Transcript
Zaburzenia erekcji
Medialny szum wokół zaburzeń erekcji
Krzysztof Nowosielski Zakład Profilaktyki Chorób Kobiecych i Seksuologii, ŚAM, Katowice
Seksualność stanowi centralny aspekt Ŝycia człowieka od poczęcia do biologicznej śmierci. Odnosi się i dotyczy: płci, identyfikacji i roli płciowej, orientacji seksualnej, erotyki, przyjemności, intymności i rozrodczości. Seksualność wyraŜana jest wielowymiarowo: w myślach, pragnieniach, fantazjach, przekonaniach, postawach, wartościach, zachowaniach, praktykach, rolach i związkach emocjonalnouczuciowych. Ginekologia Praktyczna, 2005
1
Poznawczy model podniecenia seksualnego
Popęd seksualny
Podniecenie seksualne
Zmiany fizjologicznereakcja maczyniowa
PoŜądanie seksualne
Podniecenie (3 elementy)
Ośrodki w podwzgórzu i układzie limbicznym
T, afrodyzjaki, bodźce genitalne
Depresja
Atrakcyjność
Subiektywne poczucie poŜądania
Bodźce erotyczna Zachowania seksualne Satysfakcja
Fantazje Ustępowanie podniecenia
Basson R, Brotto LA, Laan E, Redmond G, et al. Assessment and Management of Women’s Sexual Dysfunctions: Problematic Desire and Arousal. J Sex Med. 2005;2: 291–300 Levin R. The psychology of sexual arousal in the human female: A recreational and procreational synthesis. Arch Sex Beh. 2002;31;5:405-412
Czynniki hamujące: Nieatrakcyjność Negatywne myśli
Miłość Bliskość partnera
Czynniki hamujące: Zaburzenia hormonalne Leki
Czynniki pobudzające:
Penetracja
Orgazm/wytrysk nasienia
Czynniki pobudzające:
P
U
Brak fantazji Negatywne emocje Stres i złość
2
Rodzaje erekcji
EREKCAJA
STAN SPOCZYNKU
Refleksogenna – odruch prosty
Rodzaje erekcji
Psychogenna
3
Zaburzenia erekcji – definicja (ED - erectile dysfunction) Utrzymująca się w czasie niemoŜność uzyskania i/lub utrzymania wzwodu umoŜliwiającego odbycie satysfakcjonującego stosunku. WHO 1st International Consultation on Erectile Dysfunction
Częstość zaburzeń erekcji
Zaburzenia erekcji – epidemiologia W Polsce ten problem dotyczy ok. 1,5 mln męŜczyzn i ich partnerek
WHO 1st International Consultation on Erectile Dysfunction
4
Częstość zaburzeń erekcji a wiek
ONA
ON Spadek samooceny,zakłopotanie, wstyd, poczucie winy, frustracja, unikanie kontaktów Jestem wrakiem męŜczyzny
MoŜe powinienem spróbować z kimś innym
Frustracja, problemy zdrowotne, spadek samooceny, poczucie winy To koniec jego miłości...
Starzeję się, zaczynam przegrywać
MoŜe ma romans...
POWODY:
80% tło organiczne
Onama ma Ona swoje swoje potrzeby... potrzeby
Wystarcza mi, Ŝe jest zdrowy i mnie kocha
20% tło psychogenne Starzeję się... Nie jetem juŜjuŜ atrakcyjna
Obwiniam ją, powinna bardziej się starać Ona juŜ nigdy więcej nie zainteresuje się seksem...
