Transcript
SERBEST VE İMMOBİLİZE Gibberella fujikuroi FUNGUSU KULLANILARAK EKSTRAKTİF FERMENTASYONLA GİBBERELLİK ASİT ÜRETİMİ MÜGE GÖKDERE DOKTORA TEZİ KİMYA GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ OCAK 2009 ANKARA Müge GÖKDERE tarafından hazırlanan SERBEST VE İMMOBİLİZE Gibberella fujikuroi FUNGUSU KULLANILARAK EKSTRAKTİF FERMENTASYONLA GİBBERELLİK ASİT ÜRETİMİ adlı bu tezin Doktora Tezi olarak uygun olduğunu onaylarım. Prof. Dr. Selma Ateş Tez Yöneticisi, Kimya Anabilim Dalı.... Bu çalışma jürimiz tarafından oy birliği/ oy çokluğu ile Kimya Anabilim Dalında Doktora tezi olarak kabul edilmiştir. Prof. Dr. Ahmet Yaşar Kimya Anabilim Dalı, Gazi Üni..... Prof. Dr. Selma Ateş Kimya Anabilim Dalı, Gazi Üni. Prof. Dr. Belma Aslım Biyoloji Anabilim Dalı, Gazi Üni. Prof. Dr. Ülkü Mehmetoğlu Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı, Ankara Üni. Prof. Dr. Y. Murat Elçin Kimya Anabilim Dalı, Ankara Üni. Tarih: 16 / 01/ 2009 Bu tez ile Gazi Üniverstesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yönetim Kurulu Doktora derecesini onamıştır. Prof. Dr. Nail Ünsal Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü... TEZ BİLDİRİMİ Tez içindeki bütün bilgilerin etik davranış ve akademik kurallar çerçevesinde elde edilerek sunulduğunu, ayrıca tez yazım kurallarına uygun olarak hazırlanan bu çalışmada bana ait olmayan her türlü ifade ve bilginin kaynağına eksiksiz atıf yapıldığını bildiririm Müge GÖKDERE iv SERBEST VE İMMOBİLİZE Gibberella fujikuroi FUNGUSU KULLANILARAK EKSTRAKTİF FERMENTASYONLA GİBBERELLİK ASİT ÜRETİMİ (Doktora Tezi) Müge GÖKDERE GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Ocak 2009 ÖZET Bu çalışmada serbest ve immobilize Gibberella fujikuroi fungusu kullanılarak ekstraktif fermentasyonla gibberellik asit üretimi yapılmıştır. İlk olarak, serbest Gibberella fujikuroi fungusu kullanılarak fermentasyon süresinin ve substrat derişiminin gibberellik asit üretimine etkisi incelenmiştir. Daha sonra, ekstraktif fermentasyonla gibberellik asit üretimi çalışılmıştır. Ekstraktif fermentasyon deneylerinde oktanol ve Alamin 336 organik faz olarak kullanılmıştır. Bu çözücülerin mikroorganizma üzerine yaptıkları toksik etki; seyreltici olarak oleil alkol kullanılarak fermentasyon ortamına mısır yağı ilave edilerek ve immobilize Gibberella fujikuroi fungusu kullanılarak önlemeye çalışılmıştır. Alamin 336 nın oleil alkoldeki % 15 (v/v) luk çözeltisi en uygun organik faz olarak saptanmıştır. En yüksek gibberellik asit derişimi (158,9 mg/l) immobilize mikroorganizma kullanıldığında ve % 5 (v/v) mısır yağı içeren fermentasyon ortamında, hava beslemeli koşullarda bulunmuştur. Gibberellik asit derişiminin kontrole göre 2,6 kat arttığı görülmüştür. Bilim Kodu : Anahtar Kelimeler: Ekstraktif fermentasyon, gibberellik asit, Gibberella fujikuroi, immobilizasyon, Alamin 336, oktanol, oleil alkol Sayfa Adedi : 92 Tez Yöneticisi : Prof. Dr. Selma Ateş v EXTRACTIVE FERMENTATION OF GIBBERELLIC ACID PRODUCTION BY FREE AND IMMOBILIZED Gibberella fujikuroi FUNGI (Ph.D. Thesis) Müge GÖKDERE GAZI UNIVERSITY INSTITUE OF SCIENCE AND TECHNOLOGY January 2009 ABSTRACT In this study, extractive gibberellic acid production was investigated using free and immobilized Gibberella fujikuroi fungi. Firstly, the effect of fermentation time and substrat concentration on gibberellic acid production