Transcript
Od STM do LTM w jaki sposób informacje dostają się do pamięci długotrwałej?
Pamięć i uczenie się Pamięć długotrwała: semantyczna i epizodyczna W5 dr Łukasz Michalczyk
Od STM do LTM pamięć składa się z różnych magazynów pamięć sensoryczna pamięć krótkotrwała (STM) pamięć długotrwała (LTM)
Od STM do LTM w jaki sposób informacje dostają się do pamięci długotrwałej? model Shiffrina, Atkinsona
tylko poprzez STM
Od STM do LTM w jaki sposób informacje dostają się do pamięci długotrwałej?
model jednorodny Nelson Cowan (1988) istnieje tylko pamięć długotrwała
powtarzanie pozwala utrzymać informacje STM ale samo w sobie nie wywołuje przeniesienia informacji do LTM
pamięć krótkotrwała jest jedynie aktywizacją pamięci długotrwałej
Od STM do LTM
Od STM do LTM
w jaki sposób informacje dostają się do pamięci długotrwałej? model Shiffrina, Atkinsona
tylko poprzez STM
model Cowana
bezpośrednio wLTM
w jaki sposób informacje dostają się do pamięci długotrwałej? nie wystarczy powtarzać (Glenberg i wsp., 1977)
nie wystarczy powtarzać (Glenberg i wsp., 1977) test przypominania 1. powtarzanie prezentowanych liczb (np. 6423) 2. w różnych próbach, mieli powtarzać różny okres czasu (2 sek., 6sek, 18sek) potem - mieli odpamiętać te liczby
Od STM do LTM w jaki sposób informacje dostają się do pamięci długotrwałej? nie wystarczy powtarzać (Glenberg i wsp., 1977) jeżeli nie powtarzanianie to co zatem? powtarzanie elaboracyjne(Craik, (Craik,Lockhart, Tulving, 1975) głębokość przetwarzania 1972)
poziom odpamiętanego materiału jest niezależny od ilości powtórek (2, 6, 18 sek.)
Od STM do LTM w jaki sposób informacje dostają się do pamięci długotrwałej? nie wystarczy powtarzać (Glenberg i wsp., 1977)
Od STM do LTM powtarzanie elaboracyjne (Craik, Tulving, 1975) warunek 1
warunek 2
analiza wzrokowa:
analiza fonologiczna:
warunek 3 analiza znaczeniowa
czy zaczyna się od dużej litery? czy rymuje się ze słowem „wstążka”?
jeżeli nie powtarzanianie to co zatem? głębokość przetwarzania (Craik, Lockhart, 1972)
Książka
książka
Zamierzam przeczytać tę ______
płytki poziom przetwarzania
średni poziom przetwarzania
głęboki poziom przetwarzania
Najwięcej słów zapamiętała grupa biorąca udział w warunku 3, potem w warunku 2 i najmniej osoby z warunku 1.
Od STM do LTM w jaki sposób informacje dostają się do pamięci długotrwałej? nie wystarczy powtarzać (Glenberg i wsp., 1977) jeżeli nie powtarzanianie to co zatem?
