Transcript
Polityka fiskalna państwa Wykład 10 WNE UW
J. Wilkin - Ekonomia
Główne kategorie • Budżet państwa: przychody i wydatki budżetu państwa • Podatki i polityka podatkowa • Deficyt budżetowy i dług publiczny • Fiskalizm i jego skutki • Krzywa Laffera • Kryteria i aspekty społeczno-ekonomiczne systemu podatkowego J. Wilkin - Ekonomia
Budżet państwa • Plan dochodów i wydatków państwa, zatwierdzony ustawą budżetową; • Deficyt budżetowy: nadwyżka wydatków państwa ponad przychody do budżetu, która musi być sfinansowana poprzez zaciągnięcie długu publicznego
J. Wilkin - Ekonomia
Tzw. złota reguła finansów publicznych • G. Jeze: Są wydatki, trzeba je pokryć • Strona dochodowa budżetu państwa powinna być dostosowana do strony wydatkowej • Zapewnienie dostępu państwa do rynku pożyczkowego, w przypadku braku pokrycia wydatków w bieżących dochodach budżetowych J. Wilkin - Ekonomia
Struktura budżetu państwa (2005 r.) • • -
Dochody budżetu: 174 mld zł., w tym: z podatków: 154 mld zł z innych źródeł: 19,5 mld. zł Wydatki państwa: 208,7 mld zł, w tym: wydatki sztywne: 122,6 mld zł wydatki elastyczne: 86,1 mld zł J. Wilkin - Ekonomia
Dochody z podatków • • • •
VAT: 73,1 mld zł Akcyza: 42,3 mld zł CIT: 14,7 mld zł PIT: 23,5 mld zł
J. Wilkin - Ekonomia
Najważniejsze wydatki z budżetu • Subwencje dla samorządu terytorialnego, w tym subwencja oświatowa: 32,4 mld zł • Koszty obsługi długu publicznego: 27,4 mld zł • Dotacja do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych: 18,6 mld zł • Dotacja do KRUS: 14,2 mld zł • Obrona narodowa: 12,6 mld zł • Składki do budżetu UE: 10,2 mld zł • Szkolnictwo wyższe: 9,6 mld zł J. Wilkin - Ekonomia
Koncepcje systemu podatkowego • Podatek liniowy • Podatek płaski • Podatek progresywny Wady i zalety różnych systemów podatkowych J. Wilkin - Ekonomia
Rodzaje podatków • -
Podatki bezpośrednie: PIT – podatek od dochodów osób fizycznych CIT – podatek od dochodów osób prawnych Podarki lokalne: gruntowy, od nieruchomości, leśny i inne • Podatki pośrednie: - VAT – podatek od wartości dodanej - Akcyza J. Wilkin - Ekonomia
Funkcje podatków • • • • •
Dochodowa Redystrybucyjna Alokacyjna Społeczna Podatki a „szara strefa”
J. Wilkin - Ekonomia
Fiskalizm • Wpływ systemu podatkowego na funkcjonowanie gospodarki • Krzywa Laffera: związek stopy opodatkowania z wielkością wpływów do budżetu. Dlaczego niższa stopa podatkowa może dawać większe wpływy do budżetu państwa niż wysoka stopa opodatkowania? J. Wilkin - Ekonomia
