ت ع ر ف أنا/أني ب ع ر ف أنت ما ت ع ر ف ان أ ن ت م ت ع ر ف ون Siz biliyorsunuz أ ن ت و ب ت ع ر ف و أ نتن ت ع ر ف ن Onlar (ikisi) biliyor Onlar (ikisi/bayan) biliyor Onlar biliyor Onlar (bayan) biliyor Biz biliyoruz هم ا ي ع ر ف ان هم ا ت ع ر ف ان ه م ي ع ر ف ون ه ن ي ع ر ف ن نح ن ن ع ر ف هم ا/هم و ب يع ر ف و هم ا/هم و ب يع ر ف و هم و ب يع ر ف و ه ن ا/هم و ب يع ر ف و إح نا/ح ن ا ب ن ع ر ف ن ف ي تصريف الفعل المضارع الم h- Olumsuz Geniş Zaman (Muzari) Çekimi Fusha هو لا/ما ي ع ر ف 1 هي لا/ما ت ع ر ف 2 أ ن ت لا/ما ت ع ر ف 2 ين 3 أن ت لا/ما ت ع ر ف أ نا لا/ما أ ع ر ف 4 هما لا/ما ي ع ر ف ان هما لا/ما ت ع ر ف ان أ ن ت ما لا/ما ت ع ر ف ان أ ن ت ما لا/ما ت ع ر ف ان نح ن لا/ما ن ع ر ف هم لا/ما ت ع ر ف ون ه ن لا/ما ي ع ر ف ن أ ن ت م لا/ما ت ع ر ف ون أ ن تن لا/ما ت ع ر ف ن Yrd. Doç. Dr. Musa ALP هم و ما ب يع ر ف و هم و ما ب ي ع ر ف و 5 (hummû mâ bîya rifû) هم و ما ب ي ع ر ف و 5 (hummû mâ bîya rifû) أ ن ت و ما ب ت ع ر ف و 6 (entû mâ bîta rifû) أ ن ت و ما ب ت ع ر ف و 6 (entû mâ bîta rifû)) 5 (hummû mâ bîya rifû) هم و ما ب ي ع ر ف و 5 (hummû mâ bîya rifû) أ ن ت و ما ب ت ع ر ف و 6 (entû mâ bîta rifû) أ ن ت و ما ب ت ع ر ف و 6 (entû mâ bîta rifû) إ ح نا ما ب ن ع ر ف 2 (ihnâ mâ bîta rif) Avamca ه و ما ب يع ر ف 1 (huvva mâ bîta rif) هي ا ما ب ت ع ر ف (hiyya 2 mâ bita rif) أن ت ما ب ت ع ر ف 3 (inta mâ bîta rif) إ ن ت ما ب ت ع ر في 2 (inti mâ bîta rifî) أ نا/إني ما ب ع ر ف 4 (ena/eni mâ ba rif) تصريف الفعل للاستقبال / Çekimi i- Olumlu Gelecek Zaman Fusha هو س/سوف ي ع ر ف هي س/سوف ت ع ر ف أ ن ت س/سوف ت ع ر ف أن ت س/سوف ت ع ر ف ين أ نا س/سوف أ ع ر ف 4 هما س/سوف ي ع ر ف ان هما س/سوف ت ع ر ف ان أ ن ت ما س/سوف ت ع ر ف ان أ ن ت ما س/سوف ت ع ر ف ان نح ن س/سوف ن ع ر ف هم س/سوف ت ع ر ف ون ه ن س/سوف ي ع ر ف ن أ ن ت م س/سوف ت ع ر ف ون أ ن تن س/سوف ت ع ر ف ن هم و ر اح يع ر ف و هم و ر اح يع ر ف و 5 (rah ya rifû) هم و ر اح يع ر ف و 5 (rah ya rifû) أ ن ت و ر اح ت ع ر ف و 6 (rah ta rifu) أ ن ت و ر اح ت ع ر ف و 6 (rah ta rifu) (rah ya rifû) هم و ر اح يع ر ف و 5 (rah ya rifû) أ ن ت و ر اح ت ع ر ف و 6 (rah ta rifu) أ ن ت و ر اح ت ع ر ف و 6 (rah ta rifu) إ ح نا ر اح ن ع ر ف 2 (rah na rif) Avamca (a) ه و ر اح يع ر ف 1 (rah ya rif) هي ا ر اح بت ع ر ف 2 (rah bita rif) أ ن ت ر اح