Depresja a zaburzenia erekcji
Ulga, seks nigdy nie sprawiał mi przyjemności
Erectile Dysfunction and Its Treatment , 2001:7
Depresja a zaburzenia erekcji
Zaburzenia erekcji to często pierwszy objaw pierwotnych zespołów depresyjnych ED moŜe powodować powstanie depresji wtórnych w wyniku: niskiej samooceny, braku pewności siebie, przygnębienia, problemów w pracy lub relacjach partnerskich
Objawy depresji są ściśle związane z zaburzeniami erekcji, a zaburzenia erekcji powodują występowanie depresji. Często depresja i zaburzenia erekcji współistnieją z wieloma przewlekłymi chorobami (np cukrzycą, nadciśnieniem, chorobą Parkinsona)
Seidman SN. Curr Psych Rep 2001;3:202-208 Okulate G. Gen Hosp Psych 2003;25:209-213
Zaburzenia erekcji w praktyce psychiatrycznej Schorzenia wywołujące zaburzenia erekcji: depresja (41-90% męŜczyzn cierpi na zaburzenia erekcji róŜnego stopnia) schizofrenia choroba Parkinsona zespoły lękowe leki stosowane w psychiatrii – psychotropowe, przeciwdrgawkowe, przeciwdepresyjne (np. leki przeciwdepresyjne wywołują ED u 5-80% pacjentów)
Seidman SN. Curr Psych Rep 2001;3:202-208 Okulate G. Gen Hosp Psych 2003;25:209-213
Czynniki ryzyka zaburzeń erekcji Psychogenne:
Styl Ŝycia Nikotyna Alkohol UzaleŜnienie od narkotyków Otyłość, zaburzenia snu, zły stan zdrowia (czynniki prawdopodobne) Wiek
Seidman SN. Curr Psych Rep 2001;3:202-208 Wirshing DA. Schizoph Res 2002;56:25-30
5
Czynniki ryzyka zaburzeń erekcji
Czynniki ryzyka zaburzeń erekcji
Sercowo-naczyniowe:
Nadciśnienie tętnicze Dyslipidemia Choroby naczyń wieńcowych Choroby naczyń obwodowych
Zaburzenia w obrębie naczyń prącia:
Okluzja Ŝył ciała jamistego Miopatia ciał jamistych Zwłóknienie ciał jamistych (priapizm) Choroba Peyroniego Złamania prącia
Czynniki ryzyka zaburzeń erekcji Endokrynologiczne:
Cukrzyca typ I i II Hypogonadyzm Hypoprolaktynemia i prolaktynoma Zaburzenia tarczycy
Zaburzenia erekcji a leki i uŜywki Leki psychotropowe, przeciwdepresyjne, uspokajające Leki hipotensyjne (klonidyna, metyldopa, β blokery, spironolacton) Leki przeciwnowotworowe H2 blokery (ranitydyna i cymetydyna) Diuretki tiazydowe Leki naczyniorozszerzające Leki przeciwcukrzycowe Alkohol, kokaina, heroina, morfina
Zaburzenia w obrębie naczyń prącia:
Okluzja Ŝył ciała jamistego Miopatia ciał jamistych Zwłóknienie ciał jamistych (priapizm) Choroba Peyroniego Złamania prącia
Czynniki ryzyka zaburzeń erekcji Inne:
Jatrogenne Pooperacyjne Poradiacyjne Pourazowe (uszkodzenia nerwów i/lub naczyń) LUST i BPH Niewydolność wątroby Niewydolność oddechowa i bezdech nocny Niewydolność nerek Choroby neurologiczne (SM, udar, Parkinson)
Mechanizmy powstawania zaburzeń seksualnych w cukrzycy • Angioptaia – głownie mikroangiopatia • Polineuropatia: •Nerwy somatyczne (sromowy i grzbietowy prącia) •Układ autonomiczny: nerw ciał jamistych (upośledzenie erekcji i ejakulacji) • Upośledzenie przekaźnictwa neuronalnego: •Poziom ośrodkowy (NO↓) •Poziom obwodowy (NO↓, VIP↓, PGE1↓) Curr Diab Rep 2005