using Gibberella fujikuroi fungi were examined. Then, extractive gibberellic acid production was investigated. Octanol and Alamine 336 were used as organic phase in the extractive fermentation experiments. Solvent toxicity was tried to prevent by using oleyl alcohol as diluent and adding corn oil and immobilized Gibberella fujikuroi fungi to the fermentation medium. Optimum organic phase concentration was obtained as %15 (v/v) Alamine 336 in oleyl alcohol. The highest gibberellic acid concentration (158.9 mg/l) was obtained using immobilized microorganism and adding of 5 % corn oil to the fermentation media and with air feeding conditions. Gibberellic acid concentration was increased 2.6 times with respect to the control. Science Code : Key Words : Exractive fermentation, gibberellic acid, Gibberella fujikuroi, immobilization, Alamine 336, octanol, oleyl alcohol Page Number: 92 Adviser : Prof. Dr. Selma ATEŞ vi TEŞEKKÜR Çalışmalarım boyunca değerli yardım ve katkılarıyla beni yönlendiren danışman hocam Prof. Dr. Selma ATEŞ e, bilgi ve önerilerinden faydalandığım Tez İzleme Komisyonu üyelerinden Prof. Dr. Ülkü MEHMETOĞLU ve Prof. Dr. Belma ASLIM a, teşekkür ederim. Desteklerinden dolayı Refik Saydam Hıfzısıhha Merkez Başkanlığı, Tıbbi Cihaz Laboratuarı şefi Ayşegül KOÇER e, her konuda en büyük desteğim eşim Muhammet GÖKDERE ye ve manevi destekleriyle beni yalnız bırakmayan aileme ve varlığı ile gurur duyduğum oğluma teşekkür ederim. Ayrıca çalışmam için mali olanağı sağlayan Gazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi ne (Proje Kod No: F.E.F. 05/ ) teşekkür ederim. vii İÇİNDEKİLER Sayfa ÖZET... ABSTRACT TEŞEKKÜR İÇİNDEKİLER ÇİZELGELERİN LİSTESİ. ŞEKİLLERİN LİSTESİ.. SİMGELER VE KISALTMALAR. iv vı vııı ix xiv xvi xviii 1. GİRİŞ KURAMSAL TEMELLER VE KAYNAK ARAŞTIRMASI Mikroorganizmalar Biyoteknolojide mikroorganizmaların önemi Funguslar Bitki Hormonları Gibberellinler Gibberellinlerin tarihçesi Gibberellinlerin kimyasal, fiziksel ve biyolojik özellikleri Gibberellinlerin biyosentezi Gibberellinlerin ticari kullanımı Gibberellinlerin mikrobiyal kaynaklardan eldesi Gibberella fujikuroi nin Sentezlelediği Pigment Yapıları Bikaverin Birincil ve İkincil Metabolitler. 21 viii Sayfa 2.7. İmmobilizasyon Hücre imobilizsayonunda kullanılan matriksler ( taşıyıcılar) İmmobilizasyon yöntemleri İmmobilizasyon yöntemi şeçme kriterleri Kalsiyum aljinat jeline tutuklama Ekstraktif Fermentasyon Aminlerle ekstraktif fermentasyon Kaynak Araştırması MATERYAL VE METOT Materyaller Mikroorganizma Gibberella fujikuroi Fungusunun Çoğaltılması Gibberellik Asit Üretimi İçin Sıvı Besi Ortamının Hazırlanması Mikroorganizma İmmobilizasyonu Kalsiyum aljinat jel taneciklerinin oluşturulması Mısır yağı varlığında kalsiyum aljinat jel taneciklerinin oluşturulması (Koimmobilizasyon işlemi) Gibberellik Asit Analizi Sulu fazda gibberellik asit analizi Organik fazda gibberellik asit analizi Dağılma katsayısının saptanması Biyokütle Analizi Gibberella fujikuroi Fungusunun Spor Sayım Yöntemi.. 