Transcript
Onderwerp: OS Lerarenopleidingen van het ILS Kenmerk: 16/N131/fv Datum: 1 september 2016 Opleidingsstatuut voor de Bacheloropleidingen Opleiding tot leraar vo van de tweede graad van het Instituut voor Leraar en School van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen studiejaar Voltijdse varianten 1 Inhoud Inleiding 3 Deel 1 Studiegids 6 Deel 1a Studiegids Opleidingen tot leraar van de 2de graad voltijd Deel 2 Regelingen betreffende het onderwijs en de tentamens 49 Onderwijs- en examenregeling 2016/2017 Reglement examencommissies Faculteit Educatie voor de examencommissie van het Instituut voor Leraar en School (ILS) HAN reglement opleidingscommissies van de Bacheloropleidingen van de Faculteit Educatie Regeling Tentamenbureau Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en school opleidingen tot leraar van de tweede graad (HAN) Model-regeling Externe toezichthouders bij examens FED Deel 3 Beschrijving van het onderwijs 115 Separaat uitgewerkt per opleiding: Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad aardrijkskunde Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad biologie Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad Duits Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad economie Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad Engels Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad Frans Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad geschiedenis Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad natuurkunde Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad Nederlands Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad pedagogiek Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad scheikunde Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad wiskunde Bijlage 1 Begrippenlijst Opleidingsstatuut en Studentenstatuut 122 2 Inleiding In dit opleidingsstatuut geven wij je informatie over de gang van zaken tijdens je studie aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Je treft ook informatie aan over bijvoorbeeld de jaarplanning, uitgangspunten voor ons onderwijs, studieopbouw, ondersteunende faciliteiten, de examenregeling en de procedures met betrekking tot jouw rechtsbescherming. Volgens de wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW, artikel 7.59) dient een hbo-instelling een studentenstatuut vast te stellen en aan alle studenten bekend te maken. Het studentenstatuut bestaat uit twee delen: het instellingsspecifieke deel (dus: de HAN) en het opleidingsspecifieke deel (dus: de opleiding), zie figuur 1. Het instellingsspecifieke deel - we noemen dat het studentenstatuut - bevat een beschrijving van jouw rechten en plichten, zoals die voortvloeien uit de wet, en een overzicht van de regelingen die jouw rechten beschermen: een beschrijving van de procedures voor bezwaar en beroep binnen de instelling, een beschrijving van de beroepsrechten die zijn ontleend aan de WHW en andere wettelijke regelingen, en; een beschrijving van aanvullende procedures die door de HAN zijn getroffen ter bescherming van jouw rechten. Dit instellingspecifieke deel kun je terugvinden op HAN Insite. Het opleidingsspecifieke deel we noemen dat verder het opleidingsstatuut (OS) bestaat uit drie delen: 1. Studiegids. In de studiegids vind je informatie over de opbouw van de opleiding en over de beroepstaken en competenties die in je opleiding centraal staan. Verder krijg je informatie over de organisatie van de opleiding, de invulling van studieloopbaanbegeleiding en de faciliteiten die er binnen de opleiding, het instituut of de HAN voor jou zijn. Ook krijg je de algemene informatie die voor alle HAN-studenten geldt, zoals de jaarplanning, de vakanties en de tentamen- en herkansingsperiodes. 2. Regelingen betreffende het onderwijs en de tentamens. Hier vind je met name de regels voor de uitvoering van het onderwijs en de tentamens en examens. 3. Beschrijving van het onderwijs. In deel 3 vind je onder andere informatie over het curriculum van jouw opleiding, de onderwijseenheden en tentaminering, de integrale toetsen en de minoren van jouw opleiding. De informatie in dit deel hoort bij de Onderwijs- en examenregeling (OER) die in deel 2 van het opleidingsstatuut is gepresenteerd. 