Transcript
Pieniądz Zadania na ćwiczenia 1. Zdefiniuj poniższe kategorie: Pieniądz, pieniądz towarowy i symboliczny, motyw transakcyjny, przezorności owy i spekulacyjny, funkcje pieniądza, depozyt na żądanie, depozyt pierwotny, depozyt wtórny, pierwotna i wtórna rezerwa obowiązkowa, płynność, płynne rezerwy banków komercyjnych, pieniądz wielkiej mocy, mnożnik kreacji pieniądza (m), M0, M1, M2,M3, bank komercyjny, bank centralny
1
2. Dopasuj do siebie nazwy i definicje 2 3 4 5 6 7 8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
NAZWY: 1. Gospodarka naturalna 2. Środek wymiany, jednostka rozliczeniowa, środek gromadzenia oszczędności 3. Pieniądz towarowy 4. Pieniądz symboliczny (fiat money) 5. Pieniądz bezgotówkowy 6. Banki komercyjne 7. System finansowy 8. Bank centralny 9. Płynność 10. M0 (baza monetarna, pieniądz wielkiej mocy) 11. M1 12. M3 13. Mnożnik kreacji pieniądza 14. Stopa rezerw 15. Stopa redyskontowa 16. Operacje otwartego rynku 17. Motywy; transakcyjny i przezorności owy 18. Rynek pieniądza DEFINICJE A. Stopa oprocentowania pożyczek banku centralnego dla banków komercyjnych B. Funkcje spełniane przez pieniądz w gospodarce C. Baza monetarna i wkłady czekowe w bankach, czyli zasób środka płatniczego istniejący w gospodarce D. Przyczyny, dla których ludzie zgłaszają zapotrzebowanie na środek płatniczy E. Pieniądz, który jest tylko zapisem na rachunku w banku, umożliwiającym zapłatę czekiem F. Pieniądz, którego jednostka jest warta więcej od materiału, z jakiego została wykonana G. Kupowanie i sprzedawanie papierów wartościowych przez bank centralny H. Liczba, która informuje, ile razy przyrost podaży pieniądza M1 spowodowany danym wzrostem podaży pieniądza M0 jest większy od wzrostu M0 I. Zdolność składnika aktywów do szybkiego uwalniania od zobowiązań J. Baza monetarna, wkłady czekowe, i wkłady terminowe w bankach K. Rynek na którym dochodzi do konfrontacji podaży środka płatniczego z popytem na środek płatniczy L. Pieniądz, którego jednostka jest warta tyle, co materiał, z jakiego została wytworzona M. Banknoty i monety krążące w gospodarce poza bankiem centralnym N. Instytucja kontrolująca ilość pieniądza w gospodarce, współpracująca z bankami komercyjnym, mogąca zarządzać długiem państwa, przechowywać jego wkłady, finansować wydatki budżetu O. Maksymalizujące zysk przedsiębiorstwa, które przechowują oszczędności klientów, płacąc im za to oprocentowanie. Zgromadzone wkłady pożyczają kredytobiorcom P. Gospodarka, w której nie istniej pieniądz i mieszkańcy stosują metodę wymiany „towar na towar” Q. Pośrednicy finansowi i rynki finansowe, dzięki którym oszczędności zamieniają się w pożyczki finansujące inwestycje R. Część wkładów depozytowych, jaka na mocy decyzji banku centralnego, bank komercyjny musi utrzymywać w gotówce 3. Jak to możliwe, że banki mogą pożyczać złożone w nich oszczędności, udzielając kredytu? Przecież właściciele oszczędności mogą nagle zgłosić się po swoje pieniądze, co grozi bankom bankructwem. 4. Co bank centralny może zrobić, aby zwiększyć bezpieczeństwo udzielających kredytu banków komercyjnych.\? 5. Rysunek pokazuje korzyści i straty związane z trzymaniem środka płatniczego. Pokaż skutki następujących zdarzeń (każdorazowo wskaż nową wielkość popytu na pieniądz) a) Bank centralny znacznie obniżył stopę redyskontową b) Wskaźnik cen detalicznych (CPI) zwiększył się z ze 102 do 126
c) W społeczeństwie zmienił się „stosunek do płynności”; ludzie zaczęli wyżej cenić bardzo płynne składniki aktywów d) Banki coraz częściej udostępniają swoim klientom karty kredytowe.