52 ix Sayfa Hava Beslemesi Bikaverin Analizi DENEYSEL BÖLÜM Gibberella fujikuroi Fungusunun Büyüme Eğrisi Fermentasyon Zamanının Gibberellik Asit Üretimine Etkisi Substrat Derişiminin Gibberellik Asit Üretimine Etkisi Serbest Mikroorganizma Kullanılarak Ekstraktif Fermentasyon Deneyleri Saf oktanol varlığında gibberellik asit üretimi Saf oleil alkol varlığında gibberellik asit üretimi Oktanol-oleil alkol çözücü karışımının ve mısır yağının gibberellik asit üretimine etkisi Oleil alkoldeki oktanol derişiminin gibberellik asit üretimine etkisi Alamin 336 varlığında gibberellik asit üretimi Mısır yağının hava beslemesiz ortamda Alamin 336 varlığında gibberellik asit üretimine etkisi Mısır yağının hava besleli ortamda Alamin 336 varlığında gibberellik asit üretimine etkisi İmmobilize Mikroorganizma Kullanılarak Ekstraktif Fermentasyon Deneyleri Oleil alkoldeki oktanol varlığında gibberellik asit üretimi Oleil alkoldeki Alamin 336 varlığında gibberellik üretimi İmmobilizasyon işlemi sırasında mısır yağı kullanılmasının Alamin 336 varlığında gibberellik asit üretimi DENEYSEL BULGULAR VE TARTIŞMA x Sayfa 5.1. Gibberella fujikuroi Fungusunun Büyüme Eğrisi Fermentasyon Zamanın Gibberellik Asit Üretimine Etkisi Substrat Derişiminin Gibberellik Asit Üretimine Etkisi Serbest Mikroorganizma Kullanılarak Ekstraktif Fermentasyon Deneyleri Saf oktanol varlığında gibberellik asit üretimi Saf oleil alkol varlığında gibberellik asit üretimi Oktanol-oleil alkol çözücü karışımının ve mısır yağının gibberellik asit üretimine etkisi Oleil alkoldeki oktanol derişiminin gibberellik asit üretimine etkisi Alamin 336 varlığında gibberellik asit üretimi Mısır yağının hava beslemesiz ortamda Alamin 336 varlığında gibberellik asit üretimine etkisi Mısır yağının hava beslemeli ortamda Alamin 336 varlığında gibberellik asit üretimine etkisi İmmobilize Mikroorganizma Kullanılarak Ekstraktif Fermentasyon Deneyleri Oleil alkoldeki oktanol varlığında gibberellik asit üretimi Oleil alkoldeki Alamin 336 varlığında gibberellik asit üretimi İmmobilizasyon işlemi sırasında mısır yağı kullanılmasının Alamin 336 varlığında gibberellik asit üretimi (Koimmobilizasyon işlemi) SONUÇ VE ÖNERİLER KAYNAKLAR 80 EKLER 85 EK-1 Gibberellik asit kalibrasyon eğrisi verileri 86 xi Sayfa EK-2 50 mg/l gibberellik asit standardı için yüksek performanslı sıvı kromatografisinde (hplc) elde edilen kromatogram EK-3 Serbest mikroorganizma kullanılarak Alamin 336 varlığında % 20 (v/v) mısır yağının hava beslemeli ortamda gibberellik asit üretimine etkisi numunesi için yüksek performanslı sıvı kromatografisinde (hplc) elde edilen kromatogram EK-4 Yüksek performanslı sıvı kromatografisinde (hplc) de gibberellik asit analizi ile ilgili örnek hesaplamalar ÖZGEÇMİŞ 91 xii ÇİZELGELERİN LİSTESİ Çizelge Sayfa Çizelge 2.1. Bitki hormonlarının (bitki büyüme düzenleyiciler) gruplandırılması... 8 Çizelge 2.2. Gibberellik asitin fiziksel ve kimyasal özellikleri Çizelge 2.3. Diğer önemli gibberellinlerin fiziksel ve kimyasal özellikleri.. 14 Çizelge 2.4. Bikaverin in özellikleri Çizelge 2.5. İmmobilizasyonda kullanılan matrikslerin kimyasal sınıflandırılması Çizelge 2.6. Hapsetme ile immobilize edilmiş hücrelerin örnekleri Çizelge 2.7. Çözücüler için kullanılan log P değerleri. 33 Çizelge 2.8. Alamin 336 nın analiz içeriği, fiziksel ve kimyasal özellikleri Çizelge 3.1. Gibberellik asit üretiminde kullanılan sıvı besi ortamı 47 Çizelge 3.2. Sulu fazdaki gibberellik asitin Yüksek Performanslı Sıvı Kromatoğrafisi (HPLC) cihazındaki analiz koşulları 49 Çizelge 3.3. Gibberellik asitin su ve organik fazlar arasındaki dağılma katsayıları.. 