3 Figuur 1 Studentenstatuut en Opleidingsstatuut Algemene bepalingen Dit statuut is het opleidingsspecifieke deel van het studentenstatuut als bedoeld in artikel 7.59 lid 4 van de wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW), hierna te noemen opleidingsstatuut. Dit opleidingsstatuut is van toepassing op de voltijdse varianten van de opleidingen: Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad aardrijkskunde, Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad biologie, Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad Duits, Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad economie, Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad Engels, Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad Frans, Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad geschiedenis, Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad natuurkunde, Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad Nederlands, Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad pedagogiek, Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad scheikunde, Opleiding tot leraar vo van de 2 e graad wiskunde, hierna te noemen de opleidingen, in het studiejaar In dit opleidingsstatuut zijn jouw rechten en plichten enerzijds en van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen anderzijds zo goed mogelijk vastgelegd. Dit opleidingsstatuut omvat onder andere een beschrijving van de studieopbouw en de ondersteunende faciliteiten die je door de instelling worden aangeboden, de vastgestelde onderwijs- examenregeling en de procedures voor je rechtsbescherming in aanvulling op die van de instelling. Dit opleidingsstatuut is vastgesteld bij besluit van de faculteitsdirectie van 14 juli De faculteitsraad heeft op 30 juni 2016 ingestemd met de tekst van het opleidingsstatuut. Wijzigingen van dit opleidingsstatuut worden door de faculteitsdirectie bij afzonderlijk besluit vastgesteld. Wijzigingen gedurende het lopende studiejaar vinden uitsluitend plaats indien dit noodzakelijk is voor de bescherming van de belangen van studenten. Wijzigingen kunnen al eerder genomen beslissingen op basis van het opleidingsstatuut, of één van de daarin opgenomen reglementen, niet ten nadele van studenten beïnvloeden. De faculteitsdirectie draagt zorg voor een passende bekendmaking van dit opleidingsstatuut, de daarin opgenomen reglementen en van eventuele wijzigingen van deze documenten. Een belangstellende kan het opleidingsstatuut raadplegen op insite HAN en op de website van de HAN. Opleidingsstatuut HAN ILS Lerarenopleidingen Deel 1a Studiegids voltijd 1. Studeren bij het Instituut voor Leraar en School, HAN ILS 1.1. Het Instituut voor Leraar en School en de Faculteit Educatie Het Instituut voor Leraar en School, het ILS, omvat 12 lerarenopleidingen en de opleiding Opleidingskunde. Het ILS maakt deel uit van de Faculteit Educatie. De Faculteit Educatie verzorgt de bachelor- en masteropleidingen bij de HAN op het gebied van onderwijs en opleiden. In het kennisnetwerk van de Faculteit Educatie leren vak- en instituutsdocenten, didactici, trainers, lectoren, onderwijskundigen, opleidingskundigen, onderzoekers, practici uit het veld én studenten van elkaar en met elkaar. Afdelingen van de Faculteit Educatie zijn: Instituut voor Leraar en School: Lerarenopleidingen voortgezet onderwijs & middelbaar beroepsonderwijs en de opleiding Opleidingskunde Instituut HAN Pabo: Pabo Nijmegen en Pabo Arnhem Kenniscentrum Kwaliteit van Leren: het Kenniscentrum ontwikkelt op basis van toegepast onderzoek kennis en instrumenten die bijdragen aan de kwaliteit van leren in de beroepspraktijk en in het bachelor- en masteronderwijs van de hogeschool Het beroep leraar Je hebt gekozen voor een opleiding waarin je wordt opgeleid voor het beroep van leraar. Het is een veelzijdig en breed beroep waarin je naast lesgeven en begeleiden ook allerlei andere taken hebt. Zo overleg je bijvoorbeeld ook met