6
Mechanizmy powstawania zaburzeń seksualnych w cukrzycy •Dysfunkcja śródbłonka i SMC:
Mechanizmy powstawania zaburzeń seksualnych w cukrzycy
•Upregulacja ETb-receptorów •Upośledzenie eNOS •Upośledzenie syntezy PG (PGI2↓, PGE1↓)
•Zaburzenia architektury ciał jamistych:Polineuropatia:
•Upregulacja arginazy
•Wzrost apoptozy SMC i komórek endotelium
•Upregulacja PKC
•Wzrost syntezy kolagenu i zwłóknienie (TGFβ↓)N
•Upośledzenie kanałów KATP •Upregulacja prekursorów białka wiąŜącego IGF •Downregulacja expresji receptorów beta estrogenu •Upregulacja receptorów adrenergicznych alfa •Spadek NO indukowany przez HbA1c
Curr Diab Rep 2005 Curr Diab Rep 2005
Zaburzenia seksualne męŜczyzn chorujących na cukrzycę
• 40–60% męŜczyzn z cukrzycą – zaburzenia erekcji • 10,7% męŜczyzn z cukrzycą - Choroba Peyronie’go • 24,5% męŜczyzn z cukrzycą – hipogonadyzm hipogonadotropowy
Zaburzenia seksualne w cukrzycy – czynniki predykcyjne Wiek, czas trwania cukrzycy, poziom glikemii, wskaźniki wyrównania cukrzycy, powikłania – nie są czynnikami predykcyjnymi u kobiet, jedynie u męŜczyzn Obiektywny spadek czucia w obrębie narządów płciowych oraz lubrykacji nie koreluje z subiektywnym odczuciem zaburzeń podniecenia seksualnego Curr Diab Rep 2005
Asian J Androl 2006, Gynecol Endocrinol 2005, JAMA 1999, Int Impot Res 2005
Diagnostyka zaburzeń erekcji
Historia reprodukcyjna
Diagnostyka zaburzeń erekcji
Wywiad medyczny
•Natura problemu
•Czynniki ryzyka
•Kontekst psychosocjalny
•Etiologia psychogenna a organiczna
•Chronologia zaburzeń •NatęŜenie objawów •Oczekiwana pacjenta co do diagnostyki i leczenia
Badanie fizykalne •Badanie narządów płciowych •Badanie drugorzędowych cech płciowych •Ocena BP
7
Diagnostyka zaburzeń erekcji
Diagnostyka zaburzeń erekcji
Badanie specjalistyczne
Badania laboratoryjne
•Układ endokrynologiczne
•Poziom glikemii •Profil lipidowy
•Prolaktyna
•Poziom testosteronu
•TSH, fT4 •LH/FSH •TK lub MR głowy
Diagnostyka zaburzeń erekcji
Badania naczyniowe
Diagnostyka zaburzeń erekcji
Inne badania
•Kolor doppler naczyń prącia •Cavernosografia •Arteriografia tętnic prącia
•Ocena nocnych erekcji (rigiscan) •EMG mięśni gładkich ciał jamistych •Ocena latencji odruchu z mięśnia opuszkowojamistego
Zaburzenia seksualne pacjentów z cukrzycą – schemat PLISSIT P – pozwolenie LI – limitowane informacje SS – specyficzne sugestie IT – intensywna terapia
Gynecol Endocrinol 2005, Curr Diab Rep 2005
Zaburzenia seksualne pacjentów cukrzycą - terapia
Podstawową
metodą leczenia zaburzeń seksualnych u pacjentów z cukrzycą jest leczenie choroby podstawowej oraz prawidłowa kontrola glikemii.
Brak jest ściśle określonych standardów postępowania w przypadku zaburzeń seksualnych w cukrzycy.
