Transcript
Instytut of Meteorologii i Gospodarki Wodnej - PIB Oddział Morski w Gdyni
Narzędzia kontroli poziomu eutrofizacji ujęte w Dyrektywie ws. Strategii Morskiej
Elżbieta Łysiak-Pastuszak
SGGW, Centrum Wodne, Warszawa , 17.04.2015
Plan prezentacji Dopływ substancji biogennych do Bałtyku Wprowadzenie do RDSM Narzędzia kontroli poziomu eutrofizacji: - kryteria, cele środowiskowe, wskaźniki Ocena stanu eutrofizacji w roku 2014
Dopływ substancji biogennych do Bałtyku Dopływ rzeczny i ze źródeł punktowych w 2010 r.: 758 000 ton N 34 500 ton P Updated Fifth Baltic Sea Pollution Load Compilation (PLC-5.5)
Depozycja atmosferyczna w 2010 r.: 219 000 ton N 1700 ton P
Całkowity ładunek (znormalizowany) w 2010 r.:
HELCOM, 2015
802 000 ton N
32 200 ton P
Redukcja dopływu; względem 1997-2003 9% N – 81 000 ton 10% P – 3 800 ton
Ramowa Dyrektywa w sprawie Strategii Morskiej (RDSM) 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiająca ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki w odniesieniu do środowiska morskiego.
Cele RDSM Osiągnięcie do 2020 r. lub utrzymanie DOBREGO STANU ŚRODOWISKA (GES) morskiego zgodnie z harmonogramem ustanowionym przez Dyrektywę.
wstępna ocena stanu środowiska, określenie GES i celów środowiskowych, analiza społeczno-ekonomiczna
DATA
osiągnięcie dobrego stanu środowiska morskiego
program działań dla osiągnięcia dobrego stanu środowiska
2012 program monitoringu dla bieżących ocen
2014
2015
2016 wdrożenie programu działań
2020
Wskaźniki opisowe – deskryptory – cechy
kryteria,
wskaźniki i standardy metodologiczne [CIS - Commisssion decision 2010/477/EU]
C2 – gatunki obce
C1 – różnorodność biologiczna
C11 – podwodny hałas i inne źródła energii
C3 – komercyjnie eksploatowane gatunki ryb i mięczaków
C4 – łańcuchy pokarmowe
GES
C10 – śmieci w środowisku morskim
C5 – eutrofizacja
C9 – substancje szkodliwe w rybach i innych owocach morza
C6 – integralność dna morskiego C8 – substancje zanieczyszczające i efekty zanieczyszczeń
C7 – warunki hydrograficzne
C5 – Eutrofizacja i narzędzia kontroli Cel:
Do minimum ogranicza się eutrofizację wywołaną przez działalność Morze takie Bałtyckie człowieka, a w szczególności jej niekorzystne skutki, jak straty niezagrożone przez różnorodności biologicznej, degradację ekosystemu, szkodliwe zakwity glonów oraz niedobór tlenu w wodach przydennych. eutrofizację
Cel:
Poziom substancji biogennych nie Kryteria - Czynniki sprawcze - powoduje poziom substancji biogennych: stężenia N i P w kolumnie wody, negatywnych Cel: skutków Brak nadmiernego rozwoju glonów i - bezpośrednie skutki nadmiaru substancji biogennych: chlorofil-a, podwyższonych przezroczystość wody, Cel: stężeń chlorofilu-a w kolumnie wodyDobre natlenienie wód przydennych, brak negatywnych - skutki pośrednie nadmiaru substancji biogennych: tlen przy dnie, oddziaływań rośliny wieloletnie.
Wskaźniki i szczegółowe cele środowiskowe Czynniki sprawcze - poziom substancji biogennych: - stężenia azotu i fosforu w wodzie morskiej
Wskaźniki i szczegółowe cele środowiskowe Skutki bezpośrednie: - stężenia chlorofilu-a
- przezroczystość wody
ROK
ROK
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
0
2006
0
2005
0,2
2004
0,2
2006
0,57
2005
0,57
2004
0,8
SM1
0,8
2003
Ławica Słupska 0,95
2003
-glony oportunistyczne (SM1)
SM1
Klif Orłowski 0,95
Wskaźniki i szczegółowe cele środowiskowe Skutki pośrednie: - natlenienie wód przydennych - rośliny wieloletnie (SM1)
Ocena stanu eutrofizacji w 2014 r.
fot. M. Saniewski
fot. E. Cielątkowska
fot. M. Saniewski
fot. E. Andrulewicz