TEN SLAJD JUŻ ZNAMY Jak wiele liter może być przechowywanych? Miller (1956): 7 +/- 2 porcje (bazując na informacjach wzrokowych) jednakże słowa są przechowywane fonologicznie (jako dźwięki)
powtarzanie elaboracyjne (Craik, Tulving, 1975) informacje werbalne są w LTM kodowane semantycznie
TEN SLAJD JUŻ ZNAMY W jaki sposób zrobiliście to zadanie? demonstracja 1 (usłyszeliście liczby) demonstracja 2 (widzieliście liczby) informacje werbalne są kodowane jako seria dźwięków (nawet jeśli prezentowana jest wzrokowo)
Od STM do LTM w jaki sposób informacje dostają się do pamięci długotrwałej? nie wystarczy powtarzać (Glenberg i wsp., 1977) jeżeli nie powtarzanianie to co zatem? powtarzanie elaboracyjne (Craik, Tulving, 1975) dodatkowy wniosek: informacje werbalne są w LTM są kodowane semantycznie kodowane semantycznie (Klein, 1970)
amnezja
Od STM do LTM
różne typy amnezji
kodowane semantycznie (Klein, 1970) Książka
warunek 1
warunek 2
dystraktory podobne brzmieniowo
dystraktory podobne znaczeniowo
książka
książka książka książka książka
książka książka książka książka książka
książka książka książka książka książka
książka książka książka książka książka
książka książka książka książka książka
książka książka książka książka książka
książka książka książka książka wstążka
książka książka książka książka wolumin
książka książka książka książka książka
książka książka książka książka książka
książka książka książka książka książka
książka książka książka książka książka
książka książka książka książka książka
książka książka książka książka książka
płytki poziom przetwarzania
spowodowane lezjami różnych obszarów mózgu badania amnezji wspierają koncepcję różnych systemów pamięci
średni poziom przetwarzania
Tylko słowa podobne semantycznie powodowały większe popełnianie błędów
amnezja
amnezja Henry Gustaf Molaison „Pacjent HM”
nie był w stanie zachować nowych informacji w LTM posiadał niezaburzoną STM
Potrzebujemy taksonomii (sposobu jej opsiania)
Pamięć krótkotrwała George Miller - pojemność pamięci krótkotrwałej 7 (+/-2)
(Squire, 2004)
7 (+/-2) elementów
pamięć długotrwała
Potrzebujemy taksonomii (sposobu jej opsiania)
nabyta przez różńe rodzaje uczenia się jest ulokowana w wielu różnych obszarach mózgu dostęp do niej zachodzi przez różne mechanizmy wydobywania
PAMIĘĆ DEKLARATYWNA
SEMANTYCZNA (fakty)
NIE - DEKLARATYWNA
EPIZODYCZNA (zdarzenia)
PROCEDURALNA (umiejętności i zdolności)
PRIMING & PERCEPCYJNE UCZENIE SIĘ
LTM jest wieloaspektowa (Squire, 2004)
REAKCJE EMOCJONALNE
NIEASOCJACYJNE UCZENIE SIĘ
WARUNKOWANIE KLASYCZNE
REAKCJE CIAŁA
pamięć deklaratywna przywołane treści są świadome = pamięć jawna może być przekazana i przetwarzana w STM
Definicja:
fakt (wg słownika PWN) to co zachodzi lub zaszło w rzeczywistości.
LTM jest wieloaspektowa
pamięć semantyczna ogólna wiedza na temat świata fakty
Definicja:
znaczenia
fakt prasowy (wg słownika PWN)
pojęcia
informacja rozpowszechniana w prasie lub mediach elektronicznych, niezgodna z prawdą, ale mająca wpływ na opinię publiczną
pamięć semantyczna ogólna wiedza na temat świata Definicja:
fakty
fakt naukowy (wg słownika PWN)
znaczenia
stwierdzenie konkretnego stanu rzeczy lub zdarzenia w określonym czasie i przestrzeni.
pojęcia
pamięć semantyczna wraz z doświaczeniem struktura pamięci semantycznej staje się coraz bardziej złożona Definicja:
fakt najbardziej podstawowa jednostka pamięci semantycznej.
tworzą się: pojęcia schematy skrypty
Definicja:
Definicja:
pojęcie (wg Słownika Języka Polskiego)
schematy (wg Słownika Języka Polskiego)
to konstrukcja myślowa odzwierciedlająca jakąś rzecz, zjawisko, ideę.
pamięć semantyczna ogólna i jednostkowa forma kategorii obiektów
drzewo
umożliwa identyfikacje i kategoryzację nowych form np. drzew, które dopiero zostaną odkryte (a jeszcze ich nikt nie widział) umożliwa myślenie wyższego rzędu
Pojęcia dotyczą także myśli abstrakcyjnych, np. czym jest wolność
to struktura pamięci, która organizuje infomracje (np. pojęcia) i relacje pomiędzy nimi.
pamięć semantyczna
schemat rdzeń (ang. core) część elastyczna (ang. slots, tracks)
umożliwa myślenie wyższego rzędu Pojęcia dotyczą także myśli abstrakcyjnych, np. czym jest wolność
pamięć semantyczna Definicja:
korzeń (Edward Nęcka) to reprezentacje, które są wspólne wszystkim sytuacjom z danego zakresu.
