Transcript
ZIEMNIAK (Solanum tuberosum L.) Rodzina: Psiankowate (Solanaceae) Rodzaj Solanum obejmuje ok. 1700 gat., z których 10% wytwarza bulwy. Rośliny jednoroczne, z wyjątkiem gatunków dzikich występujących w Andach. Kwiaty są białe lub fioletowe i zebrane w kwiatostany. Owocem jest mięsista jagoda z licznymi nasionami, zielonawa do czerwonawej. Z podziemnych części łodyg wyrastają stolony – bezchlorofilowe pędy, których wierzchołki przekształcają się w bulwy. Z powodu wartości odżywczych bulw, ziemniaki uprawiano w Ameryce Pd. od 8000 lat. Do Europy trafił w XVI w., traktowany początkowo jako osobliwość botaniczna, roślina ozdobna, a nawet lecznicza. Dzisiejszy gatunek uprawny ssp. tuberosum, dostosowany do warunków długiego dnia, wyselekcjonowano w Europie 300 lat temu. Stad rozprzestrzenił się w całej strefie klimatu umiarkowanego, stając się obecnie uniwersalną rośliną uprawną, czwartą co do znaczenia na świecie.
JK
AKSAMITKA (Tagetes sp.) Rodzina: Astrowate (Asteraceae) Pochodzi z Ameryki Śr. i uprawiana była tam już w starych czasach przedkolumbijskich. Do Europy sprowadzona została w 1573 r. W Polsce uprawia się ze względu na efektowne koszyczki kwiatowe, odmiany gł. dwóch gatunków, znane pod popularną nazwą śmierdziuszki: – aksamitki rozpierzchłej (T. patula) – aksamitki wyniosłej (T. erecta) Roślina roczna. Wysokość 30-75 cm. Pędy są silnie rozgałęzione i ulistnione. Umieszczone szczytowo koszyczki kwiatowe składają się z kwiatów języczkowych i rurkowych – żółtych (u T. erecta wyłącznie), pomarańczowych, brunatnych. Kwitnie od czerwca do jesieni. Mają bardzo małe wymagania co do gleby, byle by nie była zbyt sucha i jałowa. Woń aksamitek oraz specyficzne wydzieliny
korzeniowe stanowią skuteczną broń przeciwko różnym szkodnikom. Rośliny rzadko padają ofiarą owadów, a miejsc gdzie rosną, unikają nicienie glebowe. Nicienie wnikają do korzeni aksamitek i aktywują w nich określone substancje czynne (m. in. α-terthienyl), które je unieszkodliwiają. Ponieważ substancje te występują tylko w roślinie i nie rozprzestrzeniają się w glebie, aksamitkami należy bardzo gęsto obsiewać lub obsadzać inne uprawy. Aby osiągnąć wystarczająco dobre efekty powinny one pozostać na powierzchni gleby przez trzy do czterech miesięcy.
– 104 –
JK, JM