52 Çizelge 5.1. Biyokütlenin zamanla değişimi 60 Çizelge 5.2. Fermentasyon zamanı ile gibberellik asit derişiminin değişimi Çizelge 5.3. Glukoz derişiminin gibberellik asit üretimine etkisi 63 Çizelge 5.4. Serbest mikroorganizma kullanılarak oktanol varlığında gibberellik asit üretimi.. 64 Çizelge 5.5. Farklı yağların serbest mikroorganizma kullanılarak oleil alkol varlığında gibberellik asit üretimine etkisi Çizelge 5.6. Serbest mikroorganizma kullanılarak omısır yağının oktanol-oleil alkol karışımında gibberellik asit üretimine etkisi.. 66 xiii Çizelge Sayfa Çizelge 5.7. Serbest mikroorganizma kullanılarak oleil alkoldeki oktanol derişiminin gibberellik asit üretimine etkisi Çizelge 5.8. İmmobilize mikroorganizma kullanılarak oleil alkoldeki oktanol varlığında gibberellik asit üretimi 68 Çizelge 5.9. Serbest mikroorganizma kullanılarak Alamin 336 varlığında gibberellik asit üretimi.. 69 Çizelge Serbest mikroorganizma kullanılarak hava beslemesiz ortamda mısır yağının gibberellik asit üretimine etkisi 70 Çizelge Serbest mikroorganizma kullanılarak hava beslemeli ortamda mısır yağının gibberellik asit üretimine etkisi 72 Çizelge İmmobilize mikroorganizma kullanılarak Alamin 336 varlığında gibberellik asit üretimi Çizelge Mısır yağı varlığında immobilize edilmiş mikroorganizma kullanılarak Alamin 336 varlığında gibberellik asit üretimi... 74 xiv ŞEKİLLERİN LİSTESİ Şekil Sayfa Şekil 2.1. Gibberellan çekirdek yapısı Şekil 2.2. Gibberellik asitin yapısı Şekil.2.3. Gibberellinlerin biyosentezi. 15 Şekil.2.4. Asetil-CoA dan gibberellinlerin, yağ asitlerinin, fusarin C ve bikaverinin biyosentezi Şekil 2.5. Bikaverin Şekil 2.6. Norbikaverin Şekil Fusarin C.. 20 Şekil o-dimetilanhidrofusarubin Şekil Hücre immobilizasyon metotlarının sınıflandırılması Şekil Aljinatın yapısı Şekil Kalsiyum iyonları kullanılarak çapraz bağlanan ajinatın poli-l-gluronoat diziliminin yumurta-kutu modelinin şematik gösterimi Şekil Bitsisel yağlı kalsiyum aljinat jellerinde çözücü difüzyonu Şekil Eşanlı ekstraktif fermentasyonun akış diyağramı Şekil Mikroorganizmanın kalsiyum aljinat jeline immobilizasyonu Şekil 3.2. Gibberellik asit kalibrasyon eğrisi Şekil 5.1. Gibberella fujikuroi fungusunun büyüme eğrisi Şekil 5.2. Fermentasyon zamanı ile gibberellik asit derişiminin değişimi Şekil.5.3. Glukoz derişiminin gibberellik asit üretimine etkisi Şekil 5.4. Serbest mikroorganizma kullanılarak oleil alkoldeki oktanol derişiminin gibberellik asit üretimine etkisi xv Şekil Sayfa Şekil Serbest mikroorganizma kullanılarak hava beslemeli ve hava beslemesiz ortamda mısır yağının gibberellik asit üretimine etkisi. 71 Şekil İmmobilize mikroorganizma kullanılarak Alamin 336 varlığında fermentasyonla gibberellik asit üretimi Şekil.5.7. Mısır yağı varlığında immobilize edilmiş mikroorganizma kullanılarak Alamin 336 varlığında gibberellik asit üretimi 74 xvi SİMGELER VE KISALTMALAR Bu çalışmada kullanılan bazı simge ve kısaltmalar, açıklamaları ile birlikte aşağıda sunulmuştur. Simgeler Açıklama t Zaman Kısaltmalar Açıklama CoA GA 3 K D N PDA Q v T V or g V su Koenzim A Gibberellik asit Dağılma katsayısı Karıştırma hızı, devir/ dakika, rpm Patates dekstroz agar Hava akış hızı, [Hava hacmi/(çözelti Hacmi x Dakika)] vvm Sıcaklık Fermentasyonda organik faz hacmi Fermentasyonda sulu faz hacmi 1 1. GİRİŞ Hayvanlarda olduğu gibi, bitkilerde de yaşamsal faaliyetleri etkileyen ve hormon adı verilen büyüme