collega s om te zorgen voor meer vakintegratie, voer je oudergesprekken en organiseer je school- en studiereizen voor de leerlingen. Je wordt opgeleid tot tweedegraads leraar om zowel in het voortgezet onderwijs (vo) als in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) werkzaam te kunnen zijn. Voortgezet onderwijs Het voortgezet onderwijs bereidt scholieren voor op de maatschappij in het algemeen en op vervolgstudies. Het omvat drie soorten onderwijs: - vmbo: voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs, alle niveaus en alle klassen/jaarlagen. - havo: hoger algemeen vormend onderwijs, tweedegraads gebied is klas 1 t/m 3. - vwo: voorbereidend wetenschappelijk onderwijs, tweedegraads gebied is klas 1 t/m 3. Middelbaar beroepsonderwijs Als tweedegraads leraar ben je bevoegd om in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo), niveau 1, 2, 3 en 4 les te geven. In het middelbaar beroepsonderwijs, dat gegeven wordt in ROC s/aoc s 1, worden deelnemers opgeleid voor een beroep. Dit kan variëren van automonteur tot secretaresse, van zelfstandig werkend kok tot hovenier. Kortom, de variëteit aan mbo-opleidingen is erg groot. Startbekwaam: doorgroeimogelijkheden Door de taken die je uitvoert en de rollen die je vervult, maak je een brede ontwikkeling door. Je leert om les te geven, te begeleiden, te structureren, mee te denken in schoolontwikkeling en te communiceren met collega s, werkveld en ouders. Dit zijn voorbeelden van taken/competenties die je ook kunt inzetten binnen andere functies, rollen en organisaties. Als leraar kun je ook doorgroeien naar andere functies in het onderwijs, bijvoorbeeld mentor, profielkeuzebegeleider, ict-coördinator, vakspecialist of decaan. Andere doorgroeimogelijkheden zijn richting het management, bijvoorbeeld op het gebied van onderwijsorganisatie en onderwijsvernieuwing. Aanvullend op je tweedegraads lerarenopleiding zou je er voor kunnen kiezen een eerstegraads opleiding te volgen. Hierdoor ben je inzetbaar binnen een nog breder onderwijsveld, namelijk de bovenbouw van havo en vwo 1 Regionale opleidingscentra / Agrarische opleidingscentra en het hbo. De Hogeschool van Arnhem en Nijmegen biedt op dit moment voor vier vakken een masteropleiding aan om een eerstegraads bevoegdheid te halen, namelijk de vakken Engels, Nederlands, economie en wiskunde. Kortom, met een baan in het onderwijs kun je je verbreden en verdiepen Uitgangspunten voor het onderwijs Het ILS leidt deskundige, creatieve en bevlogen leraren op die beschikken over gedegen kennis en een onderzoekende beroepshouding. De leraar die van het ILS komt streeft naar kwaliteit, is betrokken bij de ontwikkeling van de leerlingen en wil zich blijven ontwikkelen. Opleiden gebeurt in intensieve samenwerking met het werkveld. De lerarenopleidingen van HAN ILS zijn competentiegerichte hogere beroepsopleidingen. We vinden het van belang dat je niet alleen kennis vergaart en nieuwe inzichten verwerft, maar ook leert om deze kennis toe te passen in beroepssituaties. Dit geven we op het ILS vorm door te werken met praktijkgerichte opdrachten en door in ons onderwijs een sterke verbinding te maken met het werkplekleren. Zowel tijdens de vak(didactiek) lessen als de lessen onderwijskunde, drama en logopedie (spreken voor de klas), werk je aan de verschillende competenties die vereist zijn voor het beroep van leraar. We stellen hoge eisen aan de toekomstige leraren; we leiden leraren op die hun handelen kunnen onderbouwen vanuit een theoretische basis en vanuit een eigen visie. Leraren die kunnen reflecteren op hun handelen en niet alleen startbekwaam, maar ook doorgroeibekwaam zijn. In de opleiding is aandacht voor leren leren. We verwachten daarbij dat je jouw leren in toenemende mate zelf leert sturen. Je bent als hbo-student mede verantwoordelijk voor de kwaliteit van leren in de opleiding. We vragen daarbij van jou een actieve studiehouding, waarbij je leervragen stelt, aangeeft wat je nodig hebt om competenties te ontwikkelen en verantwoordelijkheid neemt voor jouw acties en resultaten en hierop reflecteert. Het