MC, MB MC MB M M0 6. a) b) c) d)
Banknot dziesięciozłotowy w twojej kieszeni to: Pieniądz towarowy Pieniądz symboliczny Pieniądz bezgotówkowy Miernik wartości dóbr
7. Z obiegu pozabankowego wycofano 500 j.p. gotówki i zdeponowano w banku komercyjnym A w postaci depozytu na żądanie. W oparciu o ten depozyt dokonała się pełna kreacja pieniądza bankowego. Stopa rezerw gotówkowych banków komercyjnych wynosi 20,0% I. Jaką ilość pieniądza bankowego wykreuje w oparciu o ten depozyt system bankowy? a) 500j.p. b) 1500j.p. c) 2500j.p. d) 5000j.p. e) 7500j.p. II. Jak ( po procesie kreacji) zmieni się ostatecznie poziom rezerw gotówkowych systemu bankowego? a) Wzrośnie o 500j.p. b) spadnie o 500j.p. c) wzrośnie o 1000j.p. d) wzrośnie o 100j.p. e) nie zmieni się III. Jak zmieni się ostatecznie wielkość podaży pieniądza (wg agregatu M1)? a) Wzrośnie o 500j.p. b) Wzrośnie o 2000j.p. c) Wzrośnie o 2500j.p. d) Spadnie o 500j.p. e) Spadnie o 1000j.p. IV. Jak zmieni się ilość (wartość) kredytów w gospodarce? a) Wzrośnie o 500j.p. b) Wzrośnie o 2000j.p. c) Wzrośnie o 2500j.p. d) Nie zmieni się e) Spadnie o 500j.p. V. Jak zmieni się ostatecznie baza monetarna? a) Wzrośnie o 2500j.p. b) Wzrośnie o 500j.p. c) Spadnie o 500j.p. d) Wzrośnie o 1000j.p. e) Nie zmieni się VI. Jak zmieni się mnożnik pieniądza w gospodarce? a) Wzrośnie b) Spadnie c) Nie zmieni się d) Wzrośnie dwukrotnie
e)
Nie można określić
8. Analizujemy system monetarny kraju X. Banki komercyjne trzymają 25% depozytów w formie rezerw gotówkowych (cb = 0,25). Społeczeństwo utrzymuje w obiegu sumę banknotów i monet równa ¼ depozytów bankowych (cp = 0,25). Zasób pieniądza o podwyższonej sile (H) wynosi 10 mld j.p. a) Oblicz wartość mnożnika pieniężnego b) Jaka jest wielkość podaży pieniądza (M1) jeżeli społeczeństwo i banki trzymają określone wcześniej sumy w gotówce Zakładamy, że banki zamierzają utrzymać 25% depozytów w gotówce, społeczeństwo zamierza utrzymać w gotówce jedynie 20% depozytów. c) Jaka jest teraz wartość mnożnika d) Jaki jest teraz poziom podaży pieniądz (M1 Załóżmy, że banki znowu zamierzają utrzymywać 25% depozytów w gotówce, społeczeństwo natomiast będzie w gotówce 30% swoich depozytów bankowych e) Jaka jest wartość mnożnika f) Jaki jest poziom kreacji pieniądza. 9. Poniższa tabela przedstawia aktywa i pasywa banków kraju X: Pozycja bilansu Wartość 1 Depozyty 131,5 2 Gotówka 3,7 3 Certyfikaty depozytowe 19,4 4 Pożyczki rynkowe i zaliczki 273,5 5 Obligacje 11,5 6 Depozyty w innych walutach 67,1 7 Inne aktywa 38,5 8 Weksle 12,2 9 Depozyty terminowe 127,3 10 Inne pasywa 64,5 11 Pożyczki w innych walutach 70,4 a) Zaklasyfikuj 11 pozycji bilansowych do grupy aktywów lub pasywów b) Sporządź bilans zbiorczy banków kraju X korzystając z tych danych 10. Na podstawie danych z tabeli oblicz wartość mnożnika (m) i podaży pieniądza (M1) cp 0,7 0,7 0,6 0,6 0,5 0,5
cb 0,3 0,2 0,3 0,2 0,4 0,3
H 100 100 200 150 200 100
m
M1
11. Bilans przedstawiony w tabeli pokazuje efekt złożenia w banku a nowego depozytu w wysokości 1 mln j.p.. poziom rezerwy obowiązkowej wynosi 20%, banki nie maja rezerw nadwyżkowych.
