Zajrzyj Do środka

Transcript

Tytu³ orygina³u Liberal Fascism. The Secret History of the American Left from Mussolini to the Politics of Change Copyright © 2007, 2009 by Jonah Goldberg This translation published by arrangement with Doubleday, an imprint of The Knopf Doubleday Publishing Group, division of Random House, Inc. All rights reserved Copyright © 2013 for the Polish translation by Zysk i S-ka Wydawnictwo s.j., Poznañ Prze³o¿yli Lech Jêczmyk (rozdzia³y 2–4 oraz 9) Jacek Lang (pozosta³e czêœci) Projekt ok³adki i stron tytu³owych www.designpartners.pl Redakcja i sk³ad Axis Jacek Lang ISBN 978-83-7785-276-7 Zysk i S-ka Wydawnictwo ul. Wielka 10, 61-774 Poznañ tel. 61 853 27 51, 61 853 27 67, fax 61 852 63 26 Dzia³ handlowy, tel./fax 61 855 06 90 [email protected] www.zysk.com.pl Spis treœci Leszek Balcerowicz, S³owo wstêpne: Goldberg odk³amuje historiê i jêzyk Wprowadzenie. Wszystkie twoje przekonania na temat faszyzmu s¹ b³êdne 1. Mussolini: ojciec faszyzmu 2. Adolf Hitler: cz³owiek lewicy 3. Thomas Woodrow Wilson i narodziny liberalnego faszyzmu 4. Faszystowski Nowy £ad Franklina Roosevelta 5. Lata szeœædziesi¹te: faszyzm wychodzi na ulice 6. Od mitu Kennedy’ego do marzenia Johnsona: liberalny faszyzm i kult pañstwa 7. Liberalny rasizm: eugeniczny duch w faszystowskiej machinie 8. Liberalna ekonomia faszystowska 9. Nowa wspania³a wioska: Hillary Clinton i sens liberalnego faszyzmu 10. New Age: teraz wszyscy jesteœmy faszystami Pos³owie: Kusz¹cy konserwatyzm Pos³owie do wydania z 2009 roku: Barack Obama i stara znana zmiana Podziêkowania Dodatek: Program partii nazistowskiej Przypisy 7 13 49 87 119 175 229 281 341 401 447 501 547 569 593 596 601 Od Wydawcy Wydawca œwiadom jest ró¿nic definicyjnych pomiêdzy amerykañskim a europejskim rozumieniem s³owa „liberalny”. Pierwotnie s³owo to oznacza³o tradycjê myœli spo³ecznej i politycznej, której g³ównym za³o¿eniem jest ograniczenie w³adzy pañstwa po to, aby utrzymaæ szeroko zakrojon¹ wolnoœæ jednostki, funkcjonowanie wolnego rynku, a tak¿e rz¹dy prawa. W Europie termin ten zachowa³ generalnie swój pierwotny sens. Natomiast w Stanach Zjednoczonych pojêcie „libera³” okreœla osoby popieraj¹ce szeroki zakres interwencji pañstwa poprzez przede wszystkim rozbudowane programy socjalne i aktywnoœci regulacyjne ograniczaj¹ce wolnoœæ jednostki. Termin ten w Stanach Zjednoczonych oznacza pogl¹dy, które w Europie okreœlamy mianem lewicowych, socjalistycznych czy socjaldemokratycznych. Jonah Goldberg, u¿ywaj¹c s³owa „liberalny” w ksi¹¿ce i w oryginalnym tytule, pos³uguje siê utrwalonym na kontynencie amerykañskim znaczeniem tego terminu. Wydawnictwo, w porozumieniu z autorem i za rad¹ autora Wstêpu do polskiego wydania, profesora Leszka Balcerowicza, podjê³o decyzjê o zmianie tytu³u, który w naszej opinii lepiej oddaje g³ówne przes³anie ksi¹¿ki. Czytelnik znajdzie obszerne wyjaœnienie kwestii terminologicznych zarówno we Wprowadzeniu Jonaha Goldberga, jak i Wstêpie profesora Leszka Balcerowicza. Leszek Balcerowicz S³owo wstêpne: Goldberg odk³amuje historiê i jêzyk Propaganda nie musi byæ prawdziwa, aby zatriumfowaæ w umys³ach ludzi. Wystarczy, gdy jest silna i uporczywa oraz umiejêtnie gra na emocjach. Taka jest lekcja z krajów totalitarnych, gdzie — z definicji — stosuj¹ca przymus w³adza publiczna ma monopol na wszystko, w tym na œrodki masowego przekazu. Fa³szywa propaganda mo¿e jednak równie¿ odnosiæ sukcesy w pañstwach demokratycznych, w których systematycznie wybiera siê w³adze i istniej¹ rozleg³e indywidualne swobody. To pokazuje Jonah Goldberg w wybitnej ksi¹¿ce Lewicowy faszyzm, w której zarazem odk³amuje propagandowe has³a, fa³szerstwa, manipulacje i zwyk³e nieporozumienia. Wiele osób kojarzy zapewne s³owo „faszyzm” z nazizmem i uwa¿a, ¿e faszyzm to skrajna prawica, czyli coœ, co le¿y na krañcu przeciwnym do „lewicy”. To pierwsze skojarzenie jest zrozumia³e: okropnoœci hitlerowskiego nazizmu wytworzy³y w umys³ach wielu ludzi swoisty znak równoœci miêdzy nazizmem a faszyzmem i spowodowa³y, ¿e s³owo „faszyzm” wywo³uje efekt emocjonalnego odrzucenia. Goldberg nie broni faszyzmu, przeciwnie, jest on — podobnie jak autor niniejszego wstêpu — bardzo wobec niego krytyczny. Pokazuje on jednak, ¿e faszyzm Mussoliniego ró¿ni³ siê zasadniczo od nazizmu Hitlera. Tak np. w³oski faszyzm nie by³ antysemicki, a ¯ydzi