onderwijs is zodanig ingericht dat in het begin van de opleiding je onderwijs strak gestructureerd en gepland is door de docenten. Naarmate de opleiding vordert, krijg je zelf steeds meer invloed op wat je gaat leren en hoe je gaat leren. Er wordt steeds meer zelfstandigheid van je verwacht. Bovendien neemt de complexiteit van taken en opdrachten in de loop van de opleiding toe. Middels studieloopbaanbegeleiding en door het bieden van keuzeruimte in de opleiding geven we je eigen voorkeuren, kenmerken en leerstijl de ruimte. Je kunt bijvoorbeeld in sommige onderwijseenheden kiezen uit verschillende opdrachten, in het werkplekleren kun je kiezen uit leerwerktaken en onderzoeksopdrachten. In de hoofdfase kies je een minor en in de eindfase krijg je meer ruimte om je eigen onderwijs in te richten en te werken aan jouw eigen leerdoelen. 1.4. Sociale veiligheid op het ILS Als student heb je een veilige leeromgeving nodig om jezelf te kunnen ontwikkelen tot leraar. Op het ILS besteden we aandacht aan het creëren van een dergelijke omgeving. We vinden het belangrijk dat zowel studenten als medewerkers tot hun recht komen in een veilige en open omgeving. Studenten en medewerkers nemen hierin gezamenlijk de verantwoordelijkheid. Een specifiek voorbeeld van een activiteit waarin sociale veiligheid centraal staat, is De week van de seksuele diversiteit die elk jaar op het programma staat van alle lerarenopleidingen Aanwezigheid Het aangaan van een opleiding betekent een contractuele verbinding met de opleiding van je keuze. Aanwezigheid in een beroepsopleiding is een vanzelfsprekendheid; je wordt geacht bij de onderwijsactiviteiten aanwezig te zijn. Mocht je door omstandigheden niet aanwezig kunnen tijdens een onderwijsactiviteit, dan bespreek je dat met de docent. 2. Opbouw van de bacheloropleiding De basisindeling voor elke bacheloropleiding bestaat uit een major (210 studiepunten) en een minor (30 studiepunten). De major is de hoofdrichting van de opleiding waarin je de beroepscompetenties ontwikkelt. De major heeft een studielast van 3,5 jaar. De minor is het deel van de opleiding waarin je jouw beroepscompetenties verbreedt of verdiept om je in jouw beroepsuitoefening te kunnen profileren. De minor heeft een studielast van een half jaar Structuur van de Major De lerarenopleiding bestaat uit drie opleidingsfases met een oplopend niveau: 1. Propedeutische fase (niveau 1, propedeutische fase) Hier speelt oriëntatie op het beroep en de studie een belangrijke rol: past dit beroep en deze opleiding bij je? Je maakt kennis met de opleiding en doet je eerste ervaring op in de praktijk (de stage). Tevens is het propedeusejaar het moment voor ons om, onder andere op basis van je studieresultaten, te bepalen of je op je plek zit bij deze opleiding. Je krijgt daarom aan het einde van het propedeusejaar een studieadvies. Als je je propedeuse haalt, dan ben je hoofdfasebekwaam. 2. Hoofdfase (niveau 2, postpropedeutische fase) Als duidelijk is dat de opleiding en het beroep bij je passen, ga je door met de hoofdfase van de opleiding. In de hoofdfase vindt de verdieping op het vak plaats, zowel qua kennis als didactiek. In deze fase vinden twee stages plaats waarin het accent ligt op het lesgeven, begeleiden en ontwerpen van onderwijsactiviteiten. Als je de hoofdfase hebt afgerond, dan ben je eindfasebekwaam. 3. Eindfase (niveau 3, postpropedeutische fase) In de eindfase van de opleiding staat het afstuderen centraal met daarbij de eindstage. Het draait hierin om het zelfstandig functioneren als leraar. Als je de eindfase hebt behaald, dan ben je klaar om te starten op de arbeidsmarkt: je bent startbekwaam Minor De minor biedt mogelijkheid voor verdieping of verbreding van jezelf en je studie. De keuze voor een minor wordt bepaald door jouw ambities en de mogelijkheden die je voor jezelf ziet of wilt creëren op de arbeidsmarkt. De meeste minoren worden als een blok in een semester aangeboden maar enkele ook als een lint. Dat laatste betekent dat de minor verspreid over het gehele studiejaar wordt aangeboden waardoor je deze kunt volgen