maddeleri sentezlenmektedir. Bitki büyüme maddelerinin bitkiler üzerindeki fizyolojik etkilerinin çok çeşitli olması, onların tarımda yaygın bir şekilde kullanılmasına neden olmakta ve bu durum, tarımsal çalışmalar için büyük önem taşımaktadır. Bitki büyüme maddelerinden biri olan gibberellik asit tarımda yaygın olarak kullanılan bir hormondur ve ülkemizde üretimi olmadığından ithal edilmektedir. Dünyada ve ülkemizde gibberellik asidin fermentasyonla üretimi konusunda farklı mikroorganizmalar kullanılarak çalışmalar yapılmıştır ve halen bu tür çalışmalar geliştirilerek devam ettirilmektedir. Ekstraktif fermentasyon, fermentasyon sırasında oluşan ürünün suda çözünmeyen ve biyolojik uyumlu bir çözücü ile eşanlı uzaklaştırılması işlemi olarak tanımlanabilir [Bruce ve ark., 1991]. Mikroorganizmaların ürettiği ürünler zamanla fermentasyon ortamında birikerek ph düşmesi ve hücre membran geçirgenliğinin azalmasına neden olur. Bu olaya ürün inhibisyonu denir. Ürün inhibisyonunu ortadan kaldırmak için yerinde uzaklaştırma (eş zamanlı uzaklaştırma) yöntemleri geliştirilmiştir. Bu yöntemler içinde en çok kullanılanı sıvı-sıvı ekstraksiyonudur. [Wennersten, 1983]. Sıvı-sıvı ekstraksiyonu fermentasyonla birleştiğinde ekstraktif fermentasyon olur. Ekstraktif fermentasyon, fermentasyon ürünlerinin yerinden uzaklaştırılması ile son ürün inhibisyonunu azaltmakta kullanılan bir tekniktir [Minier ve Gama, 1982; Taya ve ark., 1985]. Literatürdeki gibberellik asitin ekstraktif fermentasyonu ile ilgili ilk ve tek çalışma 1995 yılında Hollmann ve arkadaşlarına aittir. Bu çalışmada fermentasyonun dokuzuncu gününde çözücü olarak Genapol 2822 (polialkolat) kullanılmıştır. İmmobilize mikroorganizma ve yağ kullanılmasıyla ilgili bir çalışma yapılmamıştır. Bu çalışmada serbest ve immobilize Gibberella fujikuroi fungusu kullanılarak ekstraktif fermentasyonla gibberellik asit üretimi yapılmıştır. Ekstraktif fermentasyon deneylerinde çözücü olarak Alamin 336 nın oleil alkoldeki çözeltisi 2 kullanılmıştır. Çözücünün suda çözünen kısmının ve suyla karışmayan kısmının mikroorganizmaya toksik etkisini engellemek için ortama mısır yağı eklenmiştir ve immobilize Gibberella fujikuroi fungusu kullanılmıştır. Bu çalışmalar sonunda gibberellik asit üretimi kontrole göre 2,6 kat artmıştır. 3 2. KURAMSAL TEMELLER VE KAYNAK ARAŞTIRMASI 2.1. Mikroorganizmalar Ancak mikroskop yardımıyla görülebilen, çoğunlukla tek hücreli, basit yapıdaki organizmalara mikroorganizma veya mikrop denir. Önemli mikroorganizma grupları; bakteriler, funguslar, algler, protozoolar ve belirli şartlarda canlılık özelliği gösteren virüsler dir. Mikroorganizmalar yüksek yapılı organizmalarda görülmeyen bazı müşterek özelliklerle birbirlerine benzerler. Mikroorganizmalar, insan sağlığı ve günlük hayatımızla doğrudan ilgili canlılardır; bunların çoğu faydalı diğer bir kısmı zararlıdır. Ekmek, yoğurt, peynir, turşu, sirke v.b. gıdalar ile antibiyotikler, aşılar, organik çözücüler ve alkol üretiminde mikroorganizmalar kullanılır. Ayrıca atık suların arıtılmasında ve çöplerin bertaraf edilmesinde mikroorganizmalardan yararlanılır. Bir kısım mikroorganizmalar insan, hayvan ve bitkilerde çeşitli hastalıklara sebep olurlar, gıda ve yemleri bozarlar, su boruları, ahşap yapıları kumaş v.b. organik eşyaları çürütürler. Mikroorganizmalardan, inorganik ham madde kullananlara ototroflar, organik besin maddeleri kullananlara ise heterotroflar denir. Enerji kaynağı olarak güneş ışığı ya da kimyasal maddeleri kullanmalarına göre de fototroflar ve kemotroflar olarak adlandırılırlar. Bitkiler ve hayvanlar alemi yanında bazı özellikleri bakımından bunlara benzemeyen canlılar, protista alemi olarak kabul edilir. Protista, hücre yapılarına göre ikiye ayrılır. 