Gotówka Razem
Aktywa 1.0 mln 1,0 mln
Pasywa Depozyty Razem
1.0 1.0
a) Zakładamy, że bank A pożycza swoje rezerwy nadwyżkowe panu X – przedstaw bilans banku A b) Pan X pożyczone pieniądze z banku A deponuje w banku B, bo w przyszłości chce kupić dom; bank B swoje rezerwy nadwyżkowe pożycza pani Y – przedstaw bilans banku B c) Pani Y wykorzystuje pożyczkę z banku B i spłaca pozostałe raty kredytu za samochód. Dealer samochodowy deponuje uzyskane ze spłaty rat pieniądze w banku C – przedstaw bilans banku C d) Jeżeli nastąpi pełen proces kreacji pieniądza, to jakie dane otrzymany dla całego systemu bankowego e) Pierwszy depozyt w wysokości 1 mln j.p. umożliwił stworzenie w systemie bankowym depozytów o łącznej wartości…………………….., w ten sposób sam system bankowy wykreował ………………mln, wartość mnożnika wyniosła ……………………
bilans banku A Aktywa Gotówka Pożyczki Razem
Pasywa Depozyty
bilans banku B Aktywa Gotówka Pożyczki Razem
Pasywa Depozyty
bilans banku C Aktywa Gotówka Pożyczki Razem
Pasywa Depozyty
12. Który z poniższych aktywów charakteryzuje się najwyższą płynnością: a) Zabytkowe meble, b) Nieruchomość w modnej miejscowości nadmorskiej c) Rachunek czekowy d) Rachunek oszczędnościowy 13. Dane: gotówka w obiegu 12 mld j.p., gotówka w kasach banków plus wkłady w banku centralnym 2 mld j.p., wkłady na żądanie 50 mld j.p. Wartość M1 wynosi: a) 14 mld j.p. b) 62 mld j.p c) 12 mld j.p. d) 64 mld j.p. 14. Przesunięcie 1000j.p. z rachunku czekowego na rachunek oszczędnościowy oznacza, że: a) M1 i M2 zwiększy się b) M1 zwiększy się, M2 pozostanie bez zmian c) M1 zmniejszy się, M2 pozostanie bez zmian d) M1 i M2 zmniejszą się 15. Kiedy rosną dochody, transakcyjny popyt na pieniądz: a) Zmniejsza się b) Zwiększa się c) Nie zmienia się d) Może zmniejszyć się, może zwiększyć się lub pozostać bez zmiany – zależy to od warunków ekonomicznych 16. Minimalne rezerwy gotówkowe utrzymywane przez banki = 12,5%. Na bazie dodatkowej gotówki – depozyt 10 tyś. j.p. – system bankowy może wykreować: a) 7,5 tys. j.p. b) 12,5 tyś. J.p. c) 70 tyś. J.p. d) 125 tyś.j.p. 17. Stopa procentowa ma wpływ na popyt na pieniądz, ponieważ: a) Gdy stopa procentowa maleje – rosna inwestycje b) Gdy dochody rosną – zwiększa się transakcyjny popyt na pieniądz c) Gdy stopa procentowa maleje, zmniejsza się koszt alternatywny trzymania pieniędzy d) Gdy ludzie stają się bardziej ostrożni, rośnie przezorności owy popyt na pieniądz 18. Przy stopie rezerw obowiązkowych = 15%, nowy 10-tysięczny depozyt umożliwia pojedynczemu bankowi udzielenie nowych pożyczek lub dokonania inwestycji w wysokości: a) 10 tyś. b) 8,5 tyś. c) 5 tyś. d) 150 tyś. 19. Współczynnik posiadanej przez społeczeństwo gotówki do posiadanych depozytów c p = 0,5, a współczynnik rezerw bankowych do depozytów bankowych cb = 0,1, to wartość mnożnika kształtuje się na poziomie: a) – 0,75 b) 0,75 c) 1,0 d) 2,5 20. Banki mają największe możliwości kreacji pieniądza, kiedy ich rezerwy nadwyżkowe: a) Równe są rezerwom obowiązkowym b) Mają wartość ujemną c) Są równe zero d) Są większe niż rezerwy obowiązkowe