naast andere studieactiviteiten. De HAN heeft een keuzeaanbod van meer dan 150 minoren. Wil je weten welke minoren er zijn? Bekijk dan de website van de (www.han.nl/minor). Wil je geen gebruik maken van het aanbod van de HAN, dan kun je er zelf een samenstellen (vrije minor) of een kiezen bij een andere hogeschool of universiteit. Op vind je een overzicht van minoren die worden aangeboden door alle aangesloten organisaties voor hoger onderwijs in Nederland. Een zelf samengestelde minor leg je, na overleg met je studieloopbaanbegeleider, altijd als vrije minor voor aan de examencommissie ter goedkeuring, zodat de kwaliteit van je keuze geborgd wordt. De meeste studenten van het ILS volgen in het tweede semester van leerjaar 3 een minor. Het ILS biedt (soms in samenwerking met andere opleidingen) de volgende minoren aan: Minor mens en maatschappij Rekenexpert Drama en theater in het onderwijs Vakverdieping geschiedenis International Teacher Programme Veldwerk en landschap Tweetalig primair onderwijs De betekenisvolle leraar (specifiek voor deeltijdstudenten) Het ILS biedt samen met het instituut Pabo de volgende minoren aan: Groepsleerkracht VMBO Onderwijskundig leiderschap Onderwijs in internationaal perspectief Ed labs Het instituut Pabo biedt (soms in samenwerking met andere opleidingen) de volgende minoren aan: Kunst en cultuur Special Educational Needs Leerkracht basisonderwijs worden Leren voor het leven Ruimte voor talent Vernieuwingsonderwijs De opleiding Opleidingskunde biedt (soms in samenwerking met andere opleidingen) de volgende minoren aan: Trainen en coachen in organisaties Training und coaching In organisationen 2.3. Afstudeerrichtingen Elke lerarenopleiding van het ILS kent voor de voltijdstudenten die in studiejaar of later instromen twee afstudeerrichtingen: de afstudeerrichting vmbo/mbo en de afstudeerrichting havo/vwo. De eindfase van de opleiding zal in het teken staan van de gekozen afstudeerrichting. De afstudeerrichting geeft een mogelijkheid tot verdieping in het vmbo/mbo werkveld of het havo/vwo werkveld. Je blijft echter breed bevoegd; dat wil zeggen dat je met het tweedegraads diploma nog steeds zowel in de onderbouw havo/vwo als in het vmbo en mbowerkveld kunt werken, ongeacht de gekozen afstudeerrichting. Gedurende de opleiding word je uitgebreid geïnformeerd en voorbereid op het maken van een keuze voor de afstudeerrichtingen. 3. De opleidingsstructuur 3.1. Onderwijseenheden Het onderwijsprogramma van de opleiding is opgebouwd uit onderwijseenheden. Een onderwijseenheid is een betekenisvolle eenheid waarin onderwijs rondom een bepaald thema uit de kennisbasis is gebundeld. In deel C van deze studiegids vind je een beschrijving van elke onderwijseenheid met de tentaminering daarbij. Elke onderwijseenheid bestaat uit verschillende elementen die we in de volgende paragrafen zullen toelichten Beroepstaken, competenties en Dublindescriptoren Beroepstaken Als leraar voer je verschillende taken uit: je ontwerpt en geeft les, begeleidt leerlingen, ontwerpt onderwijs, draagt bij aan de onderwijsorganisatie en ontwikkelt je vakdeskundigheid voor het door jou gekozen vak. Deze taken van een leraar noemen we beroepstaken. Op het ILS werken we met de volgende vijf beroepstaken: 1. Lesgeven en trainen in het vak/leergebied 2. Begeleiden van lerenden 3. Ontwerpen van leerarrangementen in het vak/leergebied 4. Bijdragen aan de onderwijsorganisatie 5. Ontwikkelen van vakdeskundigheid In elke onderwijseenheid werk je aan één of meerdere beroepstaken. We werken met een vaste studiepuntenverdeling van de centrale beroepstaken per opleidingsfase: Tabel 1: studiepuntenverdeling in het majorprogramma Propedeuse Hoofdfase Eindfase Totaal 1 Lesgeven (en trainen) 15 stp 15 stp 15 stp 45 stp 2 Begeleiden van lerende(n) 7,5 stp 15 stp 15 stp 37,5 stp 3 Ontwerpen van leerarrangementen 7,5 stp 15 stp 7,5 stp 30 stp 4 Bijdragen aan de onderwijsorganisatie - 7,5 stp 7,5 stp 15 stp 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid 30 stp 37,5 stp 15 stp 82,5 stp Totaal 60 stp 90 stp 60 stp 210 stp Competenties