schemat opierają się na wcześniejszych doświadczeniach
organizują naszą percepcję (Brewer, Treyens, 1981) Sama świadomość tego, że znajdujemy się w „gabinecie” pomaga organizować naszą percepcję
pamięć semantyczna wraz z doświaczeniem struktura pamięci semantycznej staje się coraz bardziej złożona Definicja:
część elastyczna (Edward Nęcka) to reprezentacje, która pozwala na zastosowanie schematu w konktretnej sytuacji bodźcowej, różniącej się w jakiś sposób od sytuacji typowej.
tworzą się: pojęcia schematy skrypty
Potrzebujemy taksonomii (sposobu jej opsiania) PAMIĘĆ Definicja:
skrypt (wg Słownika Języka Polskiego) to sekwencja oczekiwanych zachowań względem danej sytuacji
DEKLARATYWNA
SEMANTYCZNA (fakty)
NIE - DEKLARATYWNA
EPIZODYCZNA (zdarzenia)
PROCEDURALNA (umiejętności i zdolności)
PRIMING & PERCEPCYJNE UCZENIE SIĘ
(Squire, 2004)
pamięć semantyczna wraz z doświaczeniem struktura pamięci semantycznej staje się coraz bardziej złożona
REAKCJE EMOCJONALNE
NIEASOCJACYJNE UCZENIE SIĘ
WARUNKOWANIE KLASYCZNE
REAKCJE CIAŁA
pamięć epizodyczna pamięć zdarzeń, które ludzie doświadczyli jako własne
pojęcia kategoryzacja rzeczy lub ideii
schematy
może być umieszczona w czasie i przestrzeni podklasą pamięcie epizodycznej jest pamięć autobiograficzna
organizują części informacji i ich relacje
skrypty schematy dla zdarzeń
osobiste doświadczenia, które są istotne dla jednej osoby
pamięć epizodyczna
pamięć epizodyczna
charakterystyki subiektywne poczucie sensu czasu („mentalna podróż w czasie”)
Elizabeth Loftus
związana z self
często jej pierwszą formą jest obraz wzrokowy
badani, którzy widzieli znak STOP, ale byli pytani o USTĄP, wskazywali, że widzieli USTĄP
jednocześnie ma wiele wymiarów: pamiętasz czas, miejsce, zapach, emocje (pamięć „holistyczna”)
trywialne zdarzenia są natychmiast zapominane
pamięć epizodyczna
Pamiętali coś, co nie miało miejsca !
pamięć epizodyczna
pamięć może zostać zmieniona Elizabeth Loftus
nowe, fałszywe wspomnienia mogą zostać zaimplementowane
Elizabeth Loftus
percepcja osób badanych zależy od sposobu budowania pytania (1) jak szybko jechały samochody, gdy rozbiły się o siebie? (2) jak szybko jechały samochody, gdy uderzyły o siebie? w (1) szacują większą szybkość niż w (2)
...ale raczej nie, jeśli dotyczą silnych, bo osobistych wspomnień zazwrtych w pamięci autobiograficznej (np. świadkowie napadu w sklepie - Youille, CutShall, 1986)
Potrzebujemy taksonomii (sposobu jej opsiania)
pamięć prospektywna
PAMIĘĆ DEKLARATYWNA
SEMANTYCZNA (fakty)
związana ze zdarzeniem NIE - DEKLARATYWNA
EPIZODYCZNA (zdarzenia)
PROCEDURALNA (umiejętności i zdolności)
PRIMING & PERCEPCYJNE UCZENIE SIĘ
REAKCJE EMOCJONALNE
(Squire, 2004)
związana z czasem
NIEASOCJACYJNE UCZENIE SIĘ
WARUNKOWANIE KLASYCZNE
REAKCJE CIAŁA
pamięć retrospektywna Vs
DEKLARATYWNA
SEMANTYCZNA (fakty)
pamięć prospektywna pamięć prospektywna
EPIZODYCZNA (zdarzenia) teraźniejszość
pamięć retrospektywna czas
Plan wykładów 7.Przechowywanie i zapominanie informacji. 8.Wydobywanie informacji z pamięci 9.Pamięć autobiograficzna