1. Yüksek Yapılı Protista: Bunlar ökaryotturlar (Gelişmiş çekirdek). Bu gruba funguslar, algler ve protozoolar girer. Hücre yapıları bakımından hayvan ve bitkilere benzerler. 4 2. Basit Yapılı Protista: Prokaryotturlar (İlkel çekirdek). Bu gruba bakteriler ve siyanobakteriler (mavi-yeşil algler) girer. Prokaryotlarda çekirdeği çevreleyen bir zar yoktur Biyoteknolojide mikroorganizmaların önemi Mikroorganizmaların insanlar tarafından kullanılması yeni değildir. Bundan 8000 yıl önce sümer ve babiller bira gibi alkollü içkileri yapabiliyorlardı. Mısırlılar bundan 6000 yıl önce hamur mayası kullanarak, ekmek yapmayı biliyordu. Bugün mikrobiyolojik ve biyokimyasal bilgileri endüstride kullanmak için, mikroorganizmaların üretimi ve onların metabolik ürünlerinin ekonomik olmasını sağlayan yöntemler geliştirilmiştir. Endüstride kullanılacak mikroorganizmalar genellikle bakteri ve fungus türlerinin uygun suşlarıdır. Büyük üretim kazanları için önemli miktarlarda mikroorganizmaya gereksinim vardır. Bunlar önce besi agarındaki hücre kolonilerinden elde edilir. Bunun akabinde hücre kolonileri adım adım çalkalama kültürüne aktarılır ve son olarak büyük kaplara konur. Bunlara biyoreaktör veya üretim fermenteri denir. Fermentasyon sistemi ve besi ortamı steril olmalıdır. Mikroorganizmaların biyoteknolojideki önemi, insanların kullanabileceği maddeleri üretmelerindendir. Bu maddeler enzim, vitamin, organik asit ve antibiyotiklerdir. Büyük olmayışı nedeniyle mikroorganizmalar, hacimlerine oranla önemli bir yüzeye sahiptir. Böylece besin maddeleri hücre içine, metabolik ürünler ise derhal dışına nakledilir. Mikroorganizmaların biyoteknolojik tercihlerinin en büyük nedeni ise çok çabuk büyüyüp çoğalmalarıdır [Özçelik, 1998]. Biyoteknoloji alanındaki son gelişmelerle endüstriyel fungusların önemi de artmaktadır. Günümüzde bilinen yaklaşık fungus türünden pek çoğu endüstriyel öneme sahiptir. Örneğin Gibberella fujikuroi önemli bir fungusdur. Endüstriyel midye işleme fabrikalarında bir yılda meydana gelen atık miktarının m 3 olduğu, bu atığın temizlenmesi amacı ile Gibberella fujikuroi fungusunun 5 kullanıldığı, aynı zamanda da büyüme hormonu olan gibberellik asit ürettiği bildirilmiştir [Pastrana ve ark., 1993] Yeryüzünde bulunan çok sayıda fungus türü çeşitli kimyasal maddeleri sentezleyebilmekte ve bu yetenekleri uzun yıllardan beri araştırmalara konu olmaktadır. Funguslar çok sayıda ve farklı karbon kaynaklarını kullanabilme yeteneğine sahiptirler. Fungus kullandığı besin maddelerini; enerjiye, ısıya ve hücre oluşumu için gerekli maddelere çevirir. Üreme için gerekli olan bileşiklere birincil metabolitler, bu olaya da birincil metabolizma denilmektedir. Birincil metabolitlerin birçoğu hücre replikasyonu ve büyümesi için gerekli maddelerdir. Birincil metabolit olan bu maddelere sitrik asit, etanol, glukonik asit, vitamin, aminoasit ve polisakkarit örnek olarak verilebilir [Wentzel, 1988]. İkincil metabolizma birincil metabolizmaya zıt
