Transcript
1. Narodziny III Rzeszy – historia faszystowskich Niemiec do wybuchu wojny a. 1. Cele lekcji i. a) Wiadomości Uczeń:
zna genezę upadku Republiki Weimarskiej,
zna sylwetkę Adolfa Hitlera,
wie, czym był nazizm,
wie, co to jest ustrój totalitarny,
zna historię III Rzeszy do momentu wybuchu II wojny światowej,
zna daty stanowiące początek i koniec istnienia III Rzeszy.
ii. b) Umiejętności Uczeń:
analizuje okoliczności, które pozwoliły Hitlerowi na objęcie dyktatorskich rządów,
charakteryzuje system totalitarny,
omawia formy funkcjonowania państwa oraz relacje na linii: władza – społeczeństwo w państwie totalitarnym,
analizuje drogę, która poprowadziła Niemcy od demokracji do totalitaryzmu,
dyskutuje o odpowiedzialności narodu za ustrój polityczny państwa.
b. 2. Metoda i forma pracy W formie wykładu: nauczyciel przedstawia okoliczności dojścia Hitlera do władzy i rządy nazistów w latach 1933-1939. W formie referatu: wybrany uczeń prezentuje biografię Adolfa Hitlera. Metoda problemowa: uczniowie dyskutują na temat przyczyn zwycięstwa ideologii nazistowskiej w Niemczech w latach 30. minionego stulecia.
c. 3. Środki dydaktyczne Film dokumentalny przedstawiający A. Hitlera.
d. 4. Przebieg lekcji i. a) Faza przygotowawcza Nauczyciel zarysowuje okoliczności, które doprowadziły do upadku Republiki Weimarskiej i objęcia władzy przez Hitlera. Przedstawia wydarzenia i fakty, które wyniosły Hitlera do
funkcji kanclerza Niemiec. Uczniowie zapisują datę, która stanowi cezurę pomiędzy Republiką Weimarską a III Rzeszą.
ii. b) Faza realizacyjna Jeden z uczniów w formie referatu prezentuje biografię Adolfa Hitlera od czasów dzieciństwa do roku 1933. Uczniowie oglądają fragment filmu dokumentalnego przedstawiający przemawiającego A. Hitlera. Zastanawiają się nad cechami osobowości, które pozwoliły mu zdobyć władzę dyktatorską. Uczniowie dzielą się swoimi wiadomościami na temat ideologii nazistowskiej. Nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów, którzy zapamiętują najważniejsze założenia i cele formułowane przez nazistów. Nauczyciel opisuje sytuację wewnętrzną III Rzeszy (gospodarka, życie społeczne), przedstawia charakter funkcjonowania władzy. Uczniowie na podstawie własnych wiadomości tłumaczą, czym jest ustrój totalitarny. Nauczyciel omawia politykę zagraniczną III Rzeszy. Opowiada, jak Niemcy wykorzystywali niezdecydowanie Zachodu wobec łamania przez nie postanowień traktatowych.
iii. c) Faza podsumowująca Uczniowie zastanawiają się nad przyczynami, które doprowadziły do objęcia władzy przez nazistów i ustanowienia rządów dyktatorskich w Niemczech. Nauczyciel podkreśla, że Hitler funkcję kanclerza osiągnął w ramach reguł demokratycznego państwa. Uczniowie zastanawiają się nad konsekwencjami i wnioskami płynącymi z powyższego faktu (m.in. nad odpowiedzialnością społeczeństwa niemieckiego za powstanie państwa nazistowskiego oraz nad specyfiką demokracji, która daje wolność narodowi, ale nie gwarantuje mu dobrego jej wykorzystania).
e. 5. Bibliografia 1. Bullock A., Hitler. Studium tyranii, przekł. T. Evert, Iskry, Warszawa 1997. 2. Davies N., Europa, przekł. E. Tabakowska, Znak, Kraków 1999. 3. Rees L, Naziści. Ostrzeżenie historii, przekł. S. Kędzierski, Prószyński i S-ka, Warszawa 2005. 4. Ryszka F., Noc i mgła. Niemcy w okresie hitlerowskim, wyd. 3. zm. i uzup., Książka i Wiedza, Warszawa 1997.
f. 6. Załączniki i. Zadanie domowe „Demokracja ma sama w sobie niewiele zalet: jest tak samo dobra lub tak samo zła, jak zasady ludzi, którzy ją uprawiają. W rękach ludzi liberalnych i tolerancyjnych przyniesie rządy tolerancyjne i liberalne. W rękach kanibali – rządy kanibali”. W oparciu o wiadomości z lekcji skomentuj pisemnie powyższe słowa Normana Daviesa. Praca powinna liczyć około 500 słów.
g. 7. Czas trwania lekcji 45 minut
h. 8. Uwagi do scenariusza Lekcja ma charakter zarówno poznawczy, jak i problemowo-poszukujący. Ma ona przybliżyć uczniom okoliczności powstania i funkcjonowania III Rzeszy, ale również powinna uwrażliwić ich na fakt, że demokracja nie jest dana raz na zawsze, a jej kształt i kondycja zależy wyłącznie od nas samych.