Gynecol Endocrinol 2005, Curr Diab Rep 2005
8
Tadalafil – mechanizm działania Druga generacja (długi czas działania)
Pierwsza generacja (krótki czas działania) CH
O O N H C 3
H O
N
S
N
N
CH
CH 3
O O N
O
N
3
N
N
N H H
CH
HN
S
CH 3
L-Arginina O2
Nerw jamisty Komórka mięśniowa
cGMP-specyficzna kinaza białkowa
Cyklaza guanylowa
3
O
GTP
CH
CH 3
Spadek Ca2+
cGMP
O
N
N
NO
O
K+
PDE5
O
Levitra (Wardenafil)
Komórka endotelium
N
O
Viagra (Sildenafi)
H C 3
3
N
HN
O
Pobudzenie płciowe
5'GMP
Cialis (Tadalafil)
3
Inhibitory PDE 5 - typowe działania niepoŜądane
Ca2+
Inhibitory PDE 5 przeciwwskazania
placebo (N=758)
tadalafil (N=1561)
bóle głowy
4
11
dyspepsja
1
7
objawy (%)
Tadalafil
Relaksacja mięsni gładkich i wzwód
bóle pleców
3
4
bóle mięśniowe
1
4
przekrwienie śluzówki nosa
2
4
zaczerwienienie twarzy
1
4
przyjmowanie azotanów organicznych w kaŜdej postaci przebyty zawał mięśnia serca (<90dni) niestabilna choroba wieńcowa napady bólu dławicowego podczas aktywności seksualnej
Brock G. J Urol 2002; 168: 1332-1336
Inhibitory PDE 5 przeciwwskazania
Cialis - bezpieczeństwo
niewydolność krąŜenia (min II0 wg NYHA) niewyrównane zaburzenia rytmu serca, niewyrównane nadciśnienie tętnicze niedociśnienie tętnicze (<90/50 mm Hg) przebyty udar mózgu (<6 miesięcy) UWAGA: Levitra (wardenafil) moŜe wydłuŜać odcinek QT (zagroŜenie częstoskurczem komorowym, konieczne EKG z oceną QT)
brak zmian w EKG
brak zmian w testach laboratoryjnych
brak wpływu na ryzyko incydentów sercowonaczyniowych
9
Posiłek i alkohol nie wpływa na skuteczność Cialisu 350
Po jedzeniu Na czczo
300 StęŜenie w surowicy (µg/L)
250 200 150 100 50 0 0
24
48
72
96
120
144
Czas od przyjęcia leku (h)
Nie wykazano interakcji z posiłkami i alkoholem Nie wykazano interakcji z większością stosowanych Kuan J. Expert Opin. Investig. Drugs 2002; 11: 1605-1613 leków Padma-Nathan H. Am J Hypertens 2002; 15: 143A-144A
Cialis jest lekiem wygodnym do stosowania Cialis moŜna przyjmować: w trakcie posiłku lub w przerwach między posiłkami bez potrzeby zmiany diety bez względu na porę dnia i nocy bez konieczności zmiany dawki u osób starszych oraz osób z łagodną lub umiarkowaną niewydolnością wątroby i/lub nerek Giuliano F. Eur Heart J Supp.H 2002; 4: H24-H31 Kuan J. Expert Opin. Investig. Drugs 2002; 11: 1605-1613
Cialis zapewnia dyskrecję i spontaniczność oraz akceptację ze strony partnerki Cialis pozwala męŜczyźnie na powrót do normalnego Ŝycia bez precyzyjnego planowania aktywności seksualnej bez dostosowywania stylu Ŝycia do ograniczeń narzucanych przez inne leki Cialis daje partnerom swobodę wyboru optymalnego momentu zbliŜenia
Dziękuję za uwagę
Cialis przywraca kobiecie aktywną rolę w związku Cialis jest skuteczny wyłącznie przy zaistnieniu stymulacji seksualnej (bodźce fizyczne i psychiczne) Brock G. J Urol 2002; 168: 1332-1336 Porst H. Int J Imp Res 2002; 14 (Suppl 1): S